فرنوم و لزوم جراحی فرنکتومی

فرنوم چیست؟

فرنوم یا فرنولوم بافت همبندی است که دو بخش بدن را به یکدیگر متصل می کند تا در کنار یکدیگر بهتر عمل کنند. این بخشی از مهندسی هوشمند آناتومی بدن است. اما اگر فرنوم خیلی بلند، کوتاه، یا خیلی قوی باشد، حرکات را محدود می کند که تأثیرات مخربی دارد. تأثیرات مخرب فرنوم های دهانی عبارتند از مشکل در حرف زدن، غذا خوردن، بلند شدن بافت سالم لثه، اختلال ایجاد کردن در درمان ارتودنسی. علاوه بر این ممکن است بیمار در معرض خطرات خاصی مانند بیماری پریودنتال یا تحلیل لثه قرار داشته باشد. خوشبختانه، فرنکتومی (برداشت یا تغییر وضعیت فرنوم) یک فرایند سرپایی ساده است که معمولاً در اوایل دوران کودکی انجام می شود و می تواند فرنوم را اصلاح نماید.

فرنوم و درمان آن

فرنوم زبانی

فرنوم زبانی بافت نازکی است که زیر زبان را به کف دهان متصل می کند. زبان یکی مهم ترین ماهیچه ها برای حرف زدن و عمل بلع است. داشتن فرنوم زبانی کوتاه می تواند باعث شود عمل بلع- مخصوصاً برای کودکان و نوزادان- و حرف زدن به سختی انجام شود. نوزادانی که با یک فرنوم کوتاه متولد می شوند ممکن است در شیر خوردن مشکل داشته باشند، که می تواند در وزن گرفتن آنها اختلال ایجاد کند.

افرادی که این مشکل را دارند اصطلاحاً گفته می شود گره زبانی دارند، شرایطی که در دنیای پزشکی تحت عنوان انکیلوگلاسیا شناخته می شود. این شرایط ممکن است در کودکان منجر به بروز مشکلات دندانی شود.یکی از راه های درمان بیمارانی که گره زبانی دارند فرایندی به نام فرنکتومی زبانی است.

فرنکتومی زبانی

فرنکتومی لینگوال یا زبانی نوعی فرایند جراحی است که در آن فرنوم زبانی برداشته می شود. این فرایند بیمارانی را درمان می کند که در غذا خوردن یا حرف زدن مشکل دارند. در طول جراحی، پزشک برش کوچکی در فرنوم ایجاد می کند تا زبان را رها سازد. این فرایند تحت عنوان فرنولوپلاستی نیز شناخته می شود. جراح دهان (پریودنتیست) و متخصص گوش و حلق و بینی فرنکتومی زبانی را انجام می دهند.

مزایای فرنکتومی زبانی

مزایای فرنکتومی زبانی عبارتند از:

• فرایند سریع. تنها چند دقیقه طول می کشد.
• بهبود سریع. تنها چند روز ناراحتی بوجود می آورد.
• بهبود در گفتار.
• برطرف شدن مشکلات در شیر خوردن و غذا خوردن (در نوزادان).

فرنوم لبی

فرنوم لبی بافت نازکی است که لب بالا را به لثه بالای دو دندان جلوی فک بالا و لب پایین را به دو لثه بالای دندان جلوی فک پایین متصل می کند. فرنوم باکال نیز وجود دارد که لثه ها را به داخل گونه ها متصل می کند. اگر لب بالای خود را بالا بیاوردی، می توانید این نوار را ببینید. همه کودکان با این بافت متولد می شوند، اما سطح پیوند با لثه ها در افراد مختلف متفاوت است. به طور کلی، بر اساس مطالعاتی که روی سلامت دهان کودکان انجام می شود مشخص شده است، کودکان کم سن تر نسبت به کودکان بزرگ تر فرنوم برجسته تری دارند.

فرنوم و درمان آن

فرنوم لبی در کودکان

اگر اتصال فرنوم در یک نوزاد فشرده باشد، احتمالاً با مشکلی به نام گره لب بالا مواجه است. در حالی که این شرایط غیر عادی است، کودکانی که در آنها گره لبی تشخیص داده می شود در شیر خوردن مشکل دارند. در اکثر موارد، این مسئله به مرور زمان با بزرگ شدن کودک به طور خود به خود اصلاح می شود. با این حال، در موارد وخیم، این گره می تواند بین دو دندان جلو فاصله ایجاد کند که در دندانپزشکی دیاستم نامیده می شود. در اکثر موارد، یک فرنوم لبی متوسط می تواند با فرایند جراحی تحت عنوان فرنکتومی لبی اصلاح شود.

