نوشته‌ها

کاشت ایمپلنت‌ دندانی چیزی بیشتر از چسباندن چند دندان مصنوعی درون دهان ، یا قرار دادن چیزی شبیه محافظ دندان در دهان است. این فرایند مانند انواع جراحی‌های جزئی دیگر است. اگر با دنیای دندانپزشکی آشنایی نداشته باشید (درست شبیه بسیاری افراد دیگر)، ممکن است به طور کامل درک نکنید که فرایند کاشت ایمپلنت دندانی چگونه است.

اساسا، نکته‌ی جراحی ایمپلنت دندانی این است که دندان‌های از دست رفته یا آسیب دیده با دندان‌ها و ریشه‌های مصنوعی تعویض می‌شوند. ایمپلنت‌های دندانی می‌توانند جایگزین‌های بسیار راحت‌تری نسبت به دنچرهای کامل سنتی باشند.

چه کسانی گزینه‌های مناسبی برای جراحی ایمپلنت‌های دندانی هستند؟

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

بهترین افراد برای جراحی ایمپلنت‌های دندانی کسانی هستند که دارای ویژگی‌های زیر هستند:

  • از دست دادن یک یا چند دندان
  • دندان آسیب دیده
  • رعایت بهداشت دهان و دندان به خوبی
  • وجود استخوان کافی در فک برای حمایت و نگه داشتن ایمپلنت درون خود
  • سلامت عمومی بدن

اینها همگی نکاتی هستند که می‌توانید راجع به آنها با متخصص کاشت ایمپلنت دندانی خود گفتگو نمایید تا ببینید آیا شما گزینه‌ی مناسبی برای کاشت ایمپلنت دندانی هستید یا خیر.

مراحل کاشت ایمپلنت دندانی

این نوع جراحی به گونه‌ای نیست که شما بدون یک یا چند دندان وارد اتاق عمل شوید و با دندان‌های سفید جدید بیرون بیایید. این نوع جراحی نیاز به مراقبت‌های سرپایی دارد و طی چند مرحله انجام می‌شود.

مشاوره‌ی اولیه

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

 

اولین کاری که باید انجام دهید مراجعه به متخصص کاشت ایمپلنت‌ دندانی است تا تحت مشاوره‌ی اولیه قرار گیرید. طی این جلسه، دندانپزشک با دقت دندان‌ها را معاینه می‌کند، با استفاده از اشعه‌ی ایکس تصویر رادیوگرافی تهیه می‌کند و از دندان‌ها قالب تهیه می‌نماید.

پس از آن، دندانپزشک با شما در خصوص طرح درمان پیشنهادی، مراحل درمان، برنامه‌ی زمانی هر مرحله و کارهایی که باید طی ریکاوری انجام شوند صحبت خواهد کرد. بعلاوه در مورد نیاز شما به پیوند استخوان نیز بحث خواهد کرد.

طی این مشاوره، باید برای انجام نخستین مرحله برنامه‌ریزی کنید.

کشیدن دندان و پیوند استخوان

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

چنانچه دندان خراب یا آسیب دیده هنوز در دهان است، دندانپزشک باید ابتدا آن را بکشد. این مرحله نیاز به بی حسی موضعی دارد و فرایندی مجزا محسوب می‌شود.

پس از آن، ممکن است به پیوند استخوان نیاز داشته باشید، به این معنا که جراح اندکی استخوان از جای دیگری از بدن برمی‌دارد (عموما از چانه یا لگن) و طی جراحی آن را درون استخوان فک قرار می‌دهد. این مرحله تنها در صورتی نیاز خواهد بود که استخوان فک از تراکم کافی برخوردار نباشد تا ایمپلنت را حمایت کند و آن را درون خود نگه دارد.

در صورتی که پیوند استخوان داشته باشید، ممکن است 4 تا 12 ماه طول بکشد تا استخوان فک آمادگی لازم جهت پذیرفتن نخستین ایمپلنت را داشته باشد. طی این زمان استخوان به طور کامل بهبود خواهد یافت.

کاشت ایمپلنت دندانی

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

 

پس از مدتی که استخوان فک بهبود یافت (پس از جراحی پیوند استخوان)، متخصص کاشت ایمپلنت دندان، ایمپلنت‌های دندانی را درون استخوان فک قرار خواهد داد. ایمپلنت‌ها پیچ‌های فلزی هستند که درون استخوان قرار می‌گیرند و به عنوان لنگر یا تکیه گاه برای تمام دندان‌های مصنوعی عمل می‌کنند. در واقع، ایمپلنت به درون استخوان پیچ می‌شود تا از حداکثر استحکام لازم برخوردار باشد. این فرایند معمولا 1 تا 2 ساعت طول می‌کشد و تمام این مدت شما بیهوش خواهید بود.

پس از آن، یک دوره‌ی بهبود دیگر- تحت عنوان استئواینتگریشن (جوش خوردن ایمپلنت با استخوان پیرامون آن)- باید صبر کنید که حداقل چند ماه، حداکثر 5 ماه برای فک پایین و 7 ماه برای فک بالا طول می‌کشد.

قرار دادن healing Collar و/ یا روکش موقت

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

پس از جوش خوردن ایمپلنت با استخوان فک، شما برای مرحله‌ی بعد آماده خواهید بود، که عبارت است از دریافت healing Collar و یا احتمالا روکش موقت.

دندانپزشک healing Collar (که healing cap نیز نامیده می‌شود) روی سر ایمپلنت قرار خواهد داد- این قطعه به هدایت بافت لثه کمک می‌کند تا در مسیر درست بهبود یابد. این قطعه، تکه‌ی فلزی گردی است که لثه را از ایمپلنت دور نگه می‌دارد. این روکش موقت به مدت 10 تا 14 هفته در جای خود باقی خواهد ماند.

پس از این زمان، که باید بافت لثه‌ی شما بهبود یافته باشد، دندانپزشک آن را برخواهد داشت و به سراغ مرحله‌ی بعد خواهد رفت.

قرار دادن اباتمنت

پس از بهبود کامل، جراح اباتمنت را به ایمپلنت متصل می‌سازد. اباتمنت قطعه‌ای است که به درون ایمپلنت پیچ می‌شود و روکش دندان را حمایت می‌نماید. سپس، پس از بهبود بافت نرم، دندانپزشک برای هر دندان جایگزین، از دندان و استخوان فک شما قالبی تهیه خواهد کرد. سپس روکش موقت روی ایمپلنت قرار می‌گیرد تا در این حین بافت لثه بهبود یافته و مانند لثه‌‌ی اطراف دندان طبیعی به دور دندان مصنوعی شکل بگیرد. روکش‌های موقت به مدت 4 تا  6 هفته در محل خود باقی خواهند ماند. طی این زمان، روکش‌های دائمی دندان آماده خواهند شد. در جلسه‌ی بعد، دندان‌های مصنوعی (روکش‌های دندانی) بالاخره روی اباتمنت قرار خواهند گرفت.

قرار دادن روکش دائم

اکنون نوبت به مرحله‌ی نهایی این فرایند- قرار دادن روکش‌های دائمی- رسیده است. روکش‌های دندان، اجزاء دندان مانندی هستند که یا به درون اباتمنت پیچ می‌شوند یا با سمان دندانپزشکی در جای خود ثابت می‌شوند. گزینه‌ی دوم اصولا بهتر و طبیعی‌تر به نظر می‌رسد زیرا هیچ سوراخی به جای پیچ باقی نمی‌ماند که ممکن باشد از زوایای خاصی قابل مشاهده باشد.

