باکتری عامل بیماری لثه خطر آلزایمر را افزایش می دهد

• یک مطالعه ارتباط بین بیماری لثه و آلزایمر را نشان داد.
•  بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) حدود 2/47 درصد از افراد بزرگسال بالای 30 سال و 70 درصد از افراد بالای 65 سال به بیماری لثه مبتلا هستند.
•  محققان در مطالعه ای روی موش ها، به ارتباط بین بیماری لثه و بیماری آلزایمر پی بردند.
•  این تیم تحقیقاتی معتقد است که یافته های آنها ممکن است به کاهش تعداد بیماران مبتلا به بیماری پریودنتال و آلزایمر کمک کند.

بیماری لثه- که همچنین تحت عنوان پریودنتیت و بیماری پریودنتال شناخته می شود- از طریق عفونت باکتریایی درون بافت های نرم دهان رخ می دهد. تحقیقات قبلی پریودنتیت را با دیابت، بیماری کلیوی و مسائل قلبی عروقی مرتبط می دانند.

اکنون محققان از طریق مطالعه روی موش ها، به ارتباط بین بیماری لثه از طریق باکتری فوزوباکتریوم نکلئوتوم Fusobacterium nucleatum  (F. nucleatum) و بیماری آلزایمر پی برده اند. دانشمندان بر این باورند که یافته های آنها ممکن است به کاهش پیشرفت بیماری پریودنتال و این شکل از زوال عقل کمک کند.

بیماری پریودنتال چیست؟

ذرات غذا و باکتری ها دائما داخل دهان هستند. هنگامی که افراد به طور مرتب دندان های خود را مسواک نمی زنند و نخ دندان نمی کشند، ذرات و باکتری ها ماده چسبنده ای به نام پلاک تشکیل می دهند که به دندان ها می چسبد. پلاک در صورت پاک نشدن می تواند لثه ها را تحریک کند، و باعث بروز شکل اولیه بیماری لثه به نام ژنژیویت شود.

اگر پلاک برای مدت زمان طولانی روی دندان ها و لثه ها باقی بماند، سخت می شود و به ماده ای به نام تارتار تبدیل می شود. از آنجا که تارتار بسیار سخت است، معمولاً فقط یک دندانپزشک می تواند آن را با استفاده از ابزارهای دندانی در طی یک پاکسازی تخصصی دندان ها از بین ببرد.

زمانی که تارتار برای مدت طولانی روی دندان ها باقی بماند، سطح بعدی بیماری لثه به نام پریودنتیت می تواند ایجاد شود. بیماری پریودنتال منجر به عفونت بیشتر در لثه ها و دندان ها می شود. پریودنتیت در صورت عدم درمان، می تواند منجر به از دست رفتن دندان ها شود.

بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، حدود 47 درصد از افراد بزرگسال بالای 30 سال و 70 درصد از افراد بالای 65 سال در ایالات متحده به بیماری پریودنتال مبتلا هستند. بیماری لثه در بین مردان و افراد سیگاری شایع تر است.

ارتباط بیماری لثه و آلزایمر

التهاب لثه و بیماری آلزایمر

F. nucleatum باکتری است که معمولاً در بیماری پریودنتال نقش دارد. تحقیقات گذشته نیز این باکتری را با سرطان روده بزرگ و سرطان دهان مرتبط می دانند.

باکتری های موجود در دهان چگونه می توانند علائم بیماری آلزایمر را تشدید کنند؟ این اتفاق می تواند به دو صورت رخ دهد:

یکی اینکه، این باکتری هم به صورت موضعی و هم به صورت سیستمی باعث ایجاد التهاب می شود، که فنوتیپ بیماری آلزایمر را تحت تأثیر قرار می دهد، زیرا آلزایمر خود یک بیماری التهابی است. دوم اینکه، این باکتری مهاجرت می کند و به مغز نفوذ می کند تا در آنجا اجتماع بزرگی تشکیل دهد و باعث ترشح مولکول های پاتولوژیک شود تا باعث تشدید علائم و نشانه های بیماری آلزایمر شوند.

