دندانپزشک هایی که برای درمان بیماران خود از ایمپلنت های دندانی استفاده می کنند درک صحیحی از ماهیت اسئواینتگریشن و تفاوت های بنیادی مهم بین ایمپلنت های دندانی و دندان های طبیعی دارند. دندان ها در اصل داخل فک شکل می گیرند و طی یک دسته رویدادهای بیولوژیک، از درون مخاط روی آن بیرون می آیند که هنوز کاملاً درک نشده اند. از سوی دیگر، ایمپلنت ها با جراحی داخل استخوان فک قرار داده می شوند و یکی از معدود ابزارهای زیبایی هستند که نشان داده شده است که به صورت موفقیت آمیز و دائمی با کمترین، یا حتی بدون هیچ مشکلی به داخل اپیتلیوم سطح نفوذ می کنند.

 

 

مقایسه لثه و بافت نرم اطراف ایمپلنت

در دندان های سالم، حاشیه های لثه روی مینای دندان قرار می گیرند. حاشیه های لثه به صورت کنگره دار کنار دندان ها قرار می گیرند و یک شیار نازک را روی سطح دندان ها تشکیل می دهند. لثه بین دندان ها بالا می آید تا پاپیلاهای بین دندانی را تشکیل دهد، که ساختارهای پیچیده ای هستند. بین دندان های جلو و پاپیلاها ساختارهای هرمی شکل با پیوند لثه هستند که پس از کانتور پیوند سمان و مینای دندان قرار می گیرند. در منطقه دندان های مولر، پاپیلاهای باکال و لینگوال در امبراژورهای دندان های طبیعی با “col” از یکدیگر مجزا شده اند، که فرو رفتگی هایی در بافت های بن دندانی هستند که درست زیر سطح تماس اینترپروکسیمال واقع شده اند و پاپیلاهای دهان و زبان را به هم متصل می کنند. یک دسته پیچیده از فیبرهای بافت های همبند لثه یک گروه تعریف شده را شکل می دهند:

• فیبرهای بین دندانی
• فیبرهای دندانی- لثه ای
• فیبرهای مدور
• فیبرهای پوسته آلوئولار

بسیاری از این فیبرها داخل سمنتوم ریشه، بین پوسته آلوئولار و پیوند سمان و مینای دندان قرار گرفته اند، بنابراین به وجود دندان های طبیعی بستگی دارند.

در ایمپلنت های دندانی، یک عامل بین مخاطی (اباتمنت، گردن ایمپلنت، یا روکش آن) از داخل مخاط بیرون می آید که بهبود پیدا می کند و بدون پیوند سمنتوم اطراف آن شکل می گیرد و تطبیق می یابد. فیبرهای کلاژنی داخل مخاط اطراف ایمپلنت های دندانی موازی اباتمنت قرار می گیرند و هیچ تماسی با سطح اباتمنت برقرار نمی کنند. برخی فیبرها نیز هستند که به صورت مرتب تر در کنار سطوح ایمپلنتی قرار می گیرند که داخل مخاط قرار گرفته اند و سطوح زبرتری دارند. در این موقعیت، به نظر می رسد برخی فیبرها نسبت به سطح ایمپلنت ها با زاویه درست قرار می گیرند، اما هیچ شواهدی مبنی بر مکانیزم اتصال خوب آنها وجود ندارد. با این حال، سطح زبر اباتمنت در صورتی که در حفره دهان بدون پوشش بماند دارای ویژگی های منفی مانند افزایش خوردگی سطح ایمپلنت و آلودگی میکروبی خواهد بود.

پاپیلایی که اطراف ایمپلنت دندانی شکل می گیرد می تواند با فیبرهای کلاژنی حمایت شود که به دندان های طبیعی مجاور پیوند می خورند. با این حال، در مواردی که به جای دندان طبیعی ایمپلنت دندانی در کنار این ایمپلنت ها وجود دارند، شکل گیری پاپیلای بافت نرم کمتر قابل پیش بینی است و شکل آنها به وجود بافت نرم با ضخامت کافی، استخوان با ارتفاع کافی، فضای لازم بین ایمپلنت ها، و کانتور با دقت روکش بستگی دارد تا ظاهر و حفظ پاپیلا ارتقاء یابد.

احتمال اینکه بافت نرم بین چند واحد ایمپلنت در جلوی دهان کانتور صافی داشته باشند بیشتر است، اما می تواند تحت تأثیر ضخامت بافت نرم و شکل روکش قرار بگیرد.

 

اپیتلیوم اتصالی

 

 

در دندان های سالم، اپیتلیوم اتصالی با اتصالات همی دسموزومی به مینای دندان متصل است و یک ساختار پایه ای لامینا مانند با سلول های اپیتلیال شکل می گیرد. اکنون تصور می شود چسبندگی ها یا اینتگرین های خاصی به صورت واسطه مکانیزم پیوند بیولوژیک عمل می کنند، که در پیوند سلول به سلول و نیز سلول به چسبندگی ماتریکس نقش بنیادی دارند. کاملاً مشخص است که اپیتلیوم اتصالی سمنتوم سطح ریشه، عاج، و مواد دندانی متعددی مانند اجزاء ایمپلنت را شکل می دهد.

 

 

 

یک اپیتلیوم اتصالی عادی می تواند از مخاط/ لثه دهانی مجاور در کنار برش مجدداً تولید شود، و اپیتلیوم اتصالی جدید از اپیتلیومی که قبلاً وجود داشته است قابل تشخیص نیست. تصور می شود ویژگی های اپیتلیوم اتصالی تحت تأثیر بافت همبند زیرین، وجود نفوذ التهابی، و وجود سطح دندان/ ایمپلنتی که به آن متصل می شوند تعریف می شوند و ویژگی های ذاتی سلول های اپیتلیال در این بین نقش ندارند. اپیتلیوم اتصالی از گردش فوق العاده بالایی برخوردار است نسبت به هر دو ماده و اجزاء سیستم ایمنی و التهابی قابل نفوذ است. اپیتلیوم اتصالی می تواند هم روی خود ایمپلنت و هم روی اباتمنت وجود داشته باشد. علت می تواند تفاوت هایی باشند که در طراحی ایمپلنت ها وجود دارند، و نیز نیازمندی های بیولوژیک پیوند بافت نرم و سطح پیوند بین اباتمنت و ایمپلنت.

عرض بیولوژیک

در دندان ها، مفهوم عرض بیولوژیک به خوبی قابل فهم است، زیرا قسمتی است که در آن منطقه بافت همبند متصل، استخوان آلوئولار زیرین را از انتهای آپیکال اپیتلیوم اتصالی جدا می کند.

 

 

 

پهنای منطقه بافت همبند حدود 2 میلی متر و ارتفاع اپیتلیوم اتصالی حدود 5/1 میلی متر است. در تصاویر b و c بالا دو طرح متفاوت از ایمپلنت ها و عرض بیولوژیک اطراف آن مشاهده می کنید. در مورد اول، طرح ایمپلنت نمونه سیستم ایمپلنت هایی است که به صورت دو مرحله ای کاشته می شوند. پس از یک سال کارکرد، معمولاً حاشیه استخوان در کنار رزوه اول قرار می گیرد. اپیتلیوم اتصالی (با عرض آپیکو-کرونال 5/1 تا 2 میلی متری) روی اباتمنت واقع شده است، و یک منطقه از بافت همبند بی نظم، حدود 1 تا 2 میلی متر عرض بین آنها قرار می گیرد. اتصال بین اباتمنت و سر ایمپلنت داخل این محدوده واقع شده است.

در مقایسه، ایمپلنت های یک مرحله ای (ایمپلنت هایی که در زیر لثه قرار نمی گیرند) به گونه ای قرار می گیرند که سطح زبر آنها داخل استخوان قرار داده می شود، اما گردن صاف و صیقلی آن که بخش یکدستی از ایمپلنت است، که نقش عامل بین مخاطی را ایفا می کند. بنابراین، اپیتلویم اتصالی به طور عادی روی ایمپلنت قرار می گیرد، و اتصال ایمپلنت/ اباتمنت نسبت به این سطح به صورت کورونال قرار می گیرد. اینطور فرض شده است که اتصال داخل سیستم قرار گرفته زیر بافت (دو مرحله ای) می تواند روی سطح پیوند بافت نرم و عرض بیولوژیک تأثیر بگذارد. این اتفاق می تواند در نتیجه حرکات بسیار ریز بین دو جزء رخ دهد یا در صورت نفوذ میکروبی از بین فواصل بسیار ریز بین ایمپلنت و اباتمنت. در حال حاضر، تفاوت های نظری بین این دو نوع هیچ تفاوت فاحشی از نظر بافتی، یا در عملکرد بالینی بوجود نمی آورد.