انواع روکش‌های دندانی

به طور کلی، دو نوع روکش وجود دارد که دندانپزشک می‌تواند از بین آنها انتخاب نماید:

روکش‌های متحرک

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

 

دندان‌های مصنوعی متحرک از مواد پلاستیکی سفید و صورتی ساخته شده‌اند تا مانند دندان و بافت لثه‌ی اطراف آن کاملا طبیعی به نظر برسند. معمولا روی یک چارچوب فلزی سوار می‌شود، که با صدا به درون اباتمنت فرو می‌رود. به این معنا که می‌توان برای پاکسازی روزانه آن را برداشت.

روکش‌های ثابت

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

کاشت ایمپلنت‌ دندانی

در روکش‌های ثابت، دندان مصنوعی یا به درون اباتمنت پیچ می‌شود یا با سمان به آن متصل می‌شود و به طور دائم در جای خود باقی می‌ماند. شما قادر نخواهید بود برای پاکسازی روکش ثابت را بردارید. اکثر اوقات، این نوع روکش محکم‌تر و با ثبات‌تر از روکش‌های متحرک خواهد بود.

تمام این روند ممکن است چند ماه طول بکشد، که بیشتر این زمان صرف انتظار برای بهبود دهان خواهد بود.

زمانی که لبخند می‌زنید، آیا حاشیه‌ی صورتی رنگ بافت لثه، دندان‌های شما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؟ آیا بافت حجیم لثه باعث می‌شود دندان‌های بالای شما خیلی کوتاه به نظر برسند؟ در این صورت، شما دارای لبخند لثه‌ای یا لثه نما هستید.

لبخند لثه‌ای چیست؟

لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای

 

متخصصان دندانپزشکی به لبخند لثه‌ ای یا لثه نما، تحت عنوان “پیدا بودن بیش از حد لثه” اشاره می‌کند. بافت لثه خطوط کناره‌های دهان را تشکیل می‌دهد و دندان‌ها را احاطه می‌کند تا درزگیری فشرده‌ای صورت دهد.

گرچه لبخند لثه‌ ای بیشتر به مسئله‌ی زیبایی مربوط می‌شود، اما در صورتی که بافت لثه در نتیجه‌ی شرایط و مشکلات اساسی بیش از حد معمول قابل مشاهده باشد، ممکن است پیش از اقدام برای حل مشکل لبخند لثه‌ای نیاز باشد مراقبت‌های دندانی بیشتری صورت گیرد. به عنوان مثال، در صورتی که لبخند لثه‌ای نتیجه‌ی رشد ناهنجار دندان‌ها یا مشکل رشد فک باشد، به احتمال زیاد بایت فرد نیز مشکل خواهد داشت که نیاز است برطرف شود.

لبخند لثه‌ ای معمولا توانایی فرد در خوردن یا صحبت کردن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، با این حال، می‌تواند روی ظاهر لبخند فرد تاثیر منفی داشته باشد. در صورتی که مانند بسیاری افراد لبخند لثه‌ ای دارید، ممکن است احساس ‌کنید لبخند شما جذاب نیست و همواره تمایلی به خندیدن نداشته باشید یا لبخند خود را با دست پنهان کنید. خوشبختانه، برای برطرف نمودن لبخند لثه‌ای گزینه‌های درمانی بسیاری در دسترس هستند.

علل ایجاد لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای

 

خط لب بلند یکی از شایع‌ترین علل لبخند لثه‌ ای است. داشتن خط لب بلند به این معناست که هنگام خندیدن، لب بالا نسبت به افراد دیگر، بیشتر از حد معمول بالا می‌رود. یک خط لب متوسط تنها دندان‌های فک بالا و بخش‌هایی از لثه را نشان می‌دهد که تا بین دندان‌ها امتداد می‌یابند. در مقایسه، در خط لب بلند، حین لبخند زدن، دندان‌های فک بالا و نیز بخش قابل توجهی از بافت لثه قابل دیدن خواهند بود.

لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای

دلایل دیگری نیز موجب لبخند لثه‌ای می‌شوند. ممکن است حین بیرون آمدن دندان‌های دائمی، یا هنگامی که از بافت لثه خارج می‌شوند تا نقاط خالی باقی مانده ناشی از افتادن دندان‌های شیری را پر کنند، مشکلی بروز یابد. رشد ناهنجار و غیر عادی دندان‌ها موجب می‌شود بافت حجیم لثه در اطراف دندانی ایجاد شود که به تازگی رشد کرده است. این اتفاق موجب می‌شود دندان‌ها بسیار کوتاه به نظر برسند در حالی که طول آنها کاملا درست است.

ممکن است مشکل ماهیچه‌ای منشاء لبخند لثه‌ای باشد. ممکن است ماهیچه‌ای که لب بالا را کنترل می‌کند بیش از حد فعالیت داشته باشد، که موجب می‌شود حین لبخند زدن، لب بالا بیشتر از حد معمول بالا برود. رشد نادرست استخوان فک بالا نیز می‌تواند موجب لبخند لثه‌ای شود. برآمدگی بزرگی که جلوتر از فک بالا قرار می‌گیرد نیز ممکن است بافت لثه را رو به پایین و روی دندان‌ها فشار دهد.

مشخص نمودن خط لبخند

لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای

چندین عامل وجود دارند که نواحی مهم از نظر زیبایی، یا خط لبخندی که بیشتر در معرض دید قرار دارد را مشخص می‌نمایند. منطقه‌ی زیبایی دندان‌هایی را شامل می‌شود که هنگام لبخند زدن قابل مشاهده هستند. شکل و اندازه‌ی لب‌ها، ماهیچه‌های صورت و بافت لثه همگی در داشتن بهترین خط لبخند، که کمترین میزان بافت لثه را به نمایش می‌گذارد، نقش دارند. برای داشتن زیباترین خط لبخند، باید بخشی از لثه که قابل دیدن است، حتی خطوط کناری که لب بالا را تکمیل می‌کنند، متعادل باشند.

درمان لبخند لثه‌ای

دندانپزشک می‌تواند تایید کند که لبخند شما لثه‌ای است، علت قابل مشاهده بودن بخش زیادی از لثه را مشخص نماید و در آخر، طرح درمان لبخند لثه‌ای را ایجاد نماید تا مشکل آن را برطرف کند. طی مراجعه به دندانپزشک، تحت معاینه قرار خواهید گرفت که ممکن است تصویر برداری رادیو گرافی با اشعه‌ی ایکس نیز انجام شود تا دندانپزشک از این طریق قادر باشد نگاه نزدیک‌تر و دقیق‌تری به دندان‌ها و استخوان فک داشته باشد. حتی ممکن است دندانپزشک از دندان‌ها و لثه‌ها قالب تهیه نماید.

