بیوپسی لثه یک فرایند پزشکی است که در آن پزشک نمونه ای از بافت لثه شما را برمی دارد. سپس نمونه برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می شود. جینجیواGingiva  کلمه دیگری برای لثه است، بنابراین بیوپسی لثه را بیوپسی جینجیوا نیز می نامند. بافت لثه بافتی است که بدون فاصله دندان های شما را احاطه کرده و از آنها حمایت می کند.

پزشکان از بیوپسی لثه برای تشخیص علل بافت غیر طبیعی لثه استفاده می کنند. این علل می توانند شامل سرطان دهان و زائده یا ضایعات غیرسرطانی باشند.

انواع بیوپسی لثه

انواع مختلفی از بیوپسی لثه وجود دارند:

بیوپسی برشی

بیوپسی برشی لثه متداول ترین روش بیوپسی لثه است. پزشک شما بخشی از بافت مشکوک را برداشته و آن را زیر میکروسکوپ بررسی خواهد کرد.

آسیب شناس می تواند تشخیص دهد که آیا سلول های سرطانی در بافت لثه برداشته شده وجود دارند یا خیر. آنها همچنین می توانند منشاء سلول ها را تأیید کنند، یا اینکه آیا از جای دیگری در بدن شما به لثه سرایت کرده اند.

بیوپسی اکسیزیونال

در طول بیوپسی برش لثه، پزشک ممکن است کل رشد یا ضایعه را از بین ببرد.

این نوع بیوپسی یا نمونه برداری به طور معمول برای برداشتن ضایعه کوچکی استفاده می شود که دسترسی به آن آسان است. پزشک شما زائده را همراه با مقداری از بافت های سالم مجاور بر خواهد داشت.

بیوپسی از راه پوست

بیوپسی از راه پوست از جمله فرایندهایی است که در آنها پزشک یک سوزن بیوپسی را از طریق پوست شما وارد می کند. این نوع بیوپسی به دو صورت مختلف انجام می شود: بیوپسی با سوزن ظریف و بیوپسی با سوزن تو خالی.

بیوپسی با سوزن ظریف برای ضایعاتی بهترین عملکرد را دارد که به راحتی قابل مشاهده و احساس هستند. بیوپسی با سوزن تو خالی نسبت به بیوپسی سوزنی ظریف بافت بیشتری فراهم می آورد. این زمانی می تواند مفید باشد که برای تشخیص پزشک، بافت بیشتری نیاز باشد.

بیوپسی با برس

بیوپسی با برس یک روش غیر تهاجمی است. پزشک با مالش با فشار برس روی ناحیه غیر طبیعی لثه، بافت را جمع آوری می کند.

اگر علائم شما به بیوپسی فوری و تهاجمی تر نیاز نداشته باشند، بیوپسی با برس اغلب نخستین گام پزشک شما است. از این روش نمونه برداری برای ارزیابی اولیه استفاده می شود.

اگر نتایج آزمایش هر گونه سلول یا سرطان مشکوک یا غیرطبیعی را نشان دهند، پزشک شما احتمالاً برای تأیید تشخیص، بیوپسی برشی یا از راه پوست را انجام خواهد داد.

آزمایش نمونه برداری لثه برای چه مواردی استفاده می شود؟

تست بیوپسی لثه، بافت غیرطبیعی یا مشکوک لثه را آزمایش می کند. پزشک شما ممکن است آن را برای کمک به تشخیص توصیه کند:

• یک زخم یا ضایعه روی لثه شما که بیش از دو هفته طول بکشد
• یک لکه سفید یا قرمز رنگ روی لثه شما
• زخم روی لثه شما
• تورم لثه شما، که از بین نمی رود
• تغییراتی در لثه های شما که باعث لق شدن دندان ها یا پروتز های مصنوعی شما می شوند.

همچنین از بیوپسی لثه می توان همراه با آزمایش های تصویربرداری برای نشان دادن مرحله سرطان لثه موجود استفاده کرد. تست های تصویربرداری شامل عکس رادیوگرافی با اشعه ایکس، سی تی اسکن و اسکن MRI است.

اطلاعات حاصل از بیوپسی لثه، همراه با یافته های تست های تصویربرداری، می توانند به پزشک کمک کنند تا سرطان لثه را هر چه سریع تر تشخیص دهد. تشخیص زود هنگام به معنای اسکار کمتر ناشی از برداشتن تومورها و نرخ بالاتر بقاء است.

آماده شدن برای بیوپسی لثه

به طور معمول، لازم نیست کار زیادی برای آماده شدن برای بیوپسی لثه انجام دهید.