برای این مطالعه، از سلول های کشت داده شده در آزمایشگاه استفاده شد تا نشان دهند که وجود F. nucleatun باعث رشد غیر طبیعی سلول های میکروگلیال می شود. این سلول های ایمنی در مغز و نخاع به حذف هرگونه عفونت از مغز کمک می کنند و سیستم عصبی مرکزی را سالم نگه می دارند. حضور F. nucleatun علاوه بر تأثیر بر رشد این سلول ها، همچنین باعث ایجاد یک پاسخ التهابی می شود. تحقیقات گذشته نشان می دهند که التهاب در ایجاد بیماری آلزایمر نقش دارد.

در مرحله بعد، تیم به بررسی پریودنتیت ناشی از F. nucleatum در مدل موش مبتلا به آلزایمر پرداخت. آنها دریافتند که در مقایسه با حیوانات گروه کنترل، موش های مبتلا به پریودنتیت دچار افزایش اختلالات شناختی و سطوح بالاتر پلاک های آمیلوئید و پروتئین تاو Tau شدند. علاوه بر این، مانند سلول های کشت شده، افزایش رشد سلول های میکروگلیال و التهاب نیز در این حیوانات مشاهده شد.

ارتباط بیماری لثه و آلزایمر

چگونه این یافته ها می توانند کمک کنند؟

اهمیت این یافته های تحقیقاتی در چهار زمینه اصلی نهفته است. اول اینکه، آنها یک “مشکل بزرگ سلامت” را هدف قرار داده اند زیرا درصد قابل توجهی از جمعیت بزرگسال به بیماری پریودنتال مبتلا هستند و بیش از 55 میلیون نفر در سراسر جهان با زوال عقل زندگی می کنند. آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل است.

دوم اینکه، درک مکانیکی از یک باکتری بی هوازی (F. nucleatum) که در پاتوژن های بیماری پریودنتال و بیماری آلزایمر مورد مطالعه قرار نگرفته است، شکاف موجود در دانش علمی را پر می کند و سیگنال هشدار دهنده ای برای دندانپزشکان و متخصصان مغز و اعصاب ارسال می کند.

سوم اینکه، ساخت یک مدل حیوانی، قابلیت فنی را در تشریح علت احتمالی بین یک بیماری دندانی موضعی (بیماری پریودنتال) و یک اختلال عصبی (بیماری آلزایمر) در یک محل آناتومیک دوردست فراهم می آورد.

و چهارم اینکه، این مطالعه برای بررسی اینکه آیا درمان بیماری پریودنتال می تواند شروع آلزایمر را در انسان کاهش دهد یا به تأخیر بیاندازد، ممکن است برای کاربردهای پیش بالینی و بالینی بیشتر سیستم ایجاد شده مدرکی را ارائه دهد.

این مطالعه به شواهد فزاینده ای اضافه می کند که میکروب ها و ویروس ها ممکن است در بیماری های مغزی نقش داشته باشند.

در این مطالعه، شواهدی مبنی بر افزایش فعال شدن سیستم ایمنی مغز، تغییرات مغزی مرتبط با آلزایمر و تغییرات شناختی در موش های آلوده به میکروب دهان پیدا شدند. گرچه این یافته ها جالب هستند، این تحقیق روی موش ها انجام شد و مطالعات قبلی که رابطه بین بیماری پریودنتال و آلزایمر را در انسان بررسی می کردند، علیت را نشان نداده اند. تحقیقات بیشتری نیاز هستند.

در حال حاضر مشخص نیست که آیا مواردی مانند مسواک زدن در نهایت خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش می دهد یا خیر. آنچه که می توانیم گفت این است که بهداشت دهان و دندان برای سلامت عمومی و پیری سالم مهم است. تعدادی دیگر از عوامل خطرساز سبک زندگی قابل تغییر وجود دارند- مانند ورزش و رژیم غذایی- که شواهد علمی قابل توجهی دارند که نشان می دهند می توانند خطر زوال شناختی را کاهش دهند.