برای لبخندهای لثه‌ای متفاوت، درمان‌های مختلفی ارائه خواهد شد. متخصصان جراحی لثه بهترین گزینه برای حل مشکل لبخند لثه‌ای هستند و برای افرادی که حجم زیادی از لثه‌ی آنها قابل مشاهده است،  قادرند فرایندهای پیشرفته‌ی درمان لبخند لثه‌ای را انجام دهند. بسته به ویژگی‌های لبخند لثه‌ای شما، درمان آن ممکن است شامل یک یا چند مورد از گزینه‌های زیر باشد:

  • درمان پریودنتال با استفاده از لیزر
لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای

  • تغییر وضعیت لب با فرایند جراحی
لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای

  • استفاده از بریس‌های ارتودنسی لبخند لثه‌ای برای جابجا کردن دندان‌ها به موقعیتی بهتر
لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای

  • جراحی لبخند لثه‌ای برای تراشیدن و شکل دهی خط منار بافت‌های لثه و استخوان
لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای

  • جراحی فک و صورت برای تغییر وضعیت استخوان
لبخند لثه‌ای

لبخند لثه‌ای

در هر یک از این درمان‌ها، که تحت عنوان فرایند افزایش طول تاج دندان شناخته می‌شوند، بافت لثه‌ای که قابل مشاهده می‌باشد را کاهش می‌دهند تا هنگام لبخند زدن، تاج سفید دندان‌ها بیشتر قابل مشاهده باشد.

اصلاح و درمان لبخند لثه‌ای حس راحتی بیشتری به شما خواهد داد و موجب افزایش اعتماد به نفس شما حین لبخند زدن، غذا خوردن و صحبت کردن خواهد شد.

دندانپزشک به شما پیشنهاد داده است تا به پریودنتیست مراجعه نمایید. پریودنتیست متخصصی است که بیماری‌های لثه را درمان می‌نماید. بیماری لثه به عفونت باکتریایی گفته می‌شود که بافت لثه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و منجر به بروز التهاب، قرمزی، تورم و تحلیل استخوان اطراف دندان می‌شود. این بیماری می‌تواند یک یا چند دندان را تحت تاثیر قرار دهد. به احتمال زیاد درمان پیشنهادی پریودنتیست جراحی لثه خواهد بود. شاید بخواهید بدانید چه اتفاقی افتاده است که اکنون نیاز دارید به پریودنتیست مراجعه کنید و تحت جراحی لثه قرار گیرید.

چگونه فرد نیازمند جراحی لثه می‌شود؟

جراحی لثه

جراحی لثه

 

بیماری لثه از وجود یک باکتری در دهان آغاز میشود که به دندان‌ها متصل می‌شود. باکتری‌ها انباشته و تکثیر می‌شوند و لایه‌ای نازک تحت عنوان پلاک دندان تشکیل می‌دهند. در صورت به جا ماندن این پلاک روی دندان، بافت‌های لثه‌ی مجاور دندان متورم می‌شوند، که منجر به بروز ورم و التهاب لثه می‌شود که مرحله‌ی اولیه‌ی بیماری لثه محسوب می‌شود. کشیدن نخ دندان به صورت روزانه و دو مرتبه در روز مسواک زدن با خمیردندانی که بتواند با باکتری‌ها مبارزه نماید می‌تواند از التهاب لثه‌ها پیشگیری نماید. پلاک دندان و ذرات غذا با رعایت بهداشت دهان و دندان برطرف می‌شوند بنابراین سعی کنید سطح دندان‌ها را پاکیزه نگه دارید و پلاک‌های باکتریایی روی خط لثه‌ی دندان‌ها را از بین ببرید. از آنچه گفته شد کاملا مشهود است که التهاب لثه مرحله‌ی آغازین بیماری لثه است که در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به پریودنتیت، یکی از بیماری‌های جدی لثه، شود. اگر پلاک و ذرات غذا برطرف نشوند و بهداشت دهان و دندان رعایت نشود، التهاب لثه رو به وخامت خواهد رفت و التهاب و ورم بافت لثه افزایش خواهد یافت، خونریزی لثه اتفاق خواهد افتاد، عمق منطقه‌ی بین دندان و بافت لثه افزایش خواهد یافت که در نهایت منجر به تشکیل پاکت پرودنتال و بروز بیماری پریودنتال خواهد شد.

با انباشته شدن باکتری‌های پلاک روی یکدیگر و انتقال آنها به زیر خط لثه، پاکت پریودنتال گسترش می‌یابد. در این مرحله، مراقبت‌های خانگی در برطرف نمودن پلاک دندان چندان موثر واقع نمی‌شوند. در صورتی که این مشکل توسط دندانپزشک یا متخصص دندان درمان نشود، باکتری‌ها در زیر خط لثه منتشر می‌شوند و درون پاکت را عفونی می‌کنند. این گونه باکتری‌ها موجب آسیب به بافت نرم و سخت اطراف دندان خواهد شد که به بیماری پیشرفته‌ی پریودنتال تبدیل خواهد شد که ریشه‌ی دندان‌ها را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد و موجب عفونت آنها خواهد شد. ممکن است دندان لق شود و فرد احساس ناراحتی کند. در این مرحله جراحی لثه ضروری خواهد بود. درمان‌های اولیه‌ی بیماری پاکت پریودنتال، جرم‌گیری و هموار کردن سطح ریشه هستند. درمان‌های دیگر، انواع جراحی هستند که برای درمان بافت بیمار لثه صورت می‌گیرند.

علاوه بر جراحی‌هایی که جنبه‌ی درمانی دارند، برخی از جراحی‌های لثه با هدف ایجاد تغییر در ظاهر فرد و زیبایی بخشیدن به لبخند انجام می‌شوند.

انواع جراحی لثه

جراحی فلپ لثه یا کاهش پاکت پریودنتال (Gingival Flap Surgery or Pocket Reduction )

 

جراحی لثه

جراحی لثه

در صورتی که عمق پاکت‌های اطراف دندان به بیش از 5 میلی‌متر برسد، پریودنتیست با استفاده از جراحی فلپ لثه عمق پاکت پریودنتال را کاهش می‌دهد. اکثر بیمارانی که پریودنتیت متوسط تا وخیم در آنها تشخیص داده شود تحت این جراحی قرار می‌گیرند. پریودنتیست در بافت لثه برشی ایجاد خواهد کرد تا آن را از دندان جدا نماید. سپس با استفاده از یک دستگاه جرمگیری ماوراء صوت (ultrasonic scaling device) و نیز ابزارهای دستی برای برطرف نمودن جرم و پلاک از زیر پاکت‌ها، اقدام به پاکسازی عمق پاکت‌ها خواهد نمود.

جراحی عملکردی یا زیبایی لثه (Gingivectomy)

جراحی لثه

جراحی لثه

 

این نوع جراحی برای برداشتن بافت اضافی لثه مورد استفاده قرار می‌گیرد که ممکن است روی دندان رشد کرده باشد. از این طریق دسترسی بهتری به دندان وجود خواهد داشت در نتیجه تمیز نمودن آن ساده‌تر خواهد بود. پریودنتیست با بی‌حس نمودن بافت لثه‌ی بیمار بخش‌های اضافی لثه را برش خواهد داد و آنها را حذف خواهد کرد.

