نوشته‌ها

برای هر نیرویی که وارد می شود نیرویی برابر و در خلاف آن نیز وجود دارد؛ این یکی از قوانین سه گانه فیزیک نیوتن است که پایه و اساس مکانیزم جابجایی دندان ها در درمان ارتودنسی را تشکیل می دهد. به طور سنتی، از ابزار های مختلف داخل و خارج دهانی برای ایجاد لنگر یا تکیه گاه به منظور صاف کردن دندان ها استفاده می شود. طی درمان ارتودنسی، جابجایی برنامه ریزی شده یک یا تعدادی از دندان ها می تواند موجب جابجایی متقابل دندان هایی شود که به عنوان تکیه گاه استفاده می شوند. اندازه گیری نیروی دینامیک دشوار است زیرا اغلب، جابجایی های ناخواسته ای در دندان ها رخ می دهند. این جابجایی های ناخواسته باید جبران شوند. درمان همزمان مشکلات مختلف در بیماران بزرگسال ممکن است بسیار دشوار باشد، مخصوصاً در موقعیت هایی که بواسطه از دست دادن دندان، ناپیوستگی دندان های بیمار (وجود فضای خالی بین دندان ها) قابل مشاهده باشد یا از بیماری پریودنتال (لثه) شدید رنج ببرد. عدم پیوستگی دندان ها به دشواری تخمین نیروی تکیه گاه خواهد افزود و درمان پایدار بسیار دشوار خواهد بود.

هر ارتودنتیستی که جابجایی یک طرفه دندان مولر سوم به محل دندان مولر دوم را امتحان کرده است حتماً مشاهده کرده است که همه دندان های قوس دندانی به سمتی حرکت می کنند که جای خالی در آن قرار گرفته است. در واقع می توان گفت کنترل تکیه گاه دشوار است و محل نهایی دندان غیر قابل پیش بینی خواهد بود.

استفاده از ایمپلنت ها به عنوان کمک به درمان ارتودنسی به سرعت جایگاه خود را پیدا کرده است. آنها ویژگی های یک لنگر ارتودنسی ایده آل را دارند:

  • نیاز به همکاری بیمار نیست.
  • تکیه گاهی محکم هستند زیرا الیاف پریودنتال ندارند.
  • در روش های مختلف درمان، به راحتی قابل استفاده هستند.
  • به راحتی قابل جایگذاری هستند.
  • در صورت لزوم می توان آنها را خارج نمود.

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

انواع ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

ایمپلنت های ثابت

ایمپلنت هایی که به شکل ریشه دندان با استخوان فک جوش می خورند، ثابت کرده اند که میزان موفقیت آنها در شرایط فقدان چند دندان یا همه آنها قابل توجه بوده است. کاربرد آنها در درمان ارتودنسی کاری جدید است که در همه جای دنیا انجام می شود. ایمپلنت هایی که با استخوان جوش می خورند می توانند تکیه گاه لازم برای صاف کردن ارتودنتیک دندان ها را فراهم بیاورند و با جابجایی دندان ها و ترمیم های زیبایی می توانند اکلوژنی درست و بی نقص خلق کنند.

حین استفاده از ایمپلنت های ثابت در بیمارانی که در حال رشد هستند باید توجه خاصی شود. ایمپلنت های ثابت، مانند دندان های انکیلوز شده، با رشد فک جابجا نخواهند شد و پس از مدتی، ایمپلنت در مقایسه با دندان های مجاور که در حال رشد هستند در سطح پایین تری خواهد بود. به همین دلیل کاشت ایمپلنت قبل از اتمام فرایند رشد فک باید با احتیاط انجام شود.

معایب ایمپلنت هایی که به شکل ریشه دندان هستند، عبارتند از:

  • هزینه نسبتاً بالای آنها
  • بارگذاری آنها باید تا پس از اسئواینتگریشن (جوش خوردن با فک) و بهبود کامل به تعویق بیفتد.
  • مناطقی که می توان آنها را قرار داد به قسمت های بدون دندان و پشت دندان های مولر محدود می شود.
  • ایمپلنت های ثابت، اگر پس از اتمام درمان ارتودنسی نیاز به خارج شدن داشته باشند، این کار باید به روش جراحی انجام شود.
  • استفاده از آنها در بیماران درحال رشد می تواند منجر به پایین تر قرار گرفتن ایمپلنت از سطح دیگر دندان ها شود.