بررسی عمق پروب کردن

پروب پریودنتال دندان های طبیعی بخش مهمی از معاینات دندانپزشکی است. کاملاً اثبات شده است که در شرایط کاملاً سالم، پروب دندانپزشکی تا حدودی در اپیتلویم اتصالی نفوذ می کند و این نفوذ با وجود التهاب افزایش می یابد. تحت شرایط اخیر، پروب توسط بیشتر فیبرهای بافت همبند ژینژیوال دست نخورده کورونال، حدود 2 میلی متر از استخوان، متوقف می شود. شرایط اطراف ایمپلنت دندانی متفاوت است و عمق شیار تا حد زیادی به ضخامت پاکت بافت نرم بستگی دارد. عمق های پروب کردن اطراف ایمپلنت ها، به طور کلی عمیق تر از اطراف دندان ها هستند، اما نفوذ بافت نرم بر پایه شیار، تا میزان مشابهی اتفاق می افتد و نوک پروب تنها در حدود 2 میلی متری حاشیه استخوان ها متوقف می شود.

اطلاعات بدست آمده از پروب اطراف ایمپلنت ها تا حدودی پرسش برانگیز است و برخی دندانپزشک ها به انجام آن اعتقادی ندارند، و ترجیح می دهند تکیه آنها روی بررسی رادیوگرافیک سطوح استخوان باشد. بعلاوه، فشار دیجیتال روی سطوح خارجی بافت نرم اطراف ایمپلنت، می تواند علائم التهابی مانند خونریزی یا ترشح چرک را از خود نشان دهد.

مقایسه الیاف پریودنتال لیگامان با اسئواینتگریشن

الیاف پریودنتال لیگامان

الیاف پریودنتال لیگامان یک ساختار پیچیده، با حدود 1/0 تا 2/0 میلی متر عرض است، که با یک حالت کشسان، از دندان حمایت می کند. لیگامان فیبرهای کلاژنی را تشکیل می دهد که به عنوان فیبرهای Sharpey درون سمنتوم ریشه و استخوان آلوئولار گنجانده شده اند، همراه با عروقی که خونرسانی می کنند، و بافت های همبند که بستری فراهم می آورند که عناصر کلیدی دیگر را برای مکانیزم های حمایت کننده دیگر فراهم می کنند. الیاف پریودنتال لیگامان مکانزیم تحریک پذیری از داخل را دارد که بسیار حساس است و می تواند تغییرات جزئی در فشارهای وارده به دندان را شناسایی نماید. فشارهای وارده به دندان از طریق فشرده شدن و توزیع مجدد عناصر مایع و نیز با استفاده از سیستم فیبر از بین می رود.

فشارهایی که از طریق الیاف پریودنتال لیگامان منتقل می شوند، منجر به تغییر شکل و جابجایی دندان می شود، مانند چیزی که در ارتودنسی مشاهده می شود یا در عریض شدن الیاف لیگامان و افزایش تحرک پذیری دندان در واکنش به فشارهای زیاد (مانند تروماهای اکلوزال). بنابراین، الیاف پریودنتال لیگامان می تواند حیطه وسیعی از فشارها را شناسایی کرده و به آنها واکنش نشان دهد.

اسئواینتگریشن

ماهیت دقیق اسئواینتگریشن در سطح مولکولی کاملاً درک نشده است. در سطوح میکروسکوپی سبک، تطبیق بسیار نزدیکی بین استخوان و سطح ایمپلنت وجود دارد.

 

 

 

در بزرگنمایی بالاتر که با میکروسکوپ الکترونی امکان پذیر می باشد، یک شکاف (با عرض حدوداً 100 نانومیکرونی) بین سطح ایمپلنت و استخوان وجود دارد. این شکاف با یک منطقه پر از کلاژن پر شده است که در جوار استخوان قرار دارد و یک منطقه آمورفور (بی شکل) که در جوار سطح ایمپلنت قرار دارد. پروتوگلیکان های استخوان ممکن است در اتصال ابتدایی بافت ها به سطح ایمپلنت مهم باشند، که در مورد ایمپلنت های تیتانیومی از یک لایه اکسید تیتانیوم تشکیل شده است، که خواص سرامیک را دارد. اسئواینتگریشن یک پدیده مطلق و بدون محدودیت نیست و می تواند به عنوان تناسب کل سطح ایمپلنت که با استخوان در تماس است اندازه گیری شود.

سطوح تماس استخوان در استخوان های کورتیکال بیشتر از استخوان های منفذ دار است، جایی که فضاهای مغز استخوان اغلب در جوار سطوح ایمپلنت قرار دارند. میزان تماس استخوان به مرور زمان و با عمل کردن افزایش می یابد. وقتی ایمپلنت برای نخستین بار داخل استخوان کار گذاشته می شود، باید تناسب کامل داشته باشد تا از ثبات آن اطمینان حاصل شود. فضای بین ایمپلنت و استخوان در ابتدا با لخته خون و سرم/ پروتئین های استخوان پر می شود. گرچه دقت زیادی می شود تا از آسیب وارد شدن به استخوان پرهیز شود، اما واکنش ابتدایی به تروماهای جراحی، جذب و تحلیل استخوان است، که در پی آن رسوب استخوان اتفاق می افتد. یک دوره حیاتی در روند بهبود، حدود دو هفته پس از کاشت ایمپلنت وجود دارد که جذب و تحلیل استخوان باعث می شود ثبات ایمپلنت کمتر از مراحل ابتدایی باشد.

تشکیل استخوانی که پس از آن اتفاق می افتد، منجر به افزایش سطح اتصال استخوان و ثبات آن می شود. این در ایمپلنت هایی که بارگذاری نشده بودند (روی آنها روکش قرار نگرفته بود) در اوایل دوره بهبود و طی بازه های زمانی طولانی تر پس از بارگذاری ایمپلنت نشان داده شده است. بنابراین استئواینتگریشن باید به عنوان یک روند دینامیک تلقی شود که در آن بازسازی استخوان اتفاق می افتد، اما مانند روند تطبیقی که درون الیاف لیگامان دندان های طبیعی رخ می دهد نیست. اسئواینتگریشن شباهت زیادی به انکیلوز دارد، که در آن فقدان تحرک پذیری و عدم تداخل کسپول های بافت فیبروز نشانه پیوند موفقیت آمیز است.

تحت این شرایط، هیچ سیستم ویسکوالاستیک کاهش دهنده دامنه نوسانات جریان الکتریکی وجود ندارد، هر چند مکانیزم های تحریک پذیری داخلی ممکن است داخل استخوان و ساختارهای دهانی دیگر عمل کنند. فشارها روی استخوان توزیع می شوند و ممکن است در بخش های خاصی متمرکز شوند، مخصوصاً اطراف گردن ایمپلنت. برخی طراحی ها، بویژه ایمپلنت های رزوه دار، می توانند فشارها را به شکل مؤثرتری از بین ببرند. فشارهای شدیدی که به ایمپلنت ها وارد می شوند ممکن است منجر به تغییر شکل استخوان های حاشیه ای شوند که در نتیجه موجب جابجایی آپیکال حاشیه استخوان و از دست رفتن اسئواینتگریشن می شود. مکانیزم دقیق چگونگی این اتفاق به طور کامل مشخص نیست اما تصور می شود ترک های مویی ممکن است به استخوان های مجاور نیز نفوذ پیدا کنند.