جراحی ترمیم پلاستیک لثه یا پیوند بافت نرم (Gingivoplasty or Soft Tissue Graft)

جراحی لثه

جراحی لثه

 

این نوع جراحی برای تغییر شکل لثه‌ی سالم اطراف دندان انجام می‌شود تا ظاهر آن را بهبود بخشد. در صورتی که فرد به تحلیل لثه مبتلا باشد، در جاهایی که لثه از روی دندان عقب رفته باشد می‌توان با استفاده از جراحی ترمیم پلاستیک لثه آن را اصلاح نمود. با استفاده از پیوند لثه می‌توان از سقف دهان بافتی برداشت و آن را به اطراف دندانی بخیه نمود که لثه‌ی روی آن تحلیل رفته است.

جراحی بازسازی (Regeneration)

جراحی لثه

جراحی لثه

 

در این نوع جراحی، پریودنتیست بخشی از لثه که با تجمع باکتری بیمار شده است را برش می‌دهد و با کنار زدن آن باکتری‌های انباشته شده را تخلیه می‌نماید سپس پروتئین‌های پیوند استخوان، غشاء و تقویت کننده‌ی رشد بافت لثه (یا ترکیبی از این سه) را در محل برش خورده قرار می‌دهد تا به بازسازی بافت لثه کمک کند در حدی که اطراف دندان‌ها را بپوشاند.

جراحی افزایش طول تاج دندان (Crown lengthening)

جراحی لثه

جراحی لثه

 

طی فرایند جراحی افزایش طول تاج دندان، پریودنتیست بافت لثه‌ی روی دندان‌ها را برداشته سپس بخشی از آن را با استفاده از جراحی حذف می‌کند تا طول ظاهری دندان افزایش یابد. این نوع جراحی از جمله جراحی‌های زیبایی است که البته برای درمان بیماری لثه نیز کاربرد دارد.

در صورتی که عفونت‌های باکتریایی درون دندان پیشرفت کنند، می‌تواند به ریشه‌ی دندان نفوذ کرده و استخوان فک را مورد حمله قرار دهد. این مشکل در نهایت موجب افتادن دندان و مرگ دندان خواهد شد. اجازه ندهید این اتفاق شما را از پیگیری درمان باز دارد یا منتظر نشوید تا دندان به صورت خود به خود بیافتد. این روند بسیار دردناک خواهد بود و آسیب‌های جدی‌تری در پی خواهد داشت. زیرا باعث از دست رفتن دندان‌های دیگر نیز خواهد شد.

در بسیاری از موارد، درد افراد را وادار به پیگیری درمان خواهد کرد. با این حال، همه‌ی دندان‌هایی که در حال از دست رفتن هستند، در ابتدا دردناک نیستند. تصور نکنید اگر درد زیادی در دندان خود احساس نمی‌کنید، دندان در معرض خطر مرگ و از دست رفتن نیست.

درمان‌های مرگ دندان

اکثر پزشکان جامعه‌ی دندانپزشکی معتقدند که برای مرگ دندان (دندان از دست رفته) تنها دو راهکار وجود دارد: کشیدن دندان و درمان ریشه (عصب کشی).

کشیدن دندان

درمان مرگ دندان

درمان مرگ دندان

 

هیچ کس تمایل ندارد دندانش کشیده شود. اما در صورتی که زمان مناسب درمان را از دست بدهید، ممکن است تنها گزینه‌ی باقی‌مانده کشیدن دندان باشد. کشیدن دندان فرایند ساده‌ای است که نسبتا ارزان و بدون درد است. اما جایگزین نمودن آن با یک دندان مصنوعی می‌تواند هزینه‌ی بیشتری در بر داشته باشد.

اکثر افراد ترجیح می‌دهند تا حد امکان از کشیدن دندان اجتناب کنند. چنانچه بیمار خیلی زود برای درمان دندان خود اقدام نماید، اکثر دندانپزشک‌ها گزینه‌ی درمان ریشه (عصب کشی) را پیشنهاد می‌دهند.

درمان ریشه (عصب کشی)

درمان مرگ دندان

درمان مرگ دندان

 

هزینه‌ی درمان ریشه بسیار بیشتر از کشیدن آن است اما به خاطر داشته باشید که هزینه‌ی ایمپلنت و سایر جایگزین‌های مصنوعی دندان بیشتر از درمان ریشه خواهد بود.

درمان ریشه برای برخی شرایط ایده‌آل است. این درمان عبارت است از پاکسازی بافت مرده و پوسیدگی از پالپ دندان و بازسازی مجدد همه‌ی بخش‌هایی که از دندان جدا شده‌اند. این نوع درمان نسبت به سایر درمان‌ها ارجحیت دارد، بویژه زمانی که دندان‌های مجاور نیز از دست رفته باشند یا قبلا کشیده شده باشند.

درمان مرگ دندان

درمان مرگ دندان

 

برای برخی افراد، تصور انجام درمان ریشه (عصب کشی) وحشتناک است. با این حال، این فرایند به طور کلی بدون درد است و برای بسیاری از دندانپزشک‌ها و اندودنتیست‌ها کاملا عادی است. درمان ریشه، به عنوان یکی از پر‌طرفدارترین جراحی‌های معمول یکی از بخش‌های عمده‌ی تخصص‌های دندانپزشکی را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل است که هنوز بسیاری از دندانپزشک‌ها انجام آن را ضروری می‌دانند.

با این حال، در رابطه با احتمال درمان واقعی دندانی که در حال از دست رفتن است اطلاعات افراد روبه افزایش است.

جایگزین‌های طبیعی

درمان مرگ دندان

درمان مرگ دندان

 

کشیدن دندان و درمان ریشه قطعا جایگاه خود را دارند. اما، اگر اجازه دهید عفونت درون دندان به عمق ریشه‌ی دندان نفوذ کند، تنها گزینه‌ی ممکن جراحی خواهد بود.

با این حال، شواهد بسیاری وجود دارند که افراد می‌توانند به بدن خود کمک کنند تا با باکتری‌هایی که به بافت زنده‌ی دندان حمله می‌کنند مبارزه نمایند. برخی افراد معتقدند، در صورتی که بدن تغذیه‌ی مناسب داشته باشد آنقدر قدرت دارد که بتواند بیماری‌های خود را به صورت خود به خود درمان نماید. برخی دیگر نیز معتقدند با استفاده از درمان‌های طبیعی می‌توان از مرگ دندان جلوگیری نمود.

واقعیت این است که مرگ اکثر دندان‌ها (از دست رفتن دندان‌ها) به مرور زمان رخ می‌دهد. بدن تمام سعی خود را می‌کند تا دندان را نجات دهد. عفونت‌های درون دندان نیز از بین خواهند رفت.

راهکاری وجود ندارد که در همه‌ی موارد موثر واقع شود. اما با توجه به اهمیت دندان‌ها و هزینه‌های راهکارهای جراحی دندان، احمقانه است که فرد برای نجات دندان در حال مرگ ( دندانی که در حال از دست رفتن است) تلاشی نکند.

پس، ممکن است بخواهید به دنبال راه‌های پیشگیری از موقعیت‌های مشابه باشید که ممکن است برای دندان‌های دیگر بوجود بیایند. با وجود همه‌ی اینها، اگر از بروز مشکلی پیشگیری کنید، آن مشکل نیاز به درمان نخواهد داشت.

پیشگیری از مرگ دندان

نخست آنکه، پیشگیری از مرگ دندان بسیار ساده‌تر (و بدون دردتر) خواهد بود.