ایمپلنت های دائم می توانند بین 5/3 تا 8 میلی متر قطر و 11 تا 21 میلی متر ارتفاع داشته باشند. برای کاشت آنها تقریبا 8 میلی متر منطقه بدون دندان نیاز است، و قبل از اعمال فشار روی آنها، برای پیوند با استخوان 3 تا 6 ماه زمان نیاز دارند. عموماً این نوع ایمپلنت ها روی خود یک روکش یا بخشی از یک ترمیم را نگه خواهند داشت که متناسب با محل دندان ها پس از جابجایی ارتودنتیک طراحی شده اند. بنابراین ایمپلنت متناسب با وضعیت نهایی دندان ها کاشته می شود، نه وضعیت آنها قبل از جابجایی.

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

 

ایمپلنت های موقت

ایمپلنت های موقت عموماً 8/2- 5/3 میلی متر قطر دارند و ارتفاع آنها تقریباً به 14 میلی متر می رسد. این نوع ایمپلنت ها تنها به یک فضای 4 میلی متری بدون دندان برای قرار گرفتن نیاز دارند. ایمپلنت های موقت فوری معمولاً از جنس آلیاژ تیتانیوم ساخته می شوند و از دو نظر با ایمپلنت های دائم متفاوت هستند:

  • انتظار نمی رود با استخوان جوش بخورند.
  • احتمال شکستن آنها در نتیجه وارد آمدن فشار زیاد و جابجایی در نتیجه استفاده طولانی مدت وجود دارد. بنابراین انتظار می رود طی درمان ارتودنسی نیاز به تعویض داشته باشند.

استفاده از این نوع ایمپلنت ها به استقامت مکانیکی اولیه ای بستگی دارد که به عنوان تکیه گاه ارتودنسی فراهم می آورند. می توان روی ایمپلنت موقت روکش موقتی قرار داد تا براکت ارتودنسی را به آن متصل کرد یا اینکه سیم ابزار را مستقیماً به ایمپلنت متصل نمود. استفاده از آنها برای شرایطی مناسب است که نیاز است برای قرار دادن یک ایمپلنت کامل جای بیشتری باز شود، از جمله در منطقه دندان های پیش جانبی فک بالا. بلافاصله می توان به ایمپلنت های موقت فشار وارد کرد.

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

ارتو ایمپلنت ها  یا ایمپلنت های ارتودنسی

سیستم ارتودنسی اشترومن Straumann’s Ortho System یا ارتو ایمپلنت ها به 6- 8 میلی متر فضا برای کاشته شدن نیاز دارند. برای وارد کردن فشار ارتودنتیک، یک اباتمنت همراه یک روکش موقت، یا ساخت یک ابزار متصل به ایمپلنت نیاز است و قبل از استفاده از آن توصیه می شود دوره سه ماهه جوش خوردن با استخوان سپری شود.

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

مینی ایمپلنت ها

مینی ایمپلنت اساساً نوعی پیچ استخوانی است شبیه مینی ایمپلنت هایی که در ترمیم پلاستیکی برای ثابت کردن پلیت های استخوان استفاده می شوند. فرایند قرار گیری آن طی دو مرحله جراحی انجام می شود و یک بازه زمانی برای بهبود نیاز دارد. مینی ایمپلنت تقریباً 2/1 میلی متر قطر و 6 میلی متر ارتفاع دارد، در نتیجه برای استفاده در ابزارهای ارتودنسی بسیار مفید است. بعلاوه، اگر در تیغه آلوئولار قرار بگیرد می تواند برای جابجایی افقی استفاده شود. پیچ آن آنقدر کوچک است که می تواند بین سطوح مزیال و دیستال ریشه های دندان ها قرار بگیرد.

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

مینی اسکروها

این نوع ایمپلنت ها معمولاً 5/1 تا 2 میلی متر قطر و 5 تا 8 میلی متر ارتفاع دارند. قرار گیری آنها نیاز به ابزار زیادی ندارد، زیرا به تنهایی می توانند داخل استخوان فک پیچ شوند. پس از دو هفته قادر به تحمل فشار ارتودنتیک خواهند بود.