این نوع تحلیل استخوان که در نتیجه بارگذاری بیش از حد اتفاق می افتد، ممکن است به آرامی رو به افزایش برود، تا جایی که با یک شکست فاجعه بار اسئواینتگریشن باقی مانده یا شکست ایمپلنت مواجه شود. خوشبختانه، این دو گزینه بسیار نادر هستند. فشارهای شدید معمولاً قبل از این مرحله و با استفاده از تصاویر رادیوگرافی تحلیل استخوان حاشیه ای یا شکست مکانیکی ساختارهای فوقانی و/ یا اباتمنت ها شناسایی می شوند. با این حال نشان داده شده است که، فشارهایی که به خوبی کنترل شده اند منجر به افزایش میزان تماس استخوان و ایمپلنت و تغییر الگوی ساختارهای ترابکیولار و از بین رفتن فشارها می شود. بنابراین، تطبیق امکانپذیر است، هرچند اسئواینتگریشن اجازه نمی دهد ایمپلنت ها به شکلی جابجا شوند که ارتودنسی دندان ها را جابجا می کند.

بنابراین، ایمپلنت جوش خورده با استخوان، ثابت کرده است که می تواند انکوریجی (تکیه گاه) بسیار عالی برای موارد دشوار ارتودنسی بوجود بیاورد، علاوه بر این می تواند به عنوان جایگزینی برای تکیه گاه سیستم هدگیر استفاده شود. این حقیقت که ایمپلنت مانند یک دندان انکیلوز شده عمل می کند، موجب محدودیت استفاده از آن برای افرادی می شود که رشد فک آنها کامل شده است.

 

 

کارگذاری یک ایمپلنت برای یک کودک منجر به پایین ماندن سطح روکش ایمپلنت نسبت به دندان های مجاور آن خواهد شد. به همین دلیل توصیه می شود جایگذاری ایمپلنت به تعویق بیفتد تا زمانی که رشد تکمیل شود.

پریودنتیت و پری ایمپلنتایتیس

این امکان وجود دارد که باکتری هایی که در پریودنتیت عامل عفونت هستند، پاتوژن های اصلی در ضایعات التهابی مخرب اطراف ایمپلنت (پری ایمپلنتایتیس) هستند. بنابراین احتمال عفونت ناشی از باکترهای پریودنتوپاتیک (نوعی اختلال غیر التهابی اطراف بافت های دندان) قدیمی وجود دارد. تخریب بافت های پیرامون دندان و ایمپلنت ها شباهت هایی دارند، اما تفاوت های مهمی وجود دارند که در نتیجه ماهیت بافت های حمایت کننده بوجود آمده اند. این تفاوت ها بویژه در الگوهای متفاوت مشاهده شده در تخریب بافت قابل توجه هستند. پری ایمپلنتایتیس روی کل محیط اطراف ایمپلنت تأثیر می گذارد و منجر به پر شدن شیارهای تحلیل استخوان با بافت های ملتهبی می شود که تا سطح استخوان امتداد می یابند.

 

 

 

در مقایسه، دندان هایی که تحت تأثیر پریودنتیت قرار گرفته اند، عموماً با تحلیل غیر عادی بافت های حمایت کننده مواجه هستند که اغلب به سطوح نزدیک محدود می شود و منجر به نقص پیچیده فراتر از استخوان ها می شود. علاوه بر این، در اکثر موارد در بافت های پریودنتال می توان ضایعات التهابی را از استخوان آلوئولار و الیاف پریودنتال لیگامان، با قسمت بافت های فیبروز جدا کرد. این امکان وجود دارد که ضایعات التهابی مخرب که دندان ها و ایمپلنت را تحت تأثیر قرار می دهند، مراحلی دارند که در آنها مراحل بیماری بسیار سریع تر پیش می روند و پس از آن دوره های خاموشی وجود دارد. بروز پری ایمپلنتایتیس با سرعت پایین اتفاق می افتد، اما می تواند منجر به تخریب سریع استخوان های حاشیه ای شود و بواسطه فشارهای شدید، ایجاد تمایز بین آن و تحلیل استخوان کار ساده ای نیست.

دندانپزشک به شما پیشنهاد داده است تا به پریودنتیست مراجعه نمایید. پریودنتیست متخصصی است که بیماری‌های لثه را درمان می‌نماید. بیماری لثه به عفونت باکتریایی گفته می‌شود که بافت لثه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و منجر به بروز التهاب، قرمزی، تورم و تحلیل استخوان اطراف دندان می‌شود. این بیماری می‌تواند یک یا چند دندان را تحت تاثیر قرار دهد. به احتمال زیاد درمان پیشنهادی پریودنتیست جراحی لثه خواهد بود. شاید بخواهید بدانید چه اتفاقی افتاده است که اکنون نیاز دارید به پریودنتیست مراجعه کنید و تحت جراحی لثه قرار گیرید.

چگونه فرد نیازمند جراحی لثه می‌شود؟

 

بیماری لثه از وجود یک باکتری در دهان آغاز میشود که به دندان‌ها متصل می‌شود. باکتری‌ها انباشته و تکثیر می‌شوند و لایه‌ای نازک تحت عنوان پلاک دندان تشکیل می‌دهند. در صورت به جا ماندن این پلاک روی دندان، بافت‌های لثه‌ی مجاور دندان متورم می‌شوند، که منجر به بروز ورم و التهاب لثه می‌شود که مرحله‌ی اولیه‌ی بیماری لثه محسوب می‌شود. کشیدن نخ دندان به صورت روزانه و دو مرتبه در روز مسواک زدن با خمیردندانی که بتواند با باکتری‌ها مبارزه نماید می‌تواند از التهاب لثه‌ها پیشگیری نماید. پلاک دندان و ذرات غذا با رعایت بهداشت دهان و دندان برطرف می‌شوند بنابراین سعی کنید سطح دندان‌ها را پاکیزه نگه دارید و پلاک‌های باکتریایی روی خط لثه‌ی دندان‌ها را از بین ببرید. از آنچه گفته شد کاملا مشهود است که التهاب لثه مرحله‌ی آغازین بیماری لثه است که در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به پریودنتیت، یکی از بیماری‌های جدی لثه، شود. اگر پلاک و ذرات غذا برطرف نشوند و بهداشت دهان و دندان رعایت نشود، التهاب لثه رو به وخامت خواهد رفت و التهاب و ورم بافت لثه افزایش خواهد یافت، خونریزی لثه اتفاق خواهد افتاد، عمق منطقه‌ی بین دندان و بافت لثه افزایش خواهد یافت که در نهایت منجر به تشکیل پاکت پرودنتال و بروز بیماری پریودنتال خواهد شد.

با انباشته شدن باکتری‌های پلاک روی یکدیگر و انتقال آنها به زیر خط لثه، پاکت پریودنتال گسترش می‌یابد. در این مرحله، مراقبت‌های خانگی در برطرف نمودن پلاک دندان چندان موثر واقع نمی‌شوند. در صورتی که این مشکل توسط دندانپزشک یا متخصص دندان درمان نشود، باکتری‌ها در زیر خط لثه منتشر می‌شوند و درون پاکت را عفونی می‌کنند. این گونه باکتری‌ها موجب آسیب به بافت نرم و سخت اطراف دندان خواهد شد که به بیماری پیشرفته‌ی پریودنتال تبدیل خواهد شد که ریشه‌ی دندان‌ها را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد و موجب عفونت آنها خواهد شد. ممکن است دندان لق شود و فرد احساس ناراحتی کند. در این مرحله جراحی لثه ضروری خواهد بود. درمان‌های اولیه‌ی بیماری پاکت پریودنتال، جرم‌گیری و هموار کردن سطح ریشه هستند. درمان‌های دیگر، انواع جراحی هستند که برای درمان بافت بیمار لثه صورت می‌گیرند.

علاوه بر جراحی‌هایی که جنبه‌ی درمانی دارند، برخی از جراحی‌های لثه با هدف ایجاد تغییر در ظاهر فرد و زیبایی بخشیدن به لبخند انجام می‌شوند.

انواع جراحی لثه

جراحی فلپ لثه یا کاهش پاکت پریودنتال (Gingival Flap Surgery or Pocket Reduction )

 

در صورتی که عمق پاکت‌های اطراف دندان به بیش از 5 میلی‌متر برسد، پریودنتیست با استفاده از جراحی فلپ لثه عمق پاکت پریودنتال را کاهش می‌دهد. اکثر بیمارانی که پریودنتیت متوسط تا وخیم در آنها تشخیص داده شود تحت این جراحی قرار می‌گیرند. پریودنتیست در بافت لثه برشی ایجاد خواهد کرد تا آن را از دندان جدا نماید. سپس با استفاده از یک دستگاه جرمگیری ماوراء صوت (ultrasonic scaling device) و نیز ابزارهای دستی برای برطرف نمودن جرم و پلاک از زیر پاکت‌ها، اقدام به پاکسازی عمق پاکت‌ها خواهد نمود.