برای پیشگیری از مرگ دندان، کاری که در درجه‌ی اول باید انجام دهید آن است که مراقب آنها باشید. مراقبت‌های روزانه از دندان، مهمترین گام در مبارزه با مرگ دندان است. ارزش مراجعه‌ی منظم به دندانپزشک را دست کم نگیرید.

درمان مرگ دندان

درمان مرگ دندان

 

اگر اجازه دهید دندان‌های شما پوسیده شوند، قطعا مرگ آنها آغاز خواهد شد. بنابراین به بهترین شکل ممکن از آن پیشگیری نمایید. از وارد آمدن آسیب به دندان‌ها نیز جلوگیری نمایید.

هنگام انجام ورزش‌ها، با پوشیدن محافظ دندان از ضربات سنگین به دندان جلوگیری کنید. از جویدن خوراکی‌های سفت مانند یخ، یا باز کردن هر چیزی با دندان خودداری نمایید. اگر عادت دندان قروچه (فشردن و ساییدن دندان) دارید به فکر استفاده از محافظ دندان شبانه یا درمان‌های دیگر باشید.

کاملا واضح است که، پیش‌بینی و پیشگیری از تمام آسیب‌های دندانی غیرممکن است. تنها، تا حد امکان احتیاط‌های لازم را به عمل آورید. اگر به دندان ضربه‌ی سختی وارد شد، مواد مغذی لازم را به بدن برسانید تا در فرایند درمان به بدن کمک نمایید.

اکنون شما اطلاعات لازم در رابطه با مرگ دندان را در اختیار دارید، حالا به عهده‌ی شماست تا از بروز آن پیشگیری نمایید و در صورت مواجهه با آن بهترین رویکرد را در پی بگیرید.

علائم مرگ دندان

تشخیص زنده بودن یا مرگ دندان همیشه کار راحتی نیست. تنها یک متخصص دهان و دندان قادر است با اطمینان خاطر صحت این موضوع را تایید کند. اما خودتان نیز می‌توانید با تشخیص و معاینه‌ی شخصی تا حدودی آن را تشخیص دهید.

دو علامت و نشانه‌ی اصلی مرگ دندان درد و تغییر رنگ دندان می‌باشند. ممکن است یک یا هر دو نشانه را در دندان خود مشاهده نمایید.

نکته: اگر دندان شما از دست رفته است یا در حال از دست رفتن است، دامنه‌ی درد از عدم وجود درد تا درد شدید خواهد بود.

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

 

هرگاه عفونتی در دندان وجود داشته باشد، معمولا شدت درد افزایش می‌یابد. چنانچه عفونت منجر به ایجاد آبسه در دندان شود، ممکن است علائم دیگری مانند مزه‌ یا بوی بد در دهان خود حس کنید یا روی لثه‌ی شما ضایعه‌ی جوش-مانندی مشاهده شود.

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

 

به تغییر رنگ دندان به زرد، خاکستری یا سیاه توجه کنید. با از دست رفتن گلبول‌های قرمز خون این تغییر رنگ در دندان ایجاد می‌شود. این رنگ شباهت بسیاری به رنگ زخم و جراحت دارد. در صورتی که این تغییر رنگ دندان درمان نشود، به مرور زمان افزایش خواهد یافت.

خوشبختانه، دندانی که در حال از دست رفتن است الزاما نیاز نیست کشیده شود. به همین دلیل، اصطلاح “دندان مرده” به غلط انتخاب شده است.

دندان غیر زنده چیست؟

در اصطلاح متخصصان دندانپزشکی به دندانی که درون آن عصب زنده وجود نداشته باشد، دندان غیرزنده گفته می‌شود.

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

 

اگر از نظر اصطلاح “زندگی یا حیات” به لغت غیر زنده نگاه کنیم، به معنای عدم اهمیت دندان نمی‌باشد، صرفا به این دلیل که هیچ عصب زنده‌ای درون آن وجود ندارد. دندان‌های غیر زنده هم هنوز وظیفه‌ی خود را به درستی انجام می‌دهند درست مانند دندان‌های دیگر که بخش وسیعی از آنها به نوعی غیر زنده است.

دندان‌ها از چند لایه تشکیل شده‌اند. درونی‌ترین بخش دندان پالپ است. پالپ رگ‌های خونی و عصب را در بر می‌گیرد. این بخش از دندان تنها بخشی است که به عنوان بخش زنده تلقی می‌شود.

بنابراین، استفاده از لفظ دندان مرده یا غیر زنده تا حدودی گمراه‌کننده است. اعصاب درون دندان به ما کمک می‌کنند سرما یا گرما را حس کنیم. وجود درد نیز می‌تواند نشان‌دهنده‌ی پوسیدگی باشد. با این حال، از دست رفتن حس درون دندان الزاما به معنای از دست رفتن کل دندان- یا عدم کاربری آن نیست. بلکه تا حدودی بستگی به علت از دست رفتن عصب درون دندان دارد.

علل مرگ دندان

عصب و دیگر بافت‌های زنده معمولا در نتیجه‎ی عدم وجود جریان خون از دست می‌روند.

تمام سلول‌های زنده‌ی بدن، از جمله پالپ دندان، از مواد موجود در خون تغذیه می‌کنند. با از دست رفتن تدریجی پالپ دندان، به تدریج باکتری از بخشی که در حال پوسیده شدن است تغذیه می‌کند. این باکتری‌ها درون دندانی که به تازگی توخالی شده است رشد می‌کنند و درد شدید ایجاد می‌نمایند. این وضعیت عموما به دو طریق بوجود می‌آید.

پوسیدگی دندان

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

 

در صورتی که حفره‌ی درون دندان بسیار عمیق شود، منجر به مرگ دندان خواهد شد. پوسیدگی دندان از بیرونی‌ترین لایه‌ی دندان آغاز می‌شود. چنانچه این پوسیدگی‌ها به حال خود رها شوند و مورد رسیدگی قرار نگیرند، ممکن است به درون لایه‌های عمقی‌تر دندان نفوذ پیدا کنند و در نهایت به پالپ برسند.

در نتیجه‌ی پوسیدگی حفره‌ها، باکتری تولید خواهد شد. حفره‌های عمیق برای باکتری‌ها مسیر مستقیمی به درون بافت‌های زنده‌ی داخل دندان ایجاد خواهند کرد. بدن با یک واکنش التهابی، تمام تلاش خود را برای مبارزه با عفونت خواهد کرد. با این وجود اگر طی این واکنش به بدن کمک نشود، گلبول‌های سفید خون با شکست مواجه خواهند شد. در نهایت، ممکن است جریان خون ورودی به دندان به طور کامل متوقف شود و عصب تغذیه نشود. در این صورت، احتمالا درد شدیدی در دندان خود احساس خواهید کرد.

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

 

اکنون کاملا واضح است که چرا مراقبت‌های دندانی، هم به صورت تخصصی و هم در منزل، تا این اندازه مهم هستند. تمام تلاش خود را به کار ببندید تا از پوسیدگی دندان پیشگیری کنید. اما در صورت مشاهده‌ی کوچکترین پوسیدگی، در مراجعه به دندانپزشک تردید نکنید.

آسیب به دندان

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

 

تعجبی ندارد که آسیب به دندان دیگر علت شایع مرگ دندان باشد. وقتی به دندان ضربه‌ی شدیدی وارد می‌شود، ممکن است رگ‌های خونی درون دندان پاره شوند. که منتج به قطع جریان خون و در نهایت مرگ عصب و دیگر بافت‌های زنده‌ی درون پالپ خواهد شد.

