بیماری لثه چیست؟

بیماری لثه (پریودنتال) یکی از عفونت های لثه است که می تواند ساختار استخوانی که دندان ها را در بر گرفته و از آنها حمایت می کند را تحت تأثیر قرار دهد. در موارد حاد، این بیماری می تواند موجب از دست رفتن دندان شود. کشیدن سیگار یکی از مهم ترین علل بیماری حاد لثه است.

بیماری لثه با باکتری (رسوب) روی دندان ها آغاز می شود که به تدریج به زیر لثه ها نفوذ می کنند و آنجا انباشته می شوند. اگر رسوب برای مدت زمان طولانی روی دندان ها باقی بماند، لایه های پلاک (فیلم) و رسوب (پلاک سخت شده) افزایش می یابند. تجمع این لایه ها خیلی زود منجر به نخستین مرحله بیماری لثه یا ژینژیویت، خواهد شد.

زمانی که بیماری لثه وخیم تر می شود، لثه ها از روی دندان ها کنار می روند و فضایی ایجاد می شود که محل بروز عفونت می شود. این شرایط حاد لثه پریودونتیت نامیده می شود. استخوان و بافتی که دندان ها را در جای خود نگه می دارند می توانند از یکدیگر جدا شوند و باعث لق شدن دندان ها شود که در نهایت نیاز به کشیدن خواهد داشت.

علائم و نشانه های هشدار دهنده بیماری لثه

• لثه های قرمز یا متورم
• حساسیت و خونریزی لثه ها
• احساس درد حین جویدن
• دندان های لق
• دندان های حساس
• لثه هایی که از روی دندان ها کنار رفته اند

کشیدن سیگار چه ربطی به بیماری لثه دارد؟

کشیدن سیگار می تواند موجب تضعیف سلول هایی از بدن شود که با عفونت مبارزه می کنند (سیستم ایمنی بدن) زیرا باعث می شود خون کمتری وارد جریان خون شود. این اتفاق موجب می شود مبارزه با عفونت لثه دشوارتر شود. زمانی که به لثه های شما آسیب می رسد، کشیدن سیگار باعث می شود بهبود آن به سختی پیش برود.

اگر من سیگاری باشم این برای من به چه معناست؟

• شما در مقایسه با افراد غیر سیگاری دو برابر بیشتر در معرض خطر بیماری لثه هستید.
• هر چه تعداد سیگارهایی که می کشید بیشتر باشند، خطر بیماری لثه در شما بیشتر است.
• هر چه مدت زمان بیشتری سیگاری باشید، خطر بیماری لثه در شما بیشتر است.
• ممکن است درمان بیماری لثه آنقدر که برای افراد غیر سیگاری خوب عمل می کند، برای شما خوب پیش نرود.

مصرف تنباکو به هر شکلی- سیگار، سیگار برگ، پیپ، و تنباکوی بدون دود- خطر بیماری لثه را در شما افزایش می دهد. بیماری لثه یکی از شایع ترین علل از دست رفتن دندان در افراد بزرگسال است.

چگونه می توان از بیماری لثه پیشگیری نمود؟

با داشتن عادات خوب دهانی می توان به پیشگیری از بیماری لثه کمک کرد.

• دو مرتبه در طول روز دندان های خود را مسواک بزنید.
• برای برداشتن و پاک کردن پلاک دندان ها از نخ دندان استفاده کنید.
• برای چکاپ و پاکسازی تخصصی دندان ها به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.
• سیگار نکشید. اگر سیگاری هستید آن را ترک کنید.

بیماری لثه چگونه درمان می شود؟

پاکسازی منظم در مطب دندانپزشک، و مسواک زدن و کشیدن نخ دندان روزانه می توانند به درمان بیماری لثه در مراحل اولیه (ژینژیویت) کمک کنند.