جراحی عملکردی یا زیبایی لثه (Gingivectomy)

 

این نوع جراحی برای برداشتن بافت اضافی لثه مورد استفاده قرار می‌گیرد که ممکن است روی دندان رشد کرده باشد. از این طریق دسترسی بهتری به دندان وجود خواهد داشت در نتیجه تمیز نمودن آن ساده‌تر خواهد بود. پریودنتیست با بی‌حس نمودن بافت لثه‌ی بیمار بخش‌های اضافی لثه را برش خواهد داد و آنها را حذف خواهد کرد.

جراحی ترمیم پلاستیک لثه یا پیوند بافت نرم (Gingivoplasty or Soft Tissue Graft)

 

این نوع جراحی برای تغییر شکل لثه‌ی سالم اطراف دندان انجام می‌شود تا ظاهر آن را بهبود بخشد. در صورتی که فرد به تحلیل لثه مبتلا باشد، در جاهایی که لثه از روی دندان عقب رفته باشد می‌توان با استفاده از جراحی ترمیم پلاستیک لثه آن را اصلاح نمود. با استفاده از پیوند لثه می‌توان از سقف دهان بافتی برداشت و آن را به اطراف دندانی بخیه نمود که لثه‌ی روی آن تحلیل رفته است.

جراحی بازسازی (Regeneration)

 

در این نوع جراحی، پریودنتیست بخشی از لثه که با تجمع باکتری بیمار شده است را برش می‌دهد و با کنار زدن آن باکتری‌های انباشته شده را تخلیه می‌نماید سپس پروتئین‌های پیوند استخوان، غشاء و تقویت کننده‌ی رشد بافت لثه (یا ترکیبی از این سه) را در محل برش خورده قرار می‌دهد تا به بازسازی بافت لثه کمک کند در حدی که اطراف دندان‌ها را بپوشاند.

جراحی افزایش طول تاج دندان (Crown lengthening)

 

طی فرایند جراحی افزایش طول تاج دندان، پریودنتیست بافت لثه‌ی روی دندان‌ها را برداشته سپس بخشی از آن را با استفاده از جراحی حذف می‌کند تا طول ظاهری دندان افزایش یابد. این نوع جراحی از جمله جراحی‌های زیبایی است که البته برای درمان بیماری لثه نیز کاربرد دارد.

اغلب تصور می‌کنیم بیماری لثه شرایطی است که مختص بزرگسالان می‌باشد، اما صحت ندارد. نوجوانان و حتی کودکان کم سن‌تر نیز در معرض خطر بیماری لثه، از موارد شدید تا خفیف آن، قرار دارند که ممکن است نیاز به درمان داشته باشند. در صورتی که این مشکل در این سن برطرف نشود، می‌توان موارد بیماری لثه در افراد زیر 18 سال را نیز به 50 درصد افراد بزرگسالی افزود که با این بیماری(بیماری لثه در کودکان) دست به گریبان هستند.

بیماری لثه در کودکان چیست؟

 

بیماری لثه شرایطی است که از انباشته شدن باکتری و باقی‌مانده‌ی مواد غذایی روی دندان‌ها ایجاد می‌شود که نتیجه‌ی آن تشکیل یک لایه‌ی چسبناک تحت عنوان پلاک روی دندن‌ها می‌باشد. پلاک روی دندان با سفت شدن تبدیل به رسوب می‌شود و منجر به جذب پلاک‌های بیشتر می‌شود. در نهایت، این شرایط منجر به قرمزی و تورم لثه‌ها می‌شود. تشدید این وضعیت می‌تواند باعث لق شدن دندان‌ها شود زیرا به بافت نرم و استخوان زیر دندان آسیب می‌رساند. ابتلا به بیماری جدی لثه در کودکان چندان شایع نیست، اما موارد خفیف آن چندان دور از انتظار نیست.

علائم و نشانه‌های بیماری لثه در کودکان

علائم اولیه‌ی بیماری لثه عبارتند از پف کردن و قرمز و متورم شدن لثه‌ها. لثه‌ها حین زدن مسواک یا کشیدن نخ دندان به راحتی خونریزی خواهند کرد. بوی بد دهان مزمن که با زدن مسواک و کشیدن نخ دندان هم بهبود پیدا نمی‌کند نیز یکی از علائم این عارضه است. با پیشرفت بیماری، ممکن است دندان‌هایی که در کودک رشد می‌کنند لق شوند. در بخش‌هایی از زیر لثه‌ی اطراف دندان که پلاک به تدریج روی هم انباشته می‌شود، ممکن است پاکت پریودنتال ایجاد شود. پاکت پریودنتال به افزایش عمق شیار بین لثه و دندان‌ها در نتیجه‌ی تخریب بافت آن در اثر تجمع باکتری اطلاق می‌گردد.

علل بیماری لثه در کودکان

نوجوانان ممکن است طی دوران بلوغ خود مشکلات لثه را تجربه کنند. افزایش سطح پروژسترون و احتمالا استروژن می‌تواند منجر به افزایش جریان خون در لثه‌ها شود که باعث افزایش حساسیت آنها خواهد شد. در مورد کودکان، اصلی‌ترین علت بیماری لثه عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. با این حال، برخی بیماری‌های خاص نیز می‌توانند موجب تشدید این عارضه در کودکان شوند، بیماری‌هایی از قبیل دیابت نوع 1، سندروم کیندلر – Kindler syndrome (نوعی اختلال وراثتی با نشانه‌هایی همچون تاول‌های پوستی، حساسیت به نور، چروک شدن پوست در دوران نوزادی، آتروفی لثه و دندان‌های ضعیف و نارس)، سندروم داون – Down syndrome و سندروم پاپیلون لفور – Papillon–Lefèvre syndrome (اختلالی مادرزادی با علائم افزایش ضخامت لایه‌ی شاخی پوست کف دست و پا و نیز بیماری پیشرفته پریودنتال در دندان‌های شیری و دائمی). ژنتیک نیز می‌تواند خطر ابتلا به بیماری لثه در کودکان را افزایش دهد، بنابراین اگر در پیشینه‌ی خانوادگی خود سابقه‌ی بیماری لثه را دارید، حتما آن را با دندانپزشک کودک خود در میان بگذارید.

درمان و پیشگیری از بیماری لثه در کودکان

 

نخستین گام در پیشگیری از بیماری لثه در کودکان ترغیب آنها به حفظ بهداشت دهان و دندان است. کودک شما باید حداقل دو مرتبه در روز مسواک بزند. در کنار آن، عادت کشیدن نخ دندان حداقل یک مرتبه در روز نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد. پیشنهاد می‌شود کودک خود را از یک سالگی نزد دندانپزشک ببرید. پس از آن مراجعه‌ی 6 ماه یک بار به دندانپزشک برای چکاپ و پاکسازی دندان‌ها ضروری است. بعلاوه، تلاش کنید در زمینه‌ی مراقبت از دهان و دندان، الگوی خوبی برای کودک خود باشید.

اگر کودک شما به موارد خفیف بیماری لثه دچار شد، می‌توان از طریق پاکسازی تخصصی دندان‌ها و با حفظ عادات بهداشت دهان و دندان آن را درمان نمود. اما در صورت تشدید این شرایط، ممکن است انجام درمان بیماری لثه برای کودک ضرورت پیدا کند که شامل پاکسازی عمیق، شستشوی دهان و مصرف آنتی‌بیوتیک و دیگر داروها می‌باشد. در موارد پیشرفته، ممکن است انجام جراحی ضروری باشد.

درمان تحلیل لثه

تحلیل لثه‌ی خفیف از طریق پاکسازی عمقی منطقه‌ای که به این عارضه دچار شده است امکان پذیر خواهد بود. این پاکسازی توسط دندانپزشک انجام می‌شود. طی پاکسازی عمقی – که جرمگیری دندان (tooth scaling) و هموار کردن ریشه ( root planing) نیز نامیده می‌شود – پلاک و رسوبی که روی سطح دندان و ریشه در قسمت زیر خط لثه تشکیل شده‌اند، به دقت برطرف می‌شوند و بخشی از ریشه که هیچ پوششی ندارد، صاف و مسطح می‌شود تا اتصال باکتری به آن دشوارتر شود. ممکن است از آنتی‌بیوتیک استفاده شود تا دیگر باکتری‌های مضر که به جا مانده‌اند از بین بروند.