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

ایمپلنت به عنوان تکیه گاه ارتودنسی

درمان ارتودنسی برای افرادی که تعدادی از دندان های خود را از دست داده اند، کار نسبتاً دشواری است. مخصوصاً اگر تعداد قابل توجهی از دندان ها از دست رفته باشند. با از دست رفتن دندان ها، معمولاً دندان های مجاور یا دندان های مقابل فضای خالی به جا مانده از دندان های از دست رفته، دچار لغزش، کج شدن، و رشد زیاد خواهند شد در نتیجه فضای خالی برای قرار گرفتن دندان جایگزین مناسب نخواهد بود. اصلاح ارتودنتیک رابطه فاصله بین دندان ها می تواند به قرار دادن جایگزین مصنوعی برای دندان های از دست رفته، و بهبود عملکرد، بهداشت، و زیبایی دندان های باقی مانده کمک کند.

در درمان ارتودنسی، برای اصلاح مال اکلوژن و ایجاد تکیه گاه از دندان ها استفاده می شود. در بیمارانی که همه دندان های آنها در جای خود قرار دارند، لنگر یا تکیه گاه دندانی به جابجایی دندان های دیگر کمک می کند. اما در بیمارانی که تعدادی از دندان های خود را از دست داده اند، ممکن است تکیه گاه کافی برای اصلاح مال اکلوژن وجود نداشته باشد. در این بیماران، کاشت ایمپلنت می تواند این کمبود را جبران کند. گاهی اوقات، اگر طرح درمان ارتودنسی بسیار دقیق باشد، ، ایمپلنتی که به خوبی با استخوان فک جوش خورده است می تواند برای حمایت از ترمیم های دندانی پس از تکمیل درمان ارتودنسی استفاده شود. استفاده از ایمپلنت ها به عنوان تکیه گاه ارتودنسی، برای حصول بهترین نتایج مستلزم همکاری دو شاخه دندانپزشکی (ارتودنسی و کاشت ایمپلنت) است.

درمان ارتودنسی برای ایجاد فضا قبل از کاشت ایمپلنت

برای قرار دادن ایمپلنت به جای دندان از دست رفته، فلسفه زیبایی و بیولوژیکی وجود دارد. از نظر زیبایی، ایمپلنت باید داخل دهان قرار داده شود تا پارامترهای هماهنگی ایجاد شوند، به گونه ای که ترمیم دندان خوشایند باشد. از نظر بیولوژیکی نیز اجازه خواهد داد ساختار بافت های نرم و سخت حفظ شوند. اگر دندانی که قرار است جایگزین برای آن قرار گیرد هنوز کشیده نشده است، قبل از آن عوامل مختلفی باید مد نظر قرار گیرند. اغلب، دندان ها بدون هیچ ضرورتی کشیده می شوند، و منجر به قرار گرفتن ترمیمی داخل دهان می شوند که هیچ تناسبی با دندان های مجاور خود ندارد.

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

 

در صورت کمبود استخوان، بیرون کشیدن ارتودنتیک دندان (به صورت تدریجی) قبل از کشیدن، می تواند به افزایش مقدار بافت سخت و نرم در محل قرار گیری ایمپلنت در آینده کمک کند. اگر بیرون کشیدن تدریجی یک دندان با هدف ارتودنتیک انجام شود، می تواند به دندانپزشک زیبایی کمک کند سطح لثه را متعادل تر سازد و دندان مصنوعی در اختیار بیمار قرار دهد که با دندان های کناری شباهت و مطابقت بیشتری داشته باشد. بیرون کشیدن تدریجی دندان به صورت هر هفته یک میلی متر انجام می شود، و دوره تثبیت برای هر میلی متر بیرون کشیدن، حدود یک ماه می باشد.

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

 

بیرون کشیدن تدریجی دندان یکی از قابل پیش بینی ترین روش ها برای رشد عمودی استخوان است. این احتمال وجود دارد که بیمار برای چند دندان از دست رفته، علاوه بر بیرون کشیدن تدریجی دندان، به تقویت افقی استخوان نیاز داشته باشد. بیرون کشیدن تدریجی دندان به دندانپزشک اجازه می دهد محل قرار گیری ایمپلنت را به صورت عمودی محیا سازد، تا ترمیم دندانی بسازد که از نظر زیبایی با دیگر دندان ها هماهنگ باشد.