موارد شدیدتر بیماری لثه ممکن است مستلزم درمان های زیر باشد:

• پاکسازی عمقی زیر خط لثه
• مصرف دهانشویه ها یا داروهای تجویزی
• جراحی برای برداشتن و زدودن رسوب از زیر لثه ها
• جراحی برای کمک به درمان استخوان یا لثه ای که در نتیجه بیماری پریودونتیت از دست رفته است. دندانپزشک ممکن است از ذرات کوچک استخوان برای پر کردن بخش هایی استفاده کند که استخوان از دست رفته است، یا اینکه ممکن است بافت ها را از جایی به جای دیگر در داخل دهان جابجا کند تا ریشه های دندان که بدون محافظ باقی مانده اند، پوشش داده شوند.

چرا روی دندان ها لکه ایجاد می شود؟

یکی از تأثیراتی که کشیدن سیگار دارد، ایجاد لکه روی دندان ها در نتیجه نیکوتین و قطران یا تار (ترکیبی صمغ مانند، قهوه ای و چسبناک حاصل سوختن سیگار) موجود در تنباکو است. این ترکیب می تواند در مدت زمان کوتاهی موجب زرد شدن دندان ها شود، و اغلب افرادی که زیاد سیگار می کشند معمولاً پس از چند سال کشیدن سیگار، از رنگ قهوه ای دندان های خود شکایت دارند.

چگونه کشیدن سیگار با سرطان مرتبط است؟

اکثر افراد می دانند که کشیدن سیگار منجر به سرطان ریه و حلق می شود، اما بسیاری افراد هنوز نمی دانند که این عادت یکی از علل اصلی سرطان دهان است. هر ساله هزاران نفر از سرطان دهانی می میرند که در نتیجه کشیدن سیگار بوجود آمده است.

آیا محصولات دندانی خاصی هستند که برای این منظور بتوان استفاده کرد؟

برای افرادی که سیگار می کشند، خمیر دندان های خاصی وجود دارد. گاهی اوقات این نوع خمیر دندان ها نسبت به خمیر دندان های معمولی خاصیت خراش دهندگی بیشتری دارند و باید با دقت بیشتری از آنها استفاده شود. ممکن است دندانپزشک به شما توصیه کند از این نوع خمیر دندان ها در کنار خمیر دندان معمولی خود به طور متناوب استفاده کنید. خمیر دندان های “سفید کننده” در بازار وجود دارند. هرچند آنها تأثیری روی رنگ طبیعی دندان ها ندارند، اما در زدودن لکه های روی دندان ها مؤثر هستند، و به همین دلیل می توانند ظاهر کلی دندان ها را تغییر دهند.

دهانشویه ها چه نقشی دارند؟

افرادی که سیگار می کشند ممکن است متوجه شوند که بوی دهان آنها از افراد غیر سیگاری بیشتر است. محصولات خوشبو کننده دهان مانند دانشویه ها می توانند تا حدودی موجب کاهش مشکل برای مدت کوتاهی شوند، اما آن را درمان نخواهند کرد.

اگر به فکر کاشت ایمپلنت دندانی به جای دندان یا دندان های از دست رفته ی خود هستید، ممکن است سؤالاتی به ذهن شما خطور کنند. آیا ایمپلنت دندانی بهترین گزینه برای شماست؟ آیا هزینه ی آنها بالاست؟ آیا شما گزینه ی مناسبی برای دریافت آنها هستید؟ آیا ایمپلنت های شما طبیعی به نظر می رسند؟ مزایای ایمپلنت دندانی چیست؟

پاسخ سؤالات شما را در قالب مزایای این درمان ارائه  می کنیم:

مزایای ایمپلنت های دندانی

1.     ایمپلنت های دندانی مانند دندان های طبیعی به نظر می رسند.

زمانی که ایمپلنت های دندانی درون استخوان فک قرار می گیرند و دندان مصنوعی روی آنها ثابت می شود، نتیجه ی آن کاملاً طبیعی به نظر می رسد. دندان مصنوعی درست روی لثه قرار می گیرد، به شکلی که هیچ کس قادر نخواهد بود تشخیص دهد کدام یک دندان های واقعی و کدام یک دندان مصنوعی هستند.