اگر ضربه به حدی شدید باشد که موجب پریده شدن لبه‌ی دندان یا ترک آن شود، احتمالا درد شدیدی را احساس خواهید کرد. اگر دچار حادثه‌ای شدید که به دندان شما آسیب رسید، عاقلانه است که به دندانپزشک مراجعه نمایید.

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

مرگ دندان (از دست رفتن دندان)

 

از سوی دیگر، فشردن و ساییدن دندان‌ها روی یکدیگر می‌تواند به دندان آسیب بزند. بنابراین، کسانی که به شدت دندان‌های خود را روی یکدیگر فشار می‌دهند یا در خواب دندان قروچه دارند، با افزایش سن، خطر مرگ دندان در آنها بیشتر خواهد بود.

بسته به علل و عوامل منجر به از دست رفتن تدریجی دندان‌ها، گزینه‌های درمانی مختلفی در دسترس شما خواهد بود که در مقاله‌ی بعد به آنها اشاره خواهیم کرد.

درمان تحلیل لثه

تحلیل لثه‌ی خفیف از طریق پاکسازی عمقی منطقه‌ای که به این عارضه دچار شده است امکان پذیر خواهد بود. این پاکسازی توسط دندانپزشک انجام می‌شود. طی پاکسازی عمقی – که جرمگیری دندان (tooth scaling) و هموار کردن ریشه ( root planing) نیز نامیده می‌شود – پلاک و رسوبی که روی سطح دندان و ریشه در قسمت زیر خط لثه تشکیل شده‌اند، به دقت برطرف می‌شوند و بخشی از ریشه که هیچ پوششی ندارد، صاف و مسطح می‌شود تا اتصال باکتری به آن دشوارتر شود. ممکن است از آنتی‌بیوتیک استفاده شود تا دیگر باکتری‌های مضر که به جا مانده‌اند از بین بروند.

روش‌های پیشگیری و درمان تحلیل لثه

روش‌های پیشگیری و درمان تحلیل لثه

چنانچه در نتیجه‌ی از دست رفتن بخش گسترده‌ای از استخوان و نیز وجود پاکت‌های بسیار عمیق (در حالت پیشرفته‌ی بیماری‌های لثه، شیار طبیعی لثه‌ی اطراف دندان که باید بین صفر تا یک میلی‌متر عمق داشته باشد، عمیق می‌شود که به آن پاکت گفته می‌شود)، پاکسازی عمقی قادر به درمان تحلیل لثه نباشد، ممکن است برای اصلاح و ترمیم آسیب بوجود آمده در اثر تحلیل لثه، نیاز به جراحی لثه باشد.

نوع جراحی مورد استفاده در درمان تحلیل لثه

فرایندهای جراحی زیر در درمان تحلیل لثه مورد استفاده قرار می‌گیرند:

جرمگیری با فلپ (توده‌ای از بافت) باز و هموار کردن ریشه: طی این فرایند، دندانپزشک یا جراح لثه بافتی از لثه که دچار تحلیل شده است را بالا می‌آورد، باکتری‌های مضر را از درون پاکت‌ها برطرف می‌سازد، سپس به بهترین نحو ممکن بافت لثه را محکم در جای خود روی ریشه‌ی دندان قرار می‌دهد و می‌بندد، که از این طریق پاکت‌ها از بین خواهند رفت یا اندازه‌ی آنها کاهش خواهد یافت.

روش‌های پیشگیری و درمان تحلیل لثه

روش‌های پیشگیری و درمان تحلیل لثه

ترمیم بافت: اگر در نتیجه‎ی تحلیل لثه، استخوان محافظ دندان تخریب شود، ممکن است فرایند ترمیم استخوان و بافت از دست رفته پیشنهاد شود. مانند کاهش عمق پاکت، دندانپزشک بافت لثه را بالا می‌آورد و باکتری‌ها را برطرف خواهد نمود. سپس مواد ترمیم‌کننده از قبیل غشاء، بافت پیوند، یا پروتئین تحریک‌کننده‌ی رشد بافت به کار خواهد برد تا به بدن در ترمیم مجدد طبیعی استخوان و بافت در آن ناحیه کمک کند. پس از قرار گرفتن مواد ترمیم‌کننده در محل، بافت لثه محکم روی ریشه‌ی ‌دندان یا دندان‌ها قرار می‌گیرد و بسته می‌شود.

پیوند بافت نرم: چندین روش برای پیوند بافت لثه مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما روشی که بیش از سایر روش‌ها استفاده می‌شود”پیوند بافت همبند” است. در این روش، یک فلپ (توده‌ای از بافت که قسمتی از آن را با عمل جراحی جدا کرده و جهت پیوند به قسمت دیگر بدن به کار می‌برند) از پوست از سقف دهان (کام) بریده می‌شود و بافت زیر فلپ، به نام بافت همبند زیر اپی تلیایی (subepithelial )، برداشته می‌شود و به بافت لثه‌ی پیرامون ریشه‌ی بدون پوشش بخیه خواهد شد.پس از برداشتن بافت همبند –پیوند- از زیر فلپ، مجددا فلپ را با بخیه در جای خود قرار می‌دهند.

روش‌های پیشگیری و درمان تحلیل لثه

روش‌های پیشگیری و درمان تحلیل لثه

 

طی نوع دیگری از پیوند، تحت عنوان پیوند آزاد لثه، به جای آنکه بافت از زیر پوست برداشته شود، مستقیما از سقف دهان برداشته می‌شود. گاهی اوقات، اگر بافت لثه اطراف منطقه‌ی آسیب دیده به میزان کافی باقی‌مانده باشد، دندانپزشک قادر خواهد بود لثه را از نزدیک دندان پیوند دهد، و بافتی از کام برداشته نخواهد شد. این نوع پیوند تحت عنوان پیوند انگشتی شناخته شده است.

دندانپزشک بر اساس نیازهای شخصی هر فرد بهترین روش را انتخاب خواهد کرد.

پیشگیری از تحلیل لثه

روش‌های پیشگیری و درمان تحلیل لثه

روش‌های پیشگیری و درمان تحلیل لثه

 

بهترین راه برای پیشگیری از تحلیل لثه رعایت بهداشت و مراقبت از دهان و دندان‌ها می‌باشد. هر روز دندان‌های خود را مسواک بزنید ، نخ دندان بکشید و در صورت نیاز از دهانشویه‌ها استفاده نمایید، حداقل دو مرتبه در سال، یا طبق نظر پزشک به طور منظم به دندانپزشک یا جراح لثه مراجعه نمایید. اگر لثه‌های شما تحلیل رفته‌اند، ممکن است نیاز باشد دفعات بیشتری به دندانپزشک مراجعه نمایید. از مسواک نرم استفاده کنید و از دندانپزشک بخواهید نحوه‌ی صحیح مسواک زدن را به شما یاد دهد. اگر مشکلات بایت یا فشردن دندان‌ها روی یکدیگر علت تحلیل لثه است، با دندانپزشک خود راجع‌به روش‌های اصلاح و درمان آنها گفتگو کنید. دیگر راه‌های پیشگیری از تحلیل لثه عبارتند از:

  • در صورتی که سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید.
  • تغذیه‌ای سالم و متعادل داشته باشید.
  • به تغییرات در دهان و دندان خود دقت نمایید.