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

 

درمان ارتودنسی با هدف ایجاد فضا برای کاشت ایمپلنت

درمان ارتودنسی برای ایجاد فضای کافی برای کاشت ایمپلنت نیز بسیار کمک کننده است. با از دست رفتن دندان ها، دندان های فک مقابل نیز بیشتر رشد می کنند یا به سمت قسمت بدون دندان می لغزند، در نتیجه جایی برای قرار گرفتن دندان مصنوعی باقی نمی ماند. دندانپزشک زیبایی یا متخصص کاشت ایمپلنت باید با ارتودنتیست همکاری کند تا فضای مزیودیستال لازم برای روکش ایمپلنت ایجاد شود. تهیه قالب مومی نیز می تواند ابزاری باشد که در ایجاد فضای مناسب به ارتودنتیست کمک می کند. برای یک بیمار، هیچ چیز نا امید کننده تر از این نیست که پس از انجام یک درمان ارتودنسی طولانی، دندانپزشک زیبایی به این نتیجه برسد که جای کافی برای روکش ایمپلنت وجود ندارد. تا زمانی که فضای کافی برای روکش ایمپلنت ایجاد نشده، بندهای ارتودنسی نباید برداشته شوند.

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

 

در موارد بسیاری، با از دست رفتن دندان های جانبی دندان های وسط، ریشه های دندان های مجاور به سمت جای خالی آنها می لغزند و قرار گیری ایمپلنت را دشوار می سازند. اغلب به منظور ایجاد فضای کافی برای کاشت ایمپلنت و نیز روکش آن، درمان ارتودنسی نیاز است. مشکلی که معمولاً وجود دارد، دشواری این جابجایی ها است.

بین اندازه دندان های وسط و دندان های کناری آنها از نظر زیبایی یک رابطه منطقی وجود دارد. این نسبت تحت عنوان “نسبت طلایی” نامگذاری شده است- البته این نسبت در همه موارد هم صدق نمی کند، اما می تواند راهنمای خوبی باشد.

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

 

به صورت ایده آل، دندان های جانبی دندان های وسط فک بالا باید دو سوم اندازه دندان های وسط باشند. اکثر دندان های وسط 10-8 میلی متر عرض دارند. اگر دندان های وسط 8 میلی متر باشند، دندان های کناری آنها باید 5/5 میلی متر، اگر دندان های وسط 9 میلی متر باشند، دندان های کناری آنها باید 6 میلی متر، و اگر دندان های وسط 9 میلی متر باشند، دندان های کناری آنها باید 7/6 میلی متر باشند. اندازه دندان های کناری بین 5/5 تا 7/6 میلی متر است. در برخی موارد ممکن است درمان ارتودنسی برای دندان های کناری دندان های وسط فضایی کمتر از اندازه ایده آل ایجاد نماید. اگر فضای کافی وجود نداشته باشد، می توان مقدار بسیار اندکی از مینای دندان های وسط و دندان های نیش را تراشید تا جای کافی برای روکش ایمپلنتی که در جای دندان های جانبی قرار گرفته است فراهم شود.

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

کاشت ایمپلنت و درمان ارتودنسی

 

از گذشته تاکنون قطر ایمپلنت ها 75/3 میلی متر بوده است. تاج ایمپلنت دندان نیز 4 میلی متر است. این اندازه ها مهم هستند، زیرا تاج ایمپلنت باید روی تیغه آلوئولار، بین دندان مرکزی و دندان نیش قرار گیرد. اگر ارتودنسی فضایی 5/5 میلی متری ایجاد کرده باشد و تاج ایمپلنت 4 میلی متر باشد، 75/0 میلی متر بین ایمپلنت و دندان مرکزی وسط و دندان نیش جای اضافی باقی می ماند، در حالی که حداکثر باید 1 میلی متر بین ایمپلنت و دندان های مجاور فضای خالی وجود داشته باشد. این فضای خالی، اجازه رشد کافی را به پاپیلای دندانی می دهد. اگر این فضا اندک باشد، باید از ایمپلنتی با قطر کمتر استفاده شود. باز هم قالب مومی می تواند به ارتودنتیست کمک کند.

در مقاله بعد به استفاده از ایمپلنت ها به عنوان تکیه گاه درمان ارتودنسی خواهیم پرداخت…