هر چند گاهی اوقات علائم بالینی و شواهد رادیو گرافیک حاکی از مشکلاتی هستند که برای ایمپلنت های دندانی بوجود آمده اند اثبات ریشه دردی که بیمار پس از کاشت ایمپلنت های دندانی احساس می کند، وقتی همه عوامل در محدود طبیعی هستند، می تواند کار دشواری باشد.

علائم بالینی که می توانند نشان دهنده درد ناشی از عفونت بافت اطراف ایمپلنت های دندانی باشند عبارتند از خونریزی پس از پروب کردن اطراف ایمپلنت، افزایش عمق پروب کردن، ترشح چرک، بافت های ضعیف و شکننده و ایجاد زخم. شواهد تصاویر رادیوگرافی ایمپلنت هایی که دچار مشکل شده اند و از خود علائم درد را نشان می دهند عبارتند از مناطق رادیولوسنت، شکست مکانیکی اجزاء ایمپلنت و تخریب آناتومی اطراف آن.

با این حال، وقتی علائم بالینی عادی هستند و تنها مشکل بیمار علامت درد است، چه کار باید کرد؟ در این مقاله قصد داریم به عواملی بپردازیم که می توانند منجر به بروز درد در اطراف ایمپلنت های دندانی شوند، که معمولاً تشخیص آنها دشوار است، مگر آنکه اطلاعات بنیادی به اندازه کافی وجود داشته باشد.

اختلالات حلقه قدامی کانال آلوئولار تحتانی

وقتی عصب آلوئولار تحتانی به منتال فورامن (که در سطح قدامی فک پایین قرار دارد) نزدیک باشد، کانال رو به بالا در طرف باکال مندیبل می چرخد. عصب آلوئولار تحتانی از منتال فورامن ظاهر می شود و عصب منتال را بوجود می آورد. پس از آن، بخش منتال عصب آلوئولار می تواند به طور مستقیم، عمودی، یا به شکل حلقه ای به مسیر خود ادامه دهد. در حلقه قدامی، عصب رو به جلو می رود و قبل از چرخیدن و برگشتن به سمت بالا و رو به منتال فورامن، تا اواسط مندیبل ادامه دارد.

درد بعد از ایمپلنت دندانی

تحقیقاتی که تاکنون انجام شده اند نشان داده اند به طور میانگین بین حلقه قدامی در افراد مختلف 28% تفاوت وجود دارد. ضربه به این منطقه (منطقه بین دندان های پرمولر- پیشین در فک پایین) می تواند موجب اختلالات حسی، افزایش خونریزی، و درد پس از جراحی کاشت ایمپلنت های دندانی شود، در غیر اینصورت منطقه ای امن و بی خطر شناخته می شود.

اختلالات یکی از شاخه های کانال های یک شاخه یا دو شاخه ای مندیبل

عصب آلوئولار تحتانی عموماً به عنوان یکی از کانال های تکی توصیف می شود که یک دسته عروق و اعصاب را در بر می گیرد که دندانپزشک ها و جراحان کاشت ایمپلنت می دانند نباید به آنها آسیب برسانند و حین کاشت ایمپلنت از “منطقه امن” 2 میلی متری آنها دور بمانند. دندانپزشک ها اکنون می دانند که چند شاخه کوچکتر از عصب آلوئولار تحتانی می تواند موازی با شاخه اصلی کانال قرار بگیرد. بیش از 40% از اعصاب می توانند در خارج از کانال اصلی به چند شاخه تقسیم شوند و اگر این شاخه ها به اندازه کافی بزرگ باشند، کانال های دوم یا سوم بوجود خواهند آمد.

درد بعد از ایمپلنت دندانی

شاخه های متعدد کانال مندیبل اغلب شناسایی نمی شوند، زیرا بسیاری از دندانپزشک ها از این تفاوت های آناتومیک اطلاع ندارند، گرچه ممکن است کانال ها در تصاویر رادیوگرافی پانورامیک یا سی تی اسکن ها قابل مشاهده باشند. اختلالات موجود در این کانال های دوم/ سوم منجر به بروز درد پس از کاشت ایمپلنت های دندانی می شوند.

فقدان بافت کراتینی کافی اطراف روکش ایمپلنت های دندانی

هیچ اتفاق نظری روی نیاز به وجود بافت کراتینی کافی اطراف ایمپلنت های دندانی (که معمولاً توصیه می شود حداقل 2 میلی متر ضخامت داشته باشد) وجود ندارد. با این حال، در برخی مطالعات توصیه شده است که فقدان بافت کراتینی کافی می تواند منجر به بروز درد پس از کاشت ایمپلنت های دندانی، یا قرار گرفتن روکش روی آنها شود.

درد بعد از ایمپلنت دندانی

این علائم عموماً با لمس با دست، مسواک زدن، غذا خوردن، یا ضربه تشدید می شوند.

پیوند ضعیف استخوان و ایمپلنت

هر چند ممکن است در یک تصویر دو یا سه بعدی رادیوگرافی و سی تی اسکن به نظر برسد که استخوان ایمپلنت را در بر گرفته است، اما ممکن است این استخوان از کیفیت لازم برخوردار نباشد یا آنقدر با سطح ایمپلنت ارتباط محکمی نداشته باشد.

درد بعد از ایمپلنت دندانی

پیوند ضعیف استخوان و ایمپلنت زمانی اتفاق می افتد که بافت فیبروز بدنه ایمپلنت را در بر می گیرد، که پس از آن استخوان روی آن را می پوشاند. در تصاویر رادیوگرافی، ایمپلنت به گونه ای به نظر می رسد که سطوح استخوان طبیعی هستند، و از نظر کلینیکی ممکن است ایمپلنت هیچ علائمی از جابجایی و حرکت کردن از خود نشان ندهد؛ با این حال، باز هم ممکن است بیمار درد دندان تجربه کند. این بویژه زمانی مشهود است که ایمپلنت با هیلینگ اباتمنت یا قرار گرفتن روکش روی آن مورد استفاده قرار می گیرد.

فعال شدن ریسک فاکتورها و بروز دردهای دندانی پس از جراحی

در تحقیقاتی که روی ایمپلنت های دندانی انجام شده اند گزارش شده است که ریسک فاکتورهای خاصی هستند که می توانند در حیطه پزشکی/ ژنتیک وجود داشته باشند که منجر به بروز دردهای مداوم برای بیمار پس از کاشت ایمپلنت های دندانی شوند. این ریسک فاکتورها عبارتند از فیبرومیالژیا fibromyalgia (سندروم درد اسکلتی- عضلانی)، اختلالات فکی- گیجگاهی، اختلالات حساسیت مفرط به دردهای داخلی، دردهای مزمن، افسردگی/ اضطراب، و غیره. همه این عوامل می توانند منجر به بروز درد با منشاء ناشناخته شوند.

در پایان باید گفت، دلایلی هستند که علیرغم علائم بالینی و رادیوگرافیک، ممکن است بیمار پس از کاشت ایمپلنت درد احساس کند. به سادگی می توان این نوع دردها را با منشأ سایکوسوماتیک (روان تنی) دسته بندی کرد، اما قبل از تشخیص های این چنین باید همه عوامل مورد ارزیابی قرار بگیرند.