2.     ایمپلنت های دندانی مانند دندان های طبیعی عمل می کنند.

یکی از بزرگترین فواید ایمپلنت های دندانی، عملکرد آنها است که درست شبیه دندان های طبیعی است. استحکام و عملکرد این نوع دندان ها در بین تمام ترمیم های دندانی بی نظیر است. از آنجا که ایمپلنت های دندانی، درست مانند دندان های طبیعی، محکم درون استخوان فک قرار می گیرند، دندان مصنوعی آن نیز مانند دندان های طبیعی محکم است.

3.     ایمپلنت های دندانی می توانند مانع تحلیل استخوان فک شوند.

یکی از عوارض جانبی از دست رفتن دندان ها این است که پس از مدتی، توده ی استخوانی پیرامون دندان از دست رفته نیز به تدریج دچار تحلیل می شود. علت این امر عدم وجود ریشه است تا بتواند تولید/ تقویت استخوان را تحریک کند. قرار گرفتن ایمپلنت درون استخوان فک، طی فرایندی به نام اسئواینتگریشن osseointegration (جوش خوردن استخوان و ایمپلنت)، موجب تحریک رشد استخوان جدید می شود و به پیشگیری از تحلیل استخوان در آینده کمک می کند.

4.     ایمپلنت های دندانی ساختار صورت را حمایت می کنند.

در ادامه ی مورد شماره 3، تحلیل استخوان باعث می شود ظاهر اطراف دهان افرادی که دندان های خود را از دست می دهند فرو رفته و مسن تر به نظر برسد و به تدریج باعث شود ساختار کل صورت تحت تأثیر قرار بگیرد. ایمپلنت های دندانی با کمک به حفظ استحکام استخوان های فک می توانند ساختار چهره را حفظ کنند.

5.     ایمپلنت های دندانی با دوام هستند.

درست مانند دندان های طبیعی، با مراقبت های جدی، می توان ایمپلنت های دندانی را یک عمر در دهان حفظ کرد.

6.     ایمپلنت های دندانی مقرون به صرفه هستند.

اگر دوام ایمپلنت ها را مد نظر قرار دهید و هزینه ی آن را با هزینه های دیگر ترمیم ها مقایسه کنید که باید به طور منظم هر چند سال یک مرتبه تعویض شوند، علیرغم هزینه ی بالای این درمان، متوجه می شوید که روی هم رفته این درمان مقرون به صرفه است. به محضی که ایمپلنت ها با موفقیت درون دهان جای گیرند و فرد با شرایط جدید تطبیق پیدا کند، جراح ایمپلنت راهنمایی های لازم برای مراقبت مؤثر از ایمپلنت ها و پیشگیری از بروز مشکلات در آینده را ارائه خواهد کرد.

7.     ایمپلنت های دندانی، برای آنچه می خورید محدودیت ایجاد نمی کنند.

یکی از بیشترین شکایاتی که بیماران از افتادن دندان ها یا استفاده از دندان های مصنوعی دارند این است که باید رژیم غذایی خود را تغییر دهند زیرا بایت آنها به اندازه ی قبل کارآمد نیست، یا دندان های مصنوعی به خوبی در جای خود ثابت باقی نمی مانند تا خوراکی هایی مانند سیب یا استیک را بجوند.

به محضی که ایمپلنت های دندانی در جای خود ثابت شوند، فرد می تواند مانند قبل هر نوع غذا یا نوشیدنی مصرف کند.

8.     ایمپلنت های دندانی به شما اجازه می دهند با اعتماد به نفس غذا بخورید، حرف بزنید یا بخندید.

در ادامه ی مورد شماره 7، عدم وجود دندان و/ یا استفاده از دنچرها می تواند روی اعتماد به نفس فرد تأثیر بگذارد. از دست رفتن دندان ها می تواند روی احساس شما از لبخندتان تأثیر داشته باشد. از سوی دیگر، افرادی که دندان مصنوعی استفاده می کنند همیشه نگران حرکت و جابجایی دندان های مصنوعی حین حرف زدن یا خندیدن هستند. در حالی که ایمپلنت های دندانی یا دندان های مصنوعی بر پایه ی ایمپلنت، که درون استخوان فک ثابت شده اند، تکان نمی خورند. بنابراین فرد می تواند با اعتماد به نفس کامل لبخند یا حرف بزند.