فرنکتومی لبی

فرنکتومی لبی عبارت است از فرایندی که یک متخصص آموزش دیده- اغلب با یک تیغ جراحی- برشی در بافت فرنوم لبی ایجاد می کند تا اتصال آن را آزاد کند. عموماً، کودک قادر خواهد بود بلافاصله غذا بخورد، و گره لبی که رها شده است اجازه می دهد دهان خود را بازتر کند. تعداد اندکی از کودکان بعد از جراحی دارو نیاز دارند. برای حصول اطمینان از اینکه منطقه به درستی بهبود پیدا می کند، والدین باید به مدت چند هفته، چند مرتبه در طول روز محل جراحی را بکشند و و ماساژ دهند تا اطمینان حاصل شود بافت مجدداً نمی چسبد.

فرنوم و درمان آن

آسیب به فرنوم

آسیب های فرنوم لبی در بین کودکان نوپایی که در حال یادگیری راه رفتن هستند نسبتاً شایع است. کودکان نوپا اغلب با دهان باز زمین می خورند و ممکن است به یک شیء سفت برخورد پیدا کنند که می تواند منجر به کبودی و حتی پارگی فرنوم شود. مهم تر از همه اینکه، آسیب به فرنوم لبی نیز می تواند علامت و نشانه خوردن شیر با شیشه شیر با زور باشد، بنابراین، اگر کودکی دیدید که دچار پارگی فرنوم شده است و اخیراً زمین هم نخورده است، ممکن است لازم باشد پیگیر باشید. در اکثر موارد، فرنوم پاره نگران کننده نیست و به صورت خود به خود ترمیم خواهد شد. اگر زخم عمیق است، ممکن است لازم باشد پزشک آن را بخیه بزند.

گرچه خیلی نادر است، اما مشکلات مربوط به فرنوم لبی می توانند روی شیر خوردن نوزادان تأثیر بگذارند. گره های لبی لازم است هر چه سریع تر توسط دندانپزشک عمومی یا دندانپزشک کودکان شناسایی شوند. والدین باید فرزند خود را همزمان با اولین جشن تولد او نزد دندانپزشک ببرند، نه تنها کودک را به رفتن نزد دندانپزشک عادت دهند، بلکه هر چه سریع تر هر گونه ناهنجاری هایی مانند گره لبی یا زبانی شناسایی شوند. اگر دندانپزشک تأیید کند کودک شما فرنوم غیر عادی دارد، بخواهید مشکلاتی که در شیر خوردن یا غذا خوردن دارد را تشخیص دهد و بهترین راهکار را برای حفظ سلامت دهان کودک پیشنهاد دهد.

فرنوم و درمان آن

شایع ترین منشاء آسیب به فرنوم ها مواد و ابزارهای خارجی هستند که داخل دهان قرار می گیرند. بریس های ارتودنسی (یکی از ابزارهای ارتودنسی که در آن براکت ها روی دندان ها چسبانده می شوند و یک سیم روی همه آنها قرار می گیرد تا با کمک آنها دندان ها صاف شوند) و پروتزهای مصنوعی می توانند با بافت فرنوم برخورد داشته باشند و منجر به بروز زخم، سوزش، یا خونریزی شوند. مسواک زدن محکم نیز می تواند به فرنوم آسیب بزند و منجر به بروز مشکلاتی شود که نیاز به ترمیم لثه خواهند داشت.

برخی از ساختارهای بافت فرنوم بزرگتر از بقیه هستند، ممکن است خیلی بزرگ باشند، یا ممکن است خیلی خوب یا به اندازه کافی متصل نشده باشند. همه این ناهنجاری ها می توانند در کارهایی مانند حرف زدن و غذا خوردن مشکل بوجود بیاورند. مثلاً، اگر یک بیمار “گره زبانی” دارد اغلب فرنوم زبانی او نازک و کوتاه است که حرکات زبان را محدود می کند و آن را به کف دهان متصل نگه می دارد.

پیدا کردن مسائل مربوط به فرنوم دهانی ممکن است دشوار باشد، زیرا معمولاً فرد با ابزارهای دندانی ابتدا احساس راحتی دارد. ممکن است با بریس ها احساس خیلی بدی نداشته باشد و بهنظر برسد پروتز مصنوعی به خوبی روی لثه قرار گرفته است. با این حال، وقتی بیمار حرف می زند و زبان خود را در اطراف دهان حرکت می دهد، ممکن است فرنوم خیلی حساس شود، آسیب ببیند، یا زخم شود.

متأسفانه ثبت این حرکات با تصاویر رادیوگرافی با اشعه ایکس یا هر نوع تصویر برداری دیگری می تواند دشوار باشد. مشاهده با دقت فرنوم، چکاپ های روتین دندان ها و لثه ها، و مشورت با یک تیم دندانپزشکی بهترین راه هایی هستند که می توان قبل از آسیب های جدی به مشکلات پی برد.