با مراقبت از دندان‌های خود می‌توانید برای همیشه لبخندی زیبا و سالم داشته باشید.

بسیاری از افراد با نگاه کردن به آینه و پی بردن به این موضوع که لثه‌هایشان به صورت کاملا مشهود در حال تحلیل رفتن می‌باشند، ناراحت و افسرده می‌شوند. علاوه بر تاثیر گذر زمان و افزایش سن روی چهره و ظاهر فرد، تحلیل لثه‌ها نیز تاثیری منفی روی ظاهر فرد خواهد داشت که البته علامت و نشانه‌ی مشکلات مربوط به سلامت دهان و دندان است که رو به افزایش می‌باشند. مسئله این است که لثه‌های تحلیل رفته به مرور زمان آشکار می‌گردند، در حالی که ممکن است مدت‌ها پیش، بیماری در مراحل پیشرفته‌ی خود قرار گرفته باشد.

مانند دیگر علائم سلامت دهان و دندان، تحلیل لثه‌ها لزوما نشانگر مشکل حاد و جدی نمی‌باشد اما حقیقت آن است که به تدریج به مشکلی جدی تبدیل خواهد شد. بنابراین مهم است که به محض مشاهده‌ آن با دندانپزشک یا متخصص جراحی لثه مشورت نمایید. هر چه بیشتر تحلیل لثه را بشناسید، برای متوقف ساختن  روند آن و نیز از دست رفتن دندان در موقعیت بهتری خواهید بود.

تحلیل لثه به فرایندی اطلاق می‌گردد که طی آن کناره‌ها یا حاشیه‌های بافت لثه‌ی پیرامون دندان به مرور زمان ساییده می‌شوند یا عقب‌نشینی می‌کنند که باعث می‌شود بخش بیشتری از دندان، و یا ریشه‌ی دندان در معرض دید قرار گیرند. با بوجود آمدن بیماری تحلیل لثه، بین دندان‌ها و خط لثه “پاکت” یا شکاف ایجاد می‌شود که محل مناسبی برای رشد باکتری‌های بیماری‌زا خواهند بود. در صورتی که این بیماری درمان نشود، ممکن است به ساختار بافت و استخوانی که دندان‌ها را حمایت می‌کنند آسیب شدید وارد شود، که در نهایت منجر به از دست رفتن دندان خواهد شد.

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

تحلیل لثه یکی از شایع‌ترین مشکلات دندانی است. اکثر افراد نمی‌دانند مبتلا به بیماری تحلیل لثه هستند زیرا به تدریج بروز می‌یابد. معمولا نخستین نشانه‌ی تحلیل لثه حساسیت دندان است، و یا ممکن است دندان‌ها دیگر طبیعی به نظر نرسند. عموما، ممکن است شکاف یا بریدگی نزدیک خط لثه احساس شود.

تحلیل لثه چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. اگر حس می‌کنید لثه شما در حال تحلیل رفتن است، به دندانپزشک مراجعه نمایید. با درمان لثه می‌توان لثه را درمان نمود و از آسیب‌های بیشتر جلوگیری به عمل آورد.

خطرات بروز تحلیل لثه

آنچه باعث می‌شود تحلیل لثه مضر و خطرناک باشد نحوه‌ی ایجاد شکاف بین خط لثه و دندان است، که منجر به آشکار شدن ریشه‌ی دندان خواهد شد. به مرور زمان، باکتری‌ها در این شکاف‌ها انباشته می‌شوند، که برطرف کردن آنها را – حتی با بهترین مسواک‌های برقی در بازار – دشوار خواهد کرد. این مشکل آنقدر وخیم خواهد شد که استخوان و بافت پیرامون دندان آسیب خواهند دید، تا جایی که دندان لق خواهد شد و در نهایت خواهد افتاد.

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات تحلیل لثه آن است که این مشکل پوشیده باقی می‌ماند تا جایی که به مراحل پیشرفته و حاد خود می‌رسد. بخش خوب این مسئله آن است که دندانپزشک به سادگی می‌تواند علائم و نشانه‌های آن را شناسایی نماید، که به جلوگیری از پیشرفت آن پیش از بروز و آشکار شدن کمک خواهد نمود.

علل تحلیل لثه

در بسیاری موارد، تحلیل لثه نتیجه‌ی افزایش سن می‌باشد. به مرور زمان و با افزایش سن، احتمال تحلیل لثه افزایش خواهد یافت، بنابراین رعایت بهداشت دهان و دندان در سنین بالا نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

علاوه بر روند افزایش سن، عوامل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند موجب تحلیل لثه شوند، از جمله:

بیماری‌های لثه

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

عفونت‌های باکتریایی لثه می‌توانند بافت لثه و استخوان محافظی که دندان‌ها را در محل خود قرار می‌دهند تخریب کنند. بیماری لثه مهمترین علت تحلیل لثه می‌باشد.

ژنتیک

ممکن است برخی افراد بیشتر از سایرین مستعد تحلیل لثه باشند. در واقع، مطالعات حاکی از آن است که بدون توجه به میزان مراقبت افراد از دندان‌هایشان، ممکن است 30 درصد آنها به واسطه‌ی ژنتیک خود در معرض تحلیل لثه باشند.

مسواک زدن خشن

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

مسواک زدن دندان‌ها به صورت خیلی خشن یا نادرست باعث از بین رفتن مینای دندان و در نهایت تحلیل لثه خواهد شد.

بهداشت ناکافی دندان‌ها

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به میزان ناکافی و عدم شستشوی دهان با دهانشویه‌های آنتی باکتریال باعث می‌شود پلاک‌های دندان به سادگی تبدیل به رسوب دندان شوند. رسوب دندان‌ها مواد سختی هستند که داخل و بین دندان‌ها تشکیل می‌شوند و تنها با شستشوی تخصصی دندان‌ها برطرف می‌شوند. این رسوبات می‌توانند منجر به تحلیل لثه شوند.

تغییرات هورمونی

تغییرات در سطوح هورمون‌های زنانه در طول عمر زنان، از قبیل بلوغ، بارداری و یائسگی نیز می‌تواند منجر به حساسیت بیشتر لثه شود که در نتیجه لثه را بیشتر در معرض تحلیل لثه قرار خواهد داد.

دخانیات

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

افرادی که از دخانیات استفاده می‌کنند بیشتر از سایرین روی دندان‌های خود پلاک چسبناک دارند. برداشتن این نوع پلاک‌ها از روی دندان دشوارتر است و می‌تواند تحلیل لثه را در پی داشته باشد.

ساییدن و فشردن دندان‌ها روی یکدیگر

فشردن یا ساییدن دندان‌ها روی یکدیگر می‌تواند فشار زیادی به دندان‌ها وارد آورد، که منجر به بروز تحلیل لثه خواهد شد.

دندان‌های کج یا فشرده شده

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

در صورتی که دندان‌ها به طور یکدست کنار یکدیگر قرار نگیرند، می‌تواند فشار زیادی به لثه‌ها و استخوان وارد آورد، و تحلیل لثه را در پی داشته باشد.