9.     مراقبت از ایمپلنت های دندانی ساده است.

مراقبت از ایمپلنت های دندانی راحت و ساده است زیرا مراقبت از آنها درست شبیه دندان های طبیعی است، مثلاً، مسواک زدن حداقل دو مرتبه در طول روز، کشیدن نخ دندان به صورت روزانه، مراجعه ی منظم به دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان. بسیاری افراد فکر می کنند از آنجا که ایمپلنت های آنها از مواد طبیعی و ارگانیک ساخته نشده اند، نیاز به تمیز کردن ندارند، اما واقعیت چیز دیگری است. مانند دندان های طبیعی، اگر از ایمپلنت های دندانی نیز مراقبت نشود می توانند پلاک و جرم به خود بگیرند و دچار بیماری لثه و عفونت شوند.

10.  نتایج فرایند کاشت ایمپلنت های دندانی کاملاً قابل پیش بینی است.

موفقیت کاشت ایمپلنت های دندانی به موقعیت آنها درون دهان بستگی دارد و نیز میزان استخوان موجود در فک که ایمپلنت را در جای خود نگه می دارد. عواملی مانند کشیدن سیگار نیز می توانند روی موفقیت یا شکست نهایی کاشت ایمپلنت تأثیر گذار باشند.

روی هم رفته، نرخ موفقیت جراحی های کاشت ایمپلنت تقریباً 98 % است، به این معنا که می توان نتایج آن را موفقیت آمیز پیش بینی کرد و می توان گفت تقریباً برای اکثر افراد مناسب است.

جراحی لثه یا افزایش طول تاج دندان چیست؟

افزایش طول تاج دندان یکی از فرایندهای جراحی معمول است که طی آن، جراح لثه مقداری از بافت لثه یا استخوان، یا هر دو بر می دارد تا حجم بیشتری از دندان قابل مشاهده باشد. گاهی اوقات این جراحی زمانی که دندان ها نیاز به رسیدگی داشته باشند انجام می شود، اما در بیشتر مواقع در بالای لثه میزان کافی از دندان بدون پوشش لثه وجود ندارد تا بتواند پر شدگی دندان یا روکش آن را حمایت کند.

این اتفاق بیشتر زمانی رخ می دهد که دندان در خط لثه شکسته می شود یا وقتی که روکش دندان یا پر شدگی دندان از روی یا داخل دندان خارج شوند و زیر آنها پوسیدگی وجود داشته باشد. برای پر کردن مجدد دندان یا قرار دادن روکش جدید روی آن، ممکن است دندانپزشک نیاز داشته باشد اندازه ی بخشی از دندان که لثه روی آن قرار ندارد بیشتر باشد. این کار با برداشتن قسمتی از بافت لثه یا استخوان انجام می شود.

برخی افراد اطراف دندان های جلوی فک بالای خود بافت لثه ی زیادی دارند، که دندانپزشک ها آن را تحت عنوان “لبخند لثه ای” می شناسند و معتقدند باعث کاهش زیبایی لبخند فرد می شود که با جراحی افزایش طول تاج دندان قابل اصلاح است.

قبلا راجع به جزئیات این جراحی توضیحاتی ارائه نمودیم اما در این مطلب قصد داریم به مراقبت های لازم پس از آن بپردازیم.

مراقبت های لازم پس از جراحی لثه یا افزایش طول تاج دندان

عوارض جانبی و مشکلات پس از جراحی لثه در افراد مختلف متفاوت است، بنابراین ممکن است همه ی این دستورالعمل ها برای همه ی افراد صدق نکنند.