در صورت مصرف هر گونه داروی تجویزی، داروهای بدون نسخه یا مکمل های گیاهی، به پزشک خود اطلاع دهید. در مورد نحوه استفاده از آنها قبل و بعد از تست، با پزشک خود گفتگو کنید.

برخی از داروها ممکن است نتایج بیوپسی لثه را تحت تأثیر قرار دهند. اینها شامل داروهایی هستند که لخته شدن خون را تحت تأثیر قرار می دهند، مانند رقیق کننده های خون، و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID ها)، مانند آسپرین یا ایبوپروفن. در صورت مصرف هر یک از این داروها، پزشک شما ممکن است دستورالعمل های خاصی را ارائه دهد. ممکن است مجبور شوید چند ساعت قبل از بیوپسی لثه غذا خوردن را متوقف کنید.

در طول بیوپسی لثه انتظار چه چیزی را باید داشت؟

بیوپسی لثه معمولاً به عنوان یک فرایند سرپایی در بیمارستان یا در مطب پزشک انجام می شود. یک پزشک، دندانپزشک، پریودنتیست، یا جراح دهان به طور معمول بیوپسی را انجام می دهد. پریودنتیست دندانپزشکی است که در بیماری های مربوط به لثه ها و بافت دهان تخصص دارد.

آماده سازی ناحیه

پزشک شما ابتدا بافت لثه را با یک ماده موضعی مانند کرم استریل می کند. سپس یک بی حس کننده موضعی تزریق خواهد کرد تا لثه شما را بی حس کنند. این ممکن است مانند یک نیش باشد. ممکن است کمی کشش یا فشار احساس کنید. به جای تزریق، پزشک شما ممکن است صلاح بداند که یک مسکن را روی بافت لثه اسپری کند. بعد از بین رفتن بی حسی، این ناحیه ممکن است برای چند روز درد داشته باشد.

پزشک شما ممکن است از یک رترکتور گونه استفاده کند تا دسترسی به کل دهان شما را آسان تر کند. این ابزار همچنین تابیدن نور به داخل دهان شما را بهبود می بخشد.

اگر دسترسی به محل ضایعه دشوار باشد، ممکن است تحت بیهوشی عمومی قرار بگیرید. این شما را در طول کل فرایند به یک خواب عمیق فرو خواهد. به این ترتیب، پزشک بدون ایجاد هیچ گونه دردی، می تواند به اطراف دهان شما حرکت کند و به مناطقی دسترسی پیدا کند که دسترسی به آنها دشوار است.

بیوپسی باز برشی یا اکسیژنال

اگر قرار است بیوپسی باز برشی یا اکسیژنال انجام دهید، پزشک روی پوست یک برش کوچک ایجاد خواهد کرد. در طول این فرایند ممکن است کمی فشار یا ناراحتی جزئی احساس کنید. بی حسی موضعی که پزشک شما استفاده می کند باید از هر گونه احساس درد برای شما جلوگیری کند.

اگر خونریزی وجود داشته باشد، برای توقف آن ممکن است کوتریزاسیون الکتریکیElectrocauterization  لازم باشد. این فرایند شامل استفاده از جریان الکتریکی یا لیزر برای بستن یا مسدود کردن عروق خونی است. در برخی موارد، پزشک از بخیه برای بستن ناحیه باز و تسریع بهبودی استفاده خواهد کرد. گاهی اوقات بخیه ها قابل جذب هستند، به این معنا که آنها به طور طبیعی حل می شوند. در غیر اینصورت، باید در عرض یک هفته برگردید تا پزشک آنها را برای شما بکشد.

 

بیوپسی با سوزن ظریف از راه پوست

اگر قرار است بیوپسی با سوزن ظریف از راه پوست انجام دهید، پزشک یک سوزن را از درون ضایعه روی لثه شما وارد می کند و مقداری از سلول ها را خارج می کند. آنها ممکن است همین تکنیک را در چندین نقطه مختلف در ناحیه ای که تحت تأثیر قرار گرفته است تکرار کنند.

بیوپسی با سوزن تو خالی از راه پوست

اگر قرار است بیوپسی با سوزن تو خالی از راه پوست را انجام دهید، پزشک یک تیغه دایره ای کوچک را به داخل ناحیه ای که تحت تأثیر قرار گرفته است فشار می دهد. سوزن قسمتی از پوست را با حاشیه گرد برش خواهد داد. با کشیدن مرکز آن ناحیه، پزشک یک پلاگ یا هسته سلولی را خارج خواهد کرد.