چنانچه در نتیجه‌ی از دست رفتن بخش گسترده‌ای از استخوان و نیز وجود پاکت‌های بسیار عمیق (در حالت پیشرفته‌ی بیماری‌های لثه، شیار طبیعی لثه‌ی اطراف دندان که باید بین صفر تا یک میلی‌متر عمق داشته باشد، عمیق می‌شود که به آن پاکت گفته می‌شود)، پاکسازی عمقی قادر به درمان تحلیل لثه نباشد، ممکن است برای اصلاح و ترمیم آسیب بوجود آمده در اثر تحلیل لثه، نیاز به جراحی لثه باشد.

نوع جراحی مورد استفاده در درمان تحلیل لثه

فرایندهای جراحی زیر در درمان تحلیل لثه مورد استفاده قرار می‌گیرند:

جرمگیری با فلپ (توده‌ای از بافت) باز و هموار کردن ریشه: طی این فرایند، دندانپزشک یا جراح لثه بافتی از لثه که دچار تحلیل شده است را بالا می‌آورد، باکتری‌های مضر را از درون پاکت‌ها برطرف می‌سازد، سپس به بهترین نحو ممکن بافت لثه را محکم در جای خود روی ریشه‌ی دندان قرار می‌دهد و می‌بندد، که از این طریق پاکت‌ها از بین خواهند رفت یا اندازه‌ی آنها کاهش خواهد یافت.

ترمیم بافت: اگر در نتیجه‎ی تحلیل لثه، استخوان محافظ دندان تخریب شود، ممکن است فرایند ترمیم استخوان و بافت از دست رفته پیشنهاد شود. مانند کاهش عمق پاکت، دندانپزشک بافت لثه را بالا می‌آورد و باکتری‌ها را برطرف خواهد نمود. سپس مواد ترمیم‌کننده از قبیل غشاء، بافت پیوند، یا پروتئین تحریک‌کننده‌ی رشد بافت به کار خواهد برد تا به بدن در ترمیم مجدد طبیعی استخوان و بافت در آن ناحیه کمک کند. پس از قرار گرفتن مواد ترمیم‌کننده در محل، بافت لثه محکم روی ریشه‌ی ‌دندان یا دندان‌ها قرار می‌گیرد و بسته می‌شود.

پیوند بافت نرم: چندین روش برای پیوند بافت لثه مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما روشی که بیش از سایر روش‌ها استفاده می‌شود”پیوند بافت همبند” است. در این روش، یک فلپ (توده‌ای از بافت که قسمتی از آن را با عمل جراحی جدا کرده و جهت پیوند به قسمت دیگر بدن به کار می‌برند) از پوست از سقف دهان (کام) بریده می‌شود و بافت زیر فلپ، به نام بافت همبند زیر اپی تلیایی (subepithelial )، برداشته می‌شود و به بافت لثه‌ی پیرامون ریشه‌ی بدون پوشش بخیه خواهد شد.پس از برداشتن بافت همبند –پیوند- از زیر فلپ، مجددا فلپ را با بخیه در جای خود قرار می‌دهند.

 

طی نوع دیگری از پیوند، تحت عنوان پیوند آزاد لثه، به جای آنکه بافت از زیر پوست برداشته شود، مستقیما از سقف دهان برداشته می‌شود. گاهی اوقات، اگر بافت لثه اطراف منطقه‌ی آسیب دیده به میزان کافی باقی‌مانده باشد، دندانپزشک قادر خواهد بود لثه را از نزدیک دندان پیوند دهد، و بافتی از کام برداشته نخواهد شد. این نوع پیوند تحت عنوان پیوند انگشتی شناخته شده است.

دندانپزشک بر اساس نیازهای شخصی هر فرد بهترین روش را انتخاب خواهد کرد.

پیشگیری از تحلیل لثه

 

بهترین راه برای پیشگیری از تحلیل لثه رعایت بهداشت و مراقبت از دهان و دندان‌ها می‌باشد. هر روز دندان‌های خود را مسواک بزنید ، نخ دندان بکشید و در صورت نیاز از دهانشویه‌ها استفاده نمایید، حداقل دو مرتبه در سال، یا طبق نظر پزشک به طور منظم به دندانپزشک یا جراح لثه مراجعه نمایید. اگر لثه‌های شما تحلیل رفته‌اند، ممکن است نیاز باشد دفعات بیشتری به دندانپزشک مراجعه نمایید. از مسواک نرم استفاده کنید و از دندانپزشک بخواهید نحوه‌ی صحیح مسواک زدن را به شما یاد دهد. اگر مشکلات بایت یا فشردن دندان‌ها روی یکدیگر علت تحلیل لثه است، با دندانپزشک خود راجع‌به روش‌های اصلاح و درمان آنها گفتگو کنید. دیگر راه‌های پیشگیری از تحلیل لثه عبارتند از:

• در صورتی که سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید.
• تغذیه‌ای سالم و متعادل داشته باشید.
• به تغییرات در دهان و دندان خود دقت نمایید.

با مراقبت از دندان‌های خود می‌توانید برای همیشه لبخندی زیبا و سالم داشته باشید.

بیماری‌ لثه (پریودنتال) به عفونت بافت‌ لثه و استخوانی اطلاق می‌گردد که دندان را در بر گرفته و آن را در مکان خود نگه می‌دارند. منشا این بیماری عموما عاداتی از قبیل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نادرست هستند که اجازه می‌دهند پلاک –یک لایۀ چسبناک از باکتری‌ها- روی دندان‌ها ایجاد شده و به تدریج سخت‌تر شود. تنها یک پاکسازی تخصصی توسط دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان قادر به برطرف نمودن پلاک دندان‌ها خواهد بود.

علل ایجاد بیماری لثه

دهان انسان مملو از باکتری است. این باکتری‌ها در کنار موکوس (لعاب لزجی و غلیظی که از بزاق ترشح می‌شود) و ذرات دیگر، روی دندان‌ها همواره “پلاکی” چسبناک و بی‌رنگ تشکیل می‌دهند. مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به برطرف شدن این پلاک‌ها کمک می‌کنند. در صورتی که پلاک از روی سطح دندان برداشته نشود به تدریج سخت شده و “رسوبی” روی سطح دندان تشکیل می‌دهد که با مسواک زدن پاک نخواهد شد.

تعدادی عوامل تهدیدکننده در بیماری‌های‌ لثه وجود دارند، اما کشیدن سیگار بیش از سایر عوامل قابل توجه است. بعلاوه سیگار کشیدن می‌تواند موفقیت درمان بیماری‌ لثه را کاهش دهد. دیگر عوامل تهدیدکننده عبارتند از دیابت، تغییرات هورمونی در زنان و دختران؛ داروهایی که ترشح بزاق را کاهش می‌دهند؛ بیماری‌های خاص، از قبیل ایدز و داروهای آن؛ عدم رعایت بهداشت دهان و دندان؛ استرس؛ دندان‌های کج و نامرتب؛ وراثت و حساسیت ژنتیکی؛ دندان‌های پر شده‌ای که با مشکل مواجه شده‌اند؛ استفاده از بریج‌هایی که دیگر با دندان متناسب نیستند.

علائم و نشانه‌های بیماری لثه

بیماری لثه در مراحل اولیه (که تحت عنوان التهاب لثه شناخته می‌شود) دارای علائمی از قبیل لثه‌های قرمز و متورم و حتی زخم و خونریزی در لثه؛ و ایجاد درد حین جویدن غذا خواهد بود. در مراحل پیشرفته (تحت عنوان پریودونتیت) نیز می‌تواند منجر به ایجاد فاصله بین دندان و لثه؛ از دست رفتن بافت استخوان؛ و حتی لق شدن و افتادن دندان‌ها شود.