ناراحتی و مصرف داروها

برای شما داروی بی حسی موضعی تزریق شده است بنابراین کاملا طبیعی است که چندین ساعت پس از جراحی، اطراف فک شما بی حس باشد. برای به حداقل رساندن درد و ناراحتی، بهتر است مصرف داروهای مسکن را پیش از اتمام اثر داروی بی حسی، تقریبا یک ساعت پس از جراحی، شروع کنید. اگر درد شما به اندازه ی کافی کاهش نیافت، مسکن هایی مانند تیلنول Tylenol (استامینوفن)، ادویل Advil (ایبوپروفن) یا آلیو Aleve (ناپروکسن) مصرف کنید. مصرف داروهای مسکن در کنار رژیم حاوی غذاهای نرم و آبکی می تواند هر گونه عوارض جانبی مانند تهوع یا ناراحتی های معده را کاهش دهد. تا زمانی که نیاز است، طبق دستور پزشک مصرف داروهای مسکن خود را ادامه دهید. آنتی بیوتیک هایی که پزشک برای شما تجویز کرده است را طبق دستور تا انتها مصرف کنید.

خونریزی

پس از جراحی افزایش طول تاج دندان، مقداری خونریزی کاملا طبیعی است. ممکن است جراح یک تکه گاز استریل روی منطقه ی جراحی قرار داده باشد. برای حفظ فشار روی محل جراحی به مدت 20 دقیقه دندان های خود را محکم روی گاز قرار دهید؛ در صورت نیاز گاز استریل را تعویض کنید. ممکن است به مدت 24 ساعت در بزاق خود خون ببینید. برای پیشگیری از مشکلات احتمالی خونریزی، طی 48 ساعت نخست پس از جراحی از شستشوی شدید و پر فشار دهان یا استفاده از نی بپرهیزید. خونریزی شدید نخواهد بود. در صورتی که خونریزی ادامه داشت، به مدت 20 -30 دقیقه، روی محل جراحی یک چای کیسه ای مرطوب (که ابتدا درون آب داغ قرار گرفته، آب آن گرفته شده و درون گاز استریل پیچانده شده است) قرار دهید و دندان های خود را روی آن فشار دهید. اگر خونریزی همچنان ادامه داشت، با جراح لثه ی خود تماس بگیرید.

تورم و کبودی

تورم یکی از نشانه های طبیعی بهبودی است که معمولا ظرف مدت 48 ساعت به اوج خود می رسد. برای کاهش تورم، باید روی صورت نزدیک منطقه ی جراحی کیسه ی یخ قرار گیرد. طی 24 ساعت نخست پس از جراحی باید کیسه ی یخ 20 دقیقه روی صورت قرار گیرد و 20 دقیقه برداشته شود. پس از 24 ساعت، بهتر است به جای کیسه ی یخ از گرمای مرطوب یا کمپرس آب گرم استفاده کنید تا زمانی که ورم از بین برود. خشکی و سفتی عضلات فک می تواند باعث دشواری باز و بسته کردن دهان شود؛ این مشکل می تواند تا 10 روز پس از جراحی ادامه داشته باشد، تا جایی که می توانید روی مفاصل فک، کمپرس آب گرم قرار دهید. در صورت نیاز، برای کاهش درد می توان هر 6 – 8 ساعت، موترین Motrin (ایبوپروفن) و آلیو Aleve (ناپروکسن) مصرف نمود که از داروهای ضد التهاب هستند. علاوه بر این ممکن است اطراف محل جراحی کبود شود که ممکن است 4 – 7 روز ادامه داشته باشد.

پانسمان محل جراحی

ممکن است روی محل جراحی پانسمان قرار داده شود تا از آن محافظت کند. این نوع پانسمان یک ماده ی صورتی رنگ و بتونه مانند شبیه حباب آدامس است که اطراف دندان جراحی شده قرار داده شده است. این پانسمان باید تا اولین مراجعه پس از جراحی در جای خود باقی بماند. مهم است که تا پایان بهبودی محل جراحی، پانسمان روی آن باقی بماند، بنابراین در صورت خارج شدن آن به جراح خود مراجعه کنید تا آن را تعویض نماید.