اطلاعات کلی در خصوص جراحی فرنکتومی

علائم گره لبی یا زبانی و بررسی آنها

همه افراد فرنوم دارند، اما همه فرنوم ها “گره” نیستند. برای آنکه بدانید آیا یک فرنوم مشکل آفرین است یا خیر، بررسی فیزیکی و عملکردی باید تکمیل شود. در خانواده هایی که نوزاد از سینه مادر شیر می خورد، هم مادر و هم نوزاد باید مورد بررسی قرار بگیرند. علائم عبارتند از:

• قرار گیری بد لب ها به دور سینه یا سر شیشه شیر
• نشت شیر از دهان حین شیر خوردن
• در رفتن نوک سینه از داخل دهان یا به خواب رفتن حین تلاش برای گرفتن سینه
• علائم کولیک (قولنج یا درد شکمی)
• علائم رفلاکس (بازگشت محتویات معده به مری)
• وزن گیری ضعیف
• نیاز مکرر به شیر خوردن یا طولانی شدن شیر خوردن
• جویدن یا لثه زدن به نوک سینه
• عدم توانایی گرفتن پستانک یا شیشه شیر
• لب های پیج خورده/ لبخند نازک
• خونریزی نوک سینه ها
• التهاب سینه های مادر
• زخم نوک سینه ها
• پوسیدگی دندان های کودک

فرنوم و درمان آن

خطرات یا عوارض جانبی فرنکتومی کدامند؟

همه پزشکان قبل از فرایند جراحی راجع به عوارض جانبی و خطرات احتمالی آن توضیح می دهند. خطرات معمول فرنکتومی عبارتند از:

• خطرات کلی ناشی از بیهوشی (در صورت استفاده در طول فرایند)
• خونریزی
• عفونت
• آسیب به اعصاب دهان و زبان
• تورم
• درد
• اتصال مجدد فرنوم (در موارد نادر)

آماده سازی برای انجام جراحی

پزشک دستورالعمل های لازم برای آماده شدن جهت انجام جراحی را ارائه خواهد داد. بسته به اینکه برای فرایند شما از بی حسی موضعی استفاده می شود یا بیهوشی عمومی، ممکن است از شما خواسته شود چند ساعت قبل از انجام جراحی از خوردن آب و غذا خودداری نمایید. قبل از آغاز جراحی نسخه ای که پزشک تجویز می کند را تهیه نمایید تا هنگام بازگشت به منزل آماده باشند.

فرایند فرنکتومی

فرنکتومی می تواند در مطب پزشک، دندانپزشکی یا بیمارستان انجام شود. فرایند انجام آن نیز به قرار زیر است:

• بی حس کردن اطراف فرنوم با داروی بی حسی موضعی. اگر قرار است جراحی برای کودک انجام شود، ممکن است از بیهوشی استفاده شود.
• با استفاده از لیزر یا تیغ جراحی. جراح یک برش کوچک در فرنوم ایجاد خواهد کرد تا زبان رها شود.
• استفاده از چند بخیه در دهان تا کمک شود منطقه بهبود پیدا کند.

چه زمانی می توان از نتایج مطلع شد؟

تقریباً خیلی زود می توانید شاهد نتیجه جراحی باشید. اگر از بی حس کننده موضعی استفاده شده باشد، قبل از آنکه نتایج قابل مشاهده باشند، لازم است چند ساعت صبر شود تا اثرات داروی بی حس کننده از بین برود.

مراقبت های پس از جراحی فرنکتومی

پس از جراحی فرنکتومی:

• کودک نباید روی شکم گذاشته شود. این باعث می شود به فک فشار وارد شود و در روند بهبود اختلال ایجاد شود.
• بیمار نباید به مدت 24 ساعت دهان خود را شستشو دهد. پس از یک روز یا بیشتر، باید دهان را چند مرتبه در طول روز با محلول آب و نمک شستشو داد.
• پس از چند روز باید برای چک کردن محل جراحی مجدداً مراجعه نمایید. این جلسه حدود یک هفته بعد خواهد بود.

در طول دوره بهبود چه انتظاری باید داشت؟

در طول بهبود:

• ممکن است محل جراحی مقداری خونریزی داشته باشد. اگر متوجه شدید خونریزی متوقف نمی شود، از یک گاز استریل استفاده کنید و آن را به آرامی روی محل جراحی فشار دهید تا زمانی که خونریزی متوقف شود.
• ممکن است بیمار تورم و درد را تجربه کند. ممکن است پزشک داروی مسکن تجویز کند تا به کاهش درد در طول دوره بهبود کمک کند. همه داروها را باید طبق تجویز پزشک استفاده کرد.
• بیمار ظرف چند روز می تواند فعالیت های معمول خود را از سر بگیرد. زمان دوره بهبود حدود یک هفته است.