علائم ونشانه‌های هشداردهنده:

• بوی بد دهان که از بین نمی‌رود
• لثه‌های قرمز یا متورم
• لثه‌های حساس و دارای خونریزی
• احساس درد حین جویدن
• دندان‌های لق
• دندان‌های حساس
• تحلیل لثه یا بلندتر به نظر ‌رسیدن دندان‌ها
• هر گونه تغییر در نحوۀ قرار گرفتن دندان‌ها روی یکدیگر
• هر گونه تغییر در اندازۀ پروتزهای پارسیل (پروتزهایی که بر خلاف پروتزهای کامل زمانی استفاده می‌شوند که چند دندان در قوس فکی وجود دارد)

 

تشخیص بیماری لثه

اقداماتی که دندانپزشک عمومی یا متخصص بهداشت دهان و دندان طی معاینۀ دندانپزشکی انجام می‌دهد عبارتند از:

• بررسی لثه‌ها و دقت به هر گونه علائم التهاب
• استفاده از خط کش بسیار کوچکی تحت عنوان “پروب” به منظور بررسی و اندازه‌گیری پاکت‌های پریودنتال (فاصلۀ بین دندان و لثه که ممکن است محل تجمع میکروب شود) اطراف دندان‍ها. در دهان سالم، عمق این پاکت‌ها معمولا بین یک تا سه میلی‌متر است. تست بررسی عمق پاکت دندان عموما بدون درد است.
• پرسش در خصوص پیشینۀ پزشکی بیمار به منظور شناسایی شرایط یا عوامل خطرزایی (مانند کشیدن سیگار یا دیابت) که ممکن است با بیماری لثه مرتبط باشند.

متخصصان دندانپزشکی علاوه بر اقدامات بالا ممکن است :

• گرفتن عکس با استفاده از اشعۀ ایکس برای بررسی احتمال از دست رفتن دندان
• ارجاع بیمار به پریودونتیست (متخصص بیماری لثه). پریودونتیست‌ها متخصص شناسایی و درمان بیماری لثه هستند و برای درمان بیماری‌های دهان و دندان روش‌های درمانی پیشنهاد می‌دهند که دندانپزشک عمومی آنها را پیشنهاد نخواهند داد.

 

درمان بیماری لثه

هدف اصلی درمان، کنترل عفونت می‌باشد. بسته به دامنۀ بیماری‌ لثه، درمان‌های متعدد و متنوعی وجود خواهند داشت. موفقیت هر نوع درمانی که مناسب تشخیص داده شود مستلزم آن است که بیمار در منزل به خوبی مراقبتهای روزانه را دنبال نماید. بعلاوه، ممکن است دندانپزشک به بیمار پیشنهاد دهد برخی عادات خاص خود را تغییر دهد، به عنوان مثال برای بهبود نتایج درمان ممکن است ترک سیگار پیشنهاد شود.

نکات مفید در درمان بیماری لثه

بیمار می‌تواند با حفظ نکات زیر لثه و دندان‌های خود را سالم نگه دارد:

• دو مرتبه مسواک زدن در طول شبانه‌روز با خمیردندان حاوی فلوراید.
• کشیدن نخ دندان به طور منظم برای رفع پلاک از بین دندان‌ها. یا استفاده از نوعی ابزار خاص، مثلا خلال دندان چوبی یا پلاستیکی، یا واتر پیک ( واتر فلاسر یا واترجت دستگاهی که در آن به جای نخ دندان، فشار آب قادر به تمییز نمودن پلاک لای دندان‌هاست) به پیشنهاد متخصص دندانپزشکی.
• ویزیت منظم دندانپزشک عمومی به منظور معاینه و پاکسازی دهان و دندان‌ به صورت حرفه‌ای.
• ترک سیگار

زمانی که لبخند می‌زنید، آیا حاشیه‌ی صورتی رنگ بافت لثه، دندان‌های شما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؟ آیا بافت حجیم لثه باعث می‌شود دندان‌های بالای شما خیلی کوتاه به نظر برسند؟ در این صورت، شما دارای لبخند لثه‌ای یا لثه نما هستید.

لبخند لثه‌ای چیست؟

 

متخصصان دندانپزشکی به لبخند لثه‌ ای یا لثه نما، تحت عنوان “پیدا بودن بیش از حد لثه” اشاره می‌کند. بافت لثه خطوط کناره‌های دهان را تشکیل می‌دهد و دندان‌ها را احاطه می‌کند تا درزگیری فشرده‌ای صورت دهد.

گرچه لبخند لثه‌ ای بیشتر به مسئله‌ی زیبایی مربوط می‌شود، اما در صورتی که بافت لثه در نتیجه‌ی شرایط و مشکلات اساسی بیش از حد معمول قابل مشاهده باشد، ممکن است پیش از اقدام برای حل مشکل لبخند لثه‌ای نیاز باشد مراقبت‌های دندانی بیشتری صورت گیرد. به عنوان مثال، در صورتی که لبخند لثه‌ای نتیجه‌ی رشد ناهنجار دندان‌ها یا مشکل رشد فک باشد، به احتمال زیاد بایت فرد نیز مشکل خواهد داشت که نیاز است برطرف شود.

لبخند لثه‌ ای معمولا توانایی فرد در خوردن یا صحبت کردن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، با این حال، می‌تواند روی ظاهر لبخند فرد تاثیر منفی داشته باشد. در صورتی که مانند بسیاری افراد لبخند لثه‌ ای دارید، ممکن است احساس ‌کنید لبخند شما جذاب نیست و همواره تمایلی به خندیدن نداشته باشید یا لبخند خود را با دست پنهان کنید. خوشبختانه، برای برطرف نمودن لبخند لثه‌ای گزینه‌های درمانی بسیاری در دسترس هستند.

علل ایجاد لبخند لثه‌ای

 

خط لب بلند یکی از شایع‌ترین علل لبخند لثه‌ ای است. داشتن خط لب بلند به این معناست که هنگام خندیدن، لب بالا نسبت به افراد دیگر، بیشتر از حد معمول بالا می‌رود. یک خط لب متوسط تنها دندان‌های فک بالا و بخش‌هایی از لثه را نشان می‌دهد که تا بین دندان‌ها امتداد می‌یابند. در مقایسه، در خط لب بلند، حین لبخند زدن، دندان‌های فک بالا و نیز بخش قابل توجهی از بافت لثه قابل دیدن خواهند بود.

دلایل دیگری نیز موجب لبخند لثه‌ای می‌شوند. ممکن است حین بیرون آمدن دندان‌های دائمی، یا هنگامی که از بافت لثه خارج می‌شوند تا نقاط خالی باقی مانده ناشی از افتادن دندان‌های شیری را پر کنند، مشکلی بروز یابد. رشد ناهنجار و غیر عادی دندان‌ها موجب می‌شود بافت حجیم لثه در اطراف دندانی ایجاد شود که به تازگی رشد کرده است. این اتفاق موجب می‌شود دندان‌ها بسیار کوتاه به نظر برسند در حالی که طول آنها کاملا درست است.

ممکن است مشکل ماهیچه‌ای منشاء لبخند لثه‌ای باشد. ممکن است ماهیچه‌ای که لب بالا را کنترل می‌کند بیش از حد فعالیت داشته باشد، که موجب می‌شود حین لبخند زدن، لب بالا بیشتر از حد معمول بالا برود. رشد نادرست استخوان فک بالا نیز می‌تواند موجب لبخند لثه‌ای شود. برآمدگی بزرگی که جلوتر از فک بالا قرار می‌گیرد نیز ممکن است بافت لثه را رو به پایین و روی دندان‌ها فشار دهد.

مشخص نمودن خط لبخند

چندین عامل وجود دارند که نواحی مهم از نظر زیبایی، یا خط لبخندی که بیشتر در معرض دید قرار دارد را مشخص می‌نمایند. منطقه‌ی زیبایی دندان‌هایی را شامل می‌شود که هنگام لبخند زدن قابل مشاهده هستند. شکل و اندازه‌ی لب‌ها، ماهیچه‌های صورت و بافت لثه همگی در داشتن بهترین خط لبخند، که کمترین میزان بافت لثه را به نمایش می‌گذارد، نقش دارند. برای داشتن زیباترین خط لبخند، باید بخشی از لثه که قابل دیدن است، حتی خطوط کناری که لب بالا را تکمیل می‌کنند، متعادل باشند.