رژیم غذایی

برای بهبودی کامل نیاز است که از تغذیه ی کافی برخوردار باشید. توصیه می شود در روز نخست پس از جراحی به خوردن غذاهای نرم مانند سوپ، پاستا، ماست، پودینگ، ماهی، تخم مرغ و پوره ی سیب زمینی اکتفا کنید. مقادیر زیادی آب و مایعات دیگر بنوشید. طی یک روز نخست پس از جراحی از خوردن غذاهای جامد و سفت و نیز مایعات داغ بپرهیزید. طی چند روز بعد از آن به تدریج می توانید غذاهای جامد بخورید. به محضی که احساس راحتی داشتید به رژیم غذایی سابق خود برگردید. از خوردن غذاها یا میوه های هسته، مغز یا دانه دار مانند توت فرنگی، تمشک، یا نان چاودار بپرهیزید. ذرت بو داده، نان فرانسوی و دیگر نان های سفت نیز نباید استفاده شوند.

از مصرف انواع دخانیات بپرهیزید.

کشیدن سیگار یا مصرف دیگر مواد دخانی می تواند فرایند بهبود را به تعویق بیاندازد یا موجب ناراحتی و مشکلات بیشتر شود.

بهداشت دهان و دندان

نخستین روز پس از جراحی می توانید تنها سطح جونده ی دندان های منطقه ی جراحی را به آرامی مسواک بزنید. مسواک را از پانسمان و منطقه ی لثه دور نگه دارید. از کشیدن نخ دندان یا استفاده از پروکسی براش (نوعی مسواک بین دندانی)، مسواک برقی، یا واتر پیک (واتر جت) در منطقه ی جراحی خودداری کنید. اگر جراح پس از اتمام جراحی برای شما کلرهگزیدین (Peridex) تجویز کرد، تا اولین مراجعه پس از جراحی روزی دو مرتبه دهان خود را با آن شستشو دهید. شستشوی دهان با محلول آب گرم و نمک، 2 – 3 مرتبه در روز نیز توصیه می شود. دیگر مناطق دهان را مانند قبل نخ دندان بکشید و مسواک بزنید. تمیز نگه داشتن دهان پس از جراحی ضروری است.

ساعت اول

در ساعت نخست جراحی ایمپلنت دندانی ،محکم و به آرامی، دندان های فک مخالف را روی گاز استریلی که روی منطقه ی جراحی قرار داده شده است فشار دهید و مطمئن شوید گاز استریل در جای خود باقی مانده است. طی چند ساعت نخست گاز استریل را تعویض نکنید تا زمانی که خونریزی کنترل شود. پس یک ساعت، به آرامی می توان گاز را برداشت. در صورتی که خونریزی ادامه داشت، به مدت 30 دقیقه مجددا گاز استریل جدیدی روی محل خونریزی قرار دهید. در صورت لزوم هر 30 تا 40 دقیقه یک مرتبه گاز استریل را تعویض کنید. بهتر است گاز استریل را با آب آشامیدنی معمولی مرطوب کنید و با کمی جابجایی با راحتی روی محل جراحی قرار دهید.

مراقب باشید

روز اول پس از جراحی به منطقه ی جراحی فشار وارد نکنید، بعلاوه از شستشوی شدید و نیز کند و کاو آن با هر وسیله ای خودداری کنید. می توانید دندان های خود را به آرامی مسواک بزنید. مصرف دخانیات می تواند مانع بهبودی بافت شود و احتمال ناراحتی و تشکیل حفره های خشک را افزایش خواهد داد. طی مرحله ی بهبود، افراد را به شدت از کشیدن سیگار منع می کنیم.