پیرسینگ (ایجاد سوراخ در عضو به منظور استفاده از جواهرات) لب یا زبان

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

علت و درمان مشکل تحلیل لثه

انجام پیرسینگ و استفاده از جواهرات در نقاطی که با لثه و دندان‌ها برخورد دارند می‌تواند منجر به سایش لثه‌ها و ایجاد سوزش و تحریک آنها شوند تا جایی که بافت لثه ساییده شود.

در مقاله‌ی بعد به روشهای درمان تحلیل لثه خواهیم پرداخت.

بیماری‌ لثه (پریودنتال) به عفونت بافت‌ لثه و استخوانی اطلاق می‌گردد که دندان را در بر گرفته و آن را در مکان خود نگه می‌دارند. منشا این بیماری عموما عاداتی از قبیل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نادرست هستند که اجازه می‌دهند پلاک –یک لایۀ چسبناک از باکتری‌ها- روی دندان‌ها ایجاد شده و به تدریج سخت‌تر شود. تنها یک پاکسازی تخصصی توسط دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان قادر به برطرف نمودن پلاک دندان‌ها خواهد بود.

بیماری‌ لثه (پریودنتال)

بیماری‌ لثه (پریودنتال)

علل ایجاد بیماری لثه

دهان انسان مملو از باکتری است. این باکتری‌ها در کنار موکوس (لعاب لزجی و غلیظی که از بزاق ترشح می‌شود) و ذرات دیگر، روی دندان‌ها همواره “پلاکی” چسبناک و بی‌رنگ تشکیل می‌دهند. مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به برطرف شدن این پلاک‌ها کمک می‌کنند. در صورتی که پلاک از روی سطح دندان برداشته نشود به تدریج سخت شده و “رسوبی” روی سطح دندان تشکیل می‌دهد که با مسواک زدن پاک نخواهد شد.

تعدادی عوامل تهدیدکننده در بیماری‌های‌ لثه وجود دارند، اما کشیدن سیگار بیش از سایر عوامل قابل توجه است. بعلاوه سیگار کشیدن می‌تواند موفقیت درمان بیماری‌ لثه را کاهش دهد. دیگر عوامل تهدیدکننده عبارتند از دیابت، تغییرات هورمونی در زنان و دختران؛ داروهایی که ترشح بزاق را کاهش می‌دهند؛ بیماری‌های خاص، از قبیل ایدز و داروهای آن؛ عدم رعایت بهداشت دهان و دندان؛ استرس؛ دندان‌های کج و نامرتب؛ وراثت و حساسیت ژنتیکی؛ دندان‌های پر شده‌ای که با مشکل مواجه شده‌اند؛ استفاده از بریج‌هایی که دیگر با دندان متناسب نیستند.

بیماری‌ لثه (پریودنتال)

بیماری‌ لثه (پریودنتال)

علائم و نشانه‌های بیماری لثه

بیماری لثه در مراحل اولیه (که تحت عنوان التهاب لثه شناخته می‌شود) دارای علائمی از قبیل لثه‌های قرمز و متورم و حتی زخم و خونریزی در لثه؛ و ایجاد درد حین جویدن غذا خواهد بود. در مراحل پیشرفته (تحت عنوان پریودونتیت) نیز می‌تواند منجر به ایجاد فاصله بین دندان و لثه؛ از دست رفتن بافت استخوان؛ و حتی لق شدن و افتادن دندان‌ها شود.

علائم ونشانه‌های هشداردهنده:

  • بوی بد دهان که از بین نمی‌رود
  • لثه‌های قرمز یا متورم
  • لثه‌های حساس و دارای خونریزی
  • احساس درد حین جویدن
  • دندان‌های لق
  • دندان‌های حساس
  • تحلیل لثه یا بلندتر به نظر ‌رسیدن دندان‌ها
  • هر گونه تغییر در نحوۀ قرار گرفتن دندان‌ها روی یکدیگر
  • هر گونه تغییر در اندازۀ پروتزهای پارسیل (پروتزهایی که بر خلاف پروتزهای کامل زمانی استفاده می‌شوند که چند دندان در قوس فکی وجود دارد)

 

بیماری‌ لثه (پریودنتال)

بیماری‌ لثه (پریودنتال)

تشخیص بیماری لثه

اقداماتی که دندانپزشک عمومی یا متخصص بهداشت دهان و دندان طی معاینۀ دندانپزشکی انجام می‌دهد عبارتند از:

  • بررسی لثه‌ها و دقت به هر گونه علائم التهاب
  • استفاده از خط کش بسیار کوچکی تحت عنوان “پروب” به منظور بررسی و اندازه‌گیری پاکت‌های پریودنتال (فاصلۀ بین دندان و لثه که ممکن است محل تجمع میکروب شود) اطراف دندان‍ها. در دهان سالم، عمق این پاکت‌ها معمولا بین یک تا سه میلی‌متر است. تست بررسی عمق پاکت دندان عموما بدون درد است.
  • پرسش در خصوص پیشینۀ پزشکی بیمار به منظور شناسایی شرایط یا عوامل خطرزایی (مانند کشیدن سیگار یا دیابت) که ممکن است با بیماری لثه مرتبط باشند.

متخصصان دندانپزشکی علاوه بر اقدامات بالا ممکن است :

  • گرفتن عکس با استفاده از اشعۀ ایکس برای بررسی احتمال از دست رفتن دندان
  • ارجاع بیمار به پریودونتیست (متخصص بیماری لثه). پریودونتیست‌ها متخصص شناسایی و درمان بیماری لثه هستند و برای درمان بیماری‌های دهان و دندان روش‌های درمانی پیشنهاد می‌دهند که دندانپزشک عمومی آنها را پیشنهاد نخواهند داد.

 

بیماری‌ لثه (پریودنتال)

بیماری‌ لثه (پریودنتال)

درمان بیماری لثه

هدف اصلی درمان، کنترل عفونت می‌باشد. بسته به دامنۀ بیماری‌ لثه، درمان‌های متعدد و متنوعی وجود خواهند داشت. موفقیت هر نوع درمانی که مناسب تشخیص داده شود مستلزم آن است که بیمار در منزل به خوبی مراقبتهای روزانه را دنبال نماید. بعلاوه، ممکن است دندانپزشک به بیمار پیشنهاد دهد برخی عادات خاص خود را تغییر دهد، به عنوان مثال برای بهبود نتایج درمان ممکن است ترک سیگار پیشنهاد شود.

بیماری‌ لثه (پریودنتال)

بیماری‌ لثه (پریودنتال)

نکات مفید در درمان بیماری لثه

بیمار می‌تواند با حفظ نکات زیر لثه و دندان‌های خود را سالم نگه دارد:

  • دو مرتبه مسواک زدن در طول شبانه‌روز با خمیردندان حاوی فلوراید.
  • کشیدن نخ دندان به طور منظم برای رفع پلاک از بین دندان‌ها. یا استفاده از نوعی ابزار خاص، مثلا خلال دندان چوبی یا پلاستیکی، یا واتر پیک ( واتر فلاسر یا واترجت دستگاهی که در آن به جای نخ دندان، فشار آب قادر به تمییز نمودن پلاک لای دندان‌هاست) به پیشنهاد متخصص دندانپزشکی.
  • ویزیت منظم دندانپزشک عمومی به منظور معاینه و پاکسازی دهان و دندان‌ به صورت حرفه‌ای.
  • ترک سیگار