درمان لبخند لثه‌ای

دندانپزشک می‌تواند تایید کند که لبخند شما لثه‌ای است، علت قابل مشاهده بودن بخش زیادی از لثه را مشخص نماید و در آخر، طرح درمان لبخند لثه‌ای را ایجاد نماید تا مشکل آن را برطرف کند. طی مراجعه به دندانپزشک، تحت معاینه قرار خواهید گرفت که ممکن است تصویر برداری رادیو گرافی با اشعه‌ی ایکس نیز انجام شود تا دندانپزشک از این طریق قادر باشد نگاه نزدیک‌تر و دقیق‌تری به دندان‌ها و استخوان فک داشته باشد. حتی ممکن است دندانپزشک از دندان‌ها و لثه‌ها قالب تهیه نماید.

برای لبخندهای لثه‌ای متفاوت، درمان‌های مختلفی ارائه خواهد شد. متخصصان جراحی لثه بهترین گزینه برای حل مشکل لبخند لثه‌ای هستند و برای افرادی که حجم زیادی از لثه‌ی آنها قابل مشاهده است،  قادرند فرایندهای پیشرفته‌ی درمان لبخند لثه‌ای را انجام دهند. بسته به ویژگی‌های لبخند لثه‌ای شما، درمان آن ممکن است شامل یک یا چند مورد از گزینه‌های زیر باشد:

• درمان پریودنتال با استفاده از لیزر

• تغییر وضعیت لب با فرایند جراحی

• استفاده از بریس‌های ارتودنسی لبخند لثه‌ای برای جابجا کردن دندان‌ها به موقعیتی بهتر

• جراحی لبخند لثه‌ای برای تراشیدن و شکل دهی خط منار بافت‌های لثه و استخوان

• جراحی فک و صورت برای تغییر وضعیت استخوان

در هر یک از این درمان‌ها، که تحت عنوان فرایند افزایش طول تاج دندان شناخته می‌شوند، بافت لثه‌ای که قابل مشاهده می‌باشد را کاهش می‌دهند تا هنگام لبخند زدن، تاج سفید دندان‌ها بیشتر قابل مشاهده باشد.

اصلاح و درمان لبخند لثه‌ای حس راحتی بیشتری به شما خواهد داد و موجب افزایش اعتماد به نفس شما حین لبخند زدن، غذا خوردن و صحبت کردن خواهد شد.

در صورتی که عفونت‌های باکتریایی درون دندان پیشرفت کنند، می‌تواند به ریشه‌ی دندان نفوذ کرده و استخوان فک را مورد حمله قرار دهد. این مشکل در نهایت موجب افتادن دندان و مرگ دندان خواهد شد. اجازه ندهید این اتفاق شما را از پیگیری درمان باز دارد یا منتظر نشوید تا دندان به صورت خود به خود بیافتد. این روند بسیار دردناک خواهد بود و آسیب‌های جدی‌تری در پی خواهد داشت. زیرا باعث از دست رفتن دندان‌های دیگر نیز خواهد شد.

در بسیاری از موارد، درد افراد را وادار به پیگیری درمان خواهد کرد. با این حال، همه‌ی دندان‌هایی که در حال از دست رفتن هستند، در ابتدا دردناک نیستند. تصور نکنید اگر درد زیادی در دندان خود احساس نمی‌کنید، دندان در معرض خطر مرگ و از دست رفتن نیست.

درمان‌های مرگ دندان

اکثر پزشکان جامعه‌ی دندانپزشکی معتقدند که برای مرگ دندان (دندان از دست رفته) تنها دو راهکار وجود دارد: کشیدن دندان و درمان ریشه (عصب کشی).

کشیدن دندان

 

هیچ کس تمایل ندارد دندانش کشیده شود. اما در صورتی که زمان مناسب درمان را از دست بدهید، ممکن است تنها گزینه‌ی باقی‌مانده کشیدن دندان باشد. کشیدن دندان فرایند ساده‌ای است که نسبتا ارزان و بدون درد است. اما جایگزین نمودن آن با یک دندان مصنوعی می‌تواند هزینه‌ی بیشتری در بر داشته باشد.

اکثر افراد ترجیح می‌دهند تا حد امکان از کشیدن دندان اجتناب کنند. چنانچه بیمار خیلی زود برای درمان دندان خود اقدام نماید، اکثر دندانپزشک‌ها گزینه‌ی درمان ریشه (عصب کشی) را پیشنهاد می‌دهند.

درمان ریشه (عصب کشی)

 

هزینه‌ی درمان ریشه بسیار بیشتر از کشیدن آن است اما به خاطر داشته باشید که هزینه‌ی ایمپلنت و سایر جایگزین‌های مصنوعی دندان بیشتر از درمان ریشه خواهد بود.

درمان ریشه برای برخی شرایط ایده‌آل است. این درمان عبارت است از پاکسازی بافت مرده و پوسیدگی از پالپ دندان و بازسازی مجدد همه‌ی بخش‌هایی که از دندان جدا شده‌اند. این نوع درمان نسبت به سایر درمان‌ها ارجحیت دارد، بویژه زمانی که دندان‌های مجاور نیز از دست رفته باشند یا قبلا کشیده شده باشند.

 

برای برخی افراد، تصور انجام درمان ریشه (عصب کشی) وحشتناک است. با این حال، این فرایند به طور کلی بدون درد است و برای بسیاری از دندانپزشک‌ها و اندودنتیست‌ها کاملا عادی است. درمان ریشه، به عنوان یکی از پر‌طرفدارترین جراحی‌های معمول یکی از بخش‌های عمده‌ی تخصص‌های دندانپزشکی را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل است که هنوز بسیاری از دندانپزشک‌ها انجام آن را ضروری می‌دانند.

با این حال، در رابطه با احتمال درمان واقعی دندانی که در حال از دست رفتن است اطلاعات افراد روبه افزایش است.

جایگزین‌های طبیعی

 

کشیدن دندان و درمان ریشه قطعا جایگاه خود را دارند. اما، اگر اجازه دهید عفونت درون دندان به عمق ریشه‌ی دندان نفوذ کند، تنها گزینه‌ی ممکن جراحی خواهد بود.

با این حال، شواهد بسیاری وجود دارند که افراد می‌توانند به بدن خود کمک کنند تا با باکتری‌هایی که به بافت زنده‌ی دندان حمله می‌کنند مبارزه نمایند. برخی افراد معتقدند، در صورتی که بدن تغذیه‌ی مناسب داشته باشد آنقدر قدرت دارد که بتواند بیماری‌های خود را به صورت خود به خود درمان نماید. برخی دیگر نیز معتقدند با استفاده از درمان‌های طبیعی می‌توان از مرگ دندان جلوگیری نمود.

واقعیت این است که مرگ اکثر دندان‌ها (از دست رفتن دندان‌ها) به مرور زمان رخ می‌دهد. بدن تمام سعی خود را می‌کند تا دندان را نجات دهد. عفونت‌های درون دندان نیز از بین خواهند رفت.

راهکاری وجود ندارد که در همه‌ی موارد موثر واقع شود. اما با توجه به اهمیت دندان‌ها و هزینه‌های راهکارهای جراحی دندان، احمقانه است که فرد برای نجات دندان در حال مرگ ( دندانی که در حال از دست رفتن است) تلاشی نکند.

پس، ممکن است بخواهید به دنبال راه‌های پیشگیری از موقعیت‌های مشابه باشید که ممکن است برای دندان‌های دیگر بوجود بیایند. با وجود همه‌ی اینها، اگر از بروز مشکلی پیشگیری کنید، آن مشکل نیاز به درمان نخواهد داشت.

پیشگیری از مرگ دندان

نخست آنکه، پیشگیری از مرگ دندان بسیار ساده‌تر (و بدون دردتر) خواهد بود.

برای پیشگیری از مرگ دندان، کاری که در درجه‌ی اول باید انجام دهید آن است که مراقب آنها باشید. مراقبت‌های روزانه از دندان، مهمترین گام در مبارزه با مرگ دندان است. ارزش مراجعه‌ی منظم به دندانپزشک را دست کم نگیرید.

 

اگر اجازه دهید دندان‌های شما پوسیده شوند، قطعا مرگ آنها آغاز خواهد شد. بنابراین به بهترین شکل ممکن از آن پیشگیری نمایید. از وارد آمدن آسیب به دندان‌ها نیز جلوگیری نمایید.