هنگامی که نمونه بافت بیرون کشیده می شود، ممکن است صدای کلیک بلند یا ترکیدن را از سوزن فنری بشنوید. در طول این نوع نمونه برداری، به ندرت خونریزی زیادی از محل وجود دارد. این ناحیه معمولاً بدون نیاز به بخیه بهبود می یابد.

بیوپسی با برس

اگر بیوپسی با برس انجام می دهید، ممکن است به بی حسی موضعی یا تزریقی در محل نیاز نداشته باشید. پزشک شما یک برس را محکم روی ناحیه غیر طبیعی لثه شما می مالد. در طول این فرایند ممکن است فقط خونریزی، ناراحتی یا درد اندکی را تجربه کنید. از آنجا که این تکنیک غیرتهاجمی است، پس از آن به بخیه نیاز نخواهید داشت.

بهبودی به چه صورت است؟

پس از نمونه برداری از لثه، بی حسی در لثه های شما به تدریج از بین خواهد رفت. شما می توانید فعالیت های عادی و رژیم غذایی خود را در همان روز از سر بگیرید.

در طول بهبودی، محل بیوپسی ممکن است به مدت چند روز درد داشته باشد. پزشک ممکن است از شما بخواهد که به مدت یک هفته از مسواک زدن اطراف محل خودداری کنید. اگر بافت شما بخیه زده شده است، ممکن است مجبور شوید به پزشک یا دندانپزشک خود مراجعه کنید تا بخیه ها را بکشد.

در صورتی که لثه های شما شرایط زیر را داشتند با دندانپزشک یا پزشک خود تماس بگیرید:

• خونریزی
• متورم شدن
• باقی ماندن زخم برای مدت طولانی

آیا نمونه برداری از لثه خطراتی دارد؟

خونریزی طولانی مدت و عفونت لثه دو خطر بالقوه جدی اما نادر بیوپسی لثه هستند.

در صورت تجربه با پزشک خود تماس بگیرید:

• خونریزی بیش از حد در محل نمونه برداری
• درد یا سوزش که بیشتر از چند روز طول بکشد
• تورم لثه ها
• تب یا لرز

نتایج بیوپسی لثه

نمونه بافتی که در طول بیوپسی لثه شما گرفته می شود برای آزمایشگاه آسیب شناسی ارسال می شود. پاتولوژیست پزشکی است که در زمینه تشخیص بافت تخصص دارد. آنها نمونه بیوپسی را زیر میکروسکوپ بررسی خواهند کرد. پاتولوژیست هرگونه نشانه سرطان یا دیگر ناهنجاری ها را شناسایی خواهد کرد و گزارشی را برای پزشک تهیه خواهد کرد.

نتایج عادی

این تست تنها زمانی انجام می شود که بافت لثه غیر طبیعی به نظر برسد.

نتایج غیر عادی

یک نتیجه غیر طبیعی از بیوپسی لثه علاوه بر سرطان، می تواند نشان دهنده یکی از این شرایط باشد:

• آمیلوئیدوز سیستمیک. این وضعیتی است که در آن پروتئین های غیر طبیعی به نام آمیلوئید در اندام های بدن شما انباشته می شوند و به سایر قسمت های بدن از جمله لثه ها منتشر می شوند.
• پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک (TTP). TTP یک اختلال لخته شدن خون نادر و بالقوه کشنده است که می تواند باعث خونریزی لثه شود.
• ضایعات یا عفونت های خوش خیم دهان.
• زخم های غیرسرطانی دهان. علت خاص در بسیاری از موارد مشخص می شود.
• سرطان دهان. به عنوان مثال، کارسینوم سلول سنگفرشی.

اگر نتایج بیوپسی برس شما سلول های پیش سرطانی یا سرطانی را نشان دهد، قبل از شروع درمان، برای تأیید تشخیص، ممکن است به بیوپسی اکسیژنال یا از راه پوست نیاز داشته باشید.

اگر نمونه برداری شما سرطان لثه را نشان دهد، پزشک بر اساس مرحله سرطان می تواند یک طرح درمان را انتخاب کند. تشخیص زود هنگام سرطان لثه می تواند به شما کمک کند تا اطمینان حاصل کنید که بهترین شانس درمان و بهبودی موفق را خواهید داشت.

ملاحظات بعد از نمونه برداری

به مدت 1 هفته از مسواک زدن ناحیه ای که بیوپسی در آنجا انجام شده است خودداری کنید. به مدت یک هفته پس از این فرایند، برای تمیز نگه داشتن ناحیه ممکن است به شما دهانشویه داده شود.