بهداشت دهان

تمیز نگه داشتن دهان از اهمیت بالایی برخوردار است. شب بعد از جراحی باید دندان های خود را مسواک بزنید، اما در اطراف منطقه ی جراحی این کار را به آرامی انجام دهید. در صورت بروز کوچکترین خونریزی، 24 ساعت پس از جراحی می توانید با محلول آب و نمک (ترکیب 1 قاشق غذا خوری نمک و یک لیوان آب) دهان را شستشو دهید. آب دهان خود را به آرامی بیرون بریزید و اجازه دهید آب داخل سینک بچکد. 2 تا 3 مرتبه در طول روز، مخصوصا پس از خوردن غذا، دهان خود را شستشو دهید.

فعالیت ها

به مدت یک روز پس از جراحی فعالیت های مختلف باید روی صندلی یا تخت انجام شوند. خم شدن، بلند کردن اجسام سنگین، یا فعالیت های شدید می توانند خونریزی، تورم و درد را افزایش دهند. تغییر وضعیت از حالت خوابیده به حالت نشسته باید با احتیاط صورت گیرند. اگر به طور ناگهانی برخیزید ممکن است اندکی سرگیجه داشته باشید. در صورتی که به طور منظم ورزش می کنید، باید بدانید که دریافت مایعات و کالری طبیعی شما کاهش یافته است. ورزش کردن طی دوره ی پس از جراحی می تواند منجر به افزایش خونریزی، تورم و ناراحتی شود. طی 3 تا 4 روز نخست پس از جراحی باید از ورزش کردن بپرهیزید.

خونریزی

پس از جراحی ممکن است خونریزی وجود داشته باشد و این تا 24- 48 ساعت پس از جراحی غیر طبیعی نیست. به خاطر داشته باشید که خونریزی درون دهان شامل اندکی خون و مقدار زیادی بزاق دهان خواهد بود. قرار دادن گاز استریل روی محل جراحی و فشار آرام آن می تواند خونریزی را کنترل کند.

خونریزی نباید هرگز شدید باشد. در اینصورت، به این معناست که گاز استریل تنها بین دندان ها گیر کرده است و هیچ فشاری روی محل جراحی وارد نمی کند. سعی کنید محل گاز استریل را تغییر دهید. اگر خونریزی ادامه داشت یا مجددا آغاز شد، صاف بایستید یا تکیه دهید، از انجام فعالیت های مختلف بپرهیزید، از کیسه ی یخ استفاده کنید و به مدت 1 ساعت گاز استریل یا به مدت 30 دقیقه چای کیسه ای مرطوب را روی محل جراحی فشار دهید. اسید تانیک موجود در برگ چای، ایجاد لخته ی خون را افزایش می دهد. در صورت ادامه ی خونریزی، با متخصص جراح ایمپلنت خود تماس بگیرید.

تورم

تورم یکی از عوارض طبیعی جراحی کاشت ایمپلنت است و تا 2-3 روز پس از جراحی به حداکثر میزان خود خواهد رسید. با محکم قرار دادن کیسه ی آب سرد، کیسه ی یخ، یا یک کیسه حبوبات منجمد پیچانده درون حوله روی گونه نزدیک محل جراحی، می توان تورم را کاهش داد. این کار باید با فواصل 20 دقیقه ای انجام شود (20 دقیقه گذاشته شود و 20 دقیقه کنار گذاشته شود). اگر برای کاهش تورم دارویی برای شما تجویز شده است، طبق ساعت آن را مصرف کنید.

درد

متاسفانه اکثر جراحی های دهان با مقداری ناراحتی همراه است. معمولا داروهای مسکن تجویز می شوند. اگر قبل از بین رفتن اثر داروی بی حسی مسکن مصرف کنید، قادر خواهید بود درد و ناراحتی را به خوبی کنترل کنید. داروهای مسکن قوی تر در برخی بیماران موجب تهوع خواهند شد، اما اگر پیش از دریافت داروی مسکن کمی غدا بخورید، احتمال تهوع کاهش خواهد یافت. تاثیرات داروهای مسکن روی افراد مختلف، متفاوت است. اگر در ابتدا درد شما کاهش نیافت، می توانید از قرص های آسپرین یا ایبوپروفن استفاده کنید. گاهی