هنگام انجام ورزش‌ها، با پوشیدن محافظ دندان از ضربات سنگین به دندان جلوگیری کنید. از جویدن خوراکی‌های سفت مانند یخ، یا باز کردن هر چیزی با دندان خودداری نمایید. اگر عادت دندان قروچه (فشردن و ساییدن دندان) دارید به فکر استفاده از محافظ دندان شبانه یا درمان‌های دیگر باشید.

کاملا واضح است که، پیش‌بینی و پیشگیری از تمام آسیب‌های دندانی غیرممکن است. تنها، تا حد امکان احتیاط‌های لازم را به عمل آورید. اگر به دندان ضربه‌ی سختی وارد شد، مواد مغذی لازم را به بدن برسانید تا در فرایند درمان به بدن کمک نمایید.

اکنون شما اطلاعات لازم در رابطه با مرگ دندان را در اختیار دارید، حالا به عهده‌ی شماست تا از بروز آن پیشگیری نمایید و در صورت مواجهه با آن بهترین رویکرد را در پی بگیرید.

بسیاری از افراد با نگاه کردن به آینه و پی بردن به این موضوع که لثه‌هایشان به صورت کاملا مشهود در حال تحلیل رفتن می‌باشند، ناراحت و افسرده می‌شوند. علاوه بر تاثیر گذر زمان و افزایش سن روی چهره و ظاهر فرد، تحلیل لثه‌ها نیز تاثیری منفی روی ظاهر فرد خواهد داشت که البته علامت و نشانه‌ی مشکلات مربوط به سلامت دهان و دندان است که رو به افزایش می‌باشند. مسئله این است که لثه‌های تحلیل رفته به مرور زمان آشکار می‌گردند، در حالی که ممکن است مدت‌ها پیش، بیماری در مراحل پیشرفته‌ی خود قرار گرفته باشد.

مانند دیگر علائم سلامت دهان و دندان، تحلیل لثه‌ها لزوما نشانگر مشکل حاد و جدی نمی‌باشد اما حقیقت آن است که به تدریج به مشکلی جدی تبدیل خواهد شد. بنابراین مهم است که به محض مشاهده‌ آن با دندانپزشک یا متخصص جراحی لثه مشورت نمایید. هر چه بیشتر تحلیل لثه را بشناسید، برای متوقف ساختن  روند آن و نیز از دست رفتن دندان در موقعیت بهتری خواهید بود.

تحلیل لثه به فرایندی اطلاق می‌گردد که طی آن کناره‌ها یا حاشیه‌های بافت لثه‌ی پیرامون دندان به مرور زمان ساییده می‌شوند یا عقب‌نشینی می‌کنند که باعث می‌شود بخش بیشتری از دندان، و یا ریشه‌ی دندان در معرض دید قرار گیرند. با بوجود آمدن بیماری تحلیل لثه، بین دندان‌ها و خط لثه “پاکت” یا شکاف ایجاد می‌شود که محل مناسبی برای رشد باکتری‌های بیماری‌زا خواهند بود. در صورتی که این بیماری درمان نشود، ممکن است به ساختار بافت و استخوانی که دندان‌ها را حمایت می‌کنند آسیب شدید وارد شود، که در نهایت منجر به از دست رفتن دندان خواهد شد.

تحلیل لثه یکی از شایع‌ترین مشکلات دندانی است. اکثر افراد نمی‌دانند مبتلا به بیماری تحلیل لثه هستند زیرا به تدریج بروز می‌یابد. معمولا نخستین نشانه‌ی تحلیل لثه حساسیت دندان است، و یا ممکن است دندان‌ها دیگر طبیعی به نظر نرسند. عموما، ممکن است شکاف یا بریدگی نزدیک خط لثه احساس شود.

تحلیل لثه چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. اگر حس می‌کنید لثه شما در حال تحلیل رفتن است، به دندانپزشک مراجعه نمایید. با درمان لثه می‌توان لثه را درمان نمود و از آسیب‌های بیشتر جلوگیری به عمل آورد.

خطرات بروز تحلیل لثه

آنچه باعث می‌شود تحلیل لثه مضر و خطرناک باشد نحوه‌ی ایجاد شکاف بین خط لثه و دندان است، که منجر به آشکار شدن ریشه‌ی دندان خواهد شد. به مرور زمان، باکتری‌ها در این شکاف‌ها انباشته می‌شوند، که برطرف کردن آنها را – حتی با بهترین مسواک‌های برقی در بازار – دشوار خواهد کرد. این مشکل آنقدر وخیم خواهد شد که استخوان و بافت پیرامون دندان آسیب خواهند دید، تا جایی که دندان لق خواهد شد و در نهایت خواهد افتاد.

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات تحلیل لثه آن است که این مشکل پوشیده باقی می‌ماند تا جایی که به مراحل پیشرفته و حاد خود می‌رسد. بخش خوب این مسئله آن است که دندانپزشک به سادگی می‌تواند علائم و نشانه‌های آن را شناسایی نماید، که به جلوگیری از پیشرفت آن پیش از بروز و آشکار شدن کمک خواهد نمود.

علل تحلیل لثه

در بسیاری موارد، تحلیل لثه نتیجه‌ی افزایش سن می‌باشد. به مرور زمان و با افزایش سن، احتمال تحلیل لثه افزایش خواهد یافت، بنابراین رعایت بهداشت دهان و دندان در سنین بالا نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

علاوه بر روند افزایش سن، عوامل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند موجب تحلیل لثه شوند، از جمله:

بیماری‌های لثه

عفونت‌های باکتریایی لثه می‌توانند بافت لثه و استخوان محافظی که دندان‌ها را در محل خود قرار می‌دهند تخریب کنند. بیماری لثه مهمترین علت تحلیل لثه می‌باشد.

ژنتیک

ممکن است برخی افراد بیشتر از سایرین مستعد تحلیل لثه باشند. در واقع، مطالعات حاکی از آن است که بدون توجه به میزان مراقبت افراد از دندان‌هایشان، ممکن است 30 درصد آنها به واسطه‌ی ژنتیک خود در معرض تحلیل لثه باشند.

مسواک زدن خشن

مسواک زدن دندان‌ها به صورت خیلی خشن یا نادرست باعث از بین رفتن مینای دندان و در نهایت تحلیل لثه خواهد شد.

بهداشت ناکافی دندان‌ها

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به میزان ناکافی و عدم شستشوی دهان با دهانشویه‌های آنتی باکتریال باعث می‌شود پلاک‌های دندان به سادگی تبدیل به رسوب دندان شوند. رسوب دندان‌ها مواد سختی هستند که داخل و بین دندان‌ها تشکیل می‌شوند و تنها با شستشوی تخصصی دندان‌ها برطرف می‌شوند. این رسوبات می‌توانند منجر به تحلیل لثه شوند.

تغییرات هورمونی

تغییرات در سطوح هورمون‌های زنانه در طول عمر زنان، از قبیل بلوغ، بارداری و یائسگی نیز می‌تواند منجر به حساسیت بیشتر لثه شود که در نتیجه لثه را بیشتر در معرض تحلیل لثه قرار خواهد داد.

دخانیات

افرادی که از دخانیات استفاده می‌کنند بیشتر از سایرین روی دندان‌های خود پلاک چسبناک دارند. برداشتن این نوع پلاک‌ها از روی دندان دشوارتر است و می‌تواند تحلیل لثه را در پی داشته باشد.

ساییدن و فشردن دندان‌ها روی یکدیگر

فشردن یا ساییدن دندان‌ها روی یکدیگر می‌تواند فشار زیادی به دندان‌ها وارد آورد، که منجر به بروز تحلیل لثه خواهد شد.

دندان‌های کج یا فشرده شده

در صورتی که دندان‌ها به طور یکدست کنار یکدیگر قرار نگیرند، می‌تواند فشار زیادی به لثه‌ها و استخوان وارد آورد، و تحلیل لثه را در پی داشته باشد.

پیرسینگ (ایجاد سوراخ در عضو به منظور استفاده از جواهرات) لب یا زبان

انجام پیرسینگ و استفاده از جواهرات در نقاطی که با لثه و دندان‌ها برخورد دارند می‌تواند منجر به سایش لثه‌ها و ایجاد سوزش و تحریک آنها شوند تا جایی که بافت لثه ساییده شود.

در مقاله‌ی بعد به روشهای درمان تحلیل لثه خواهیم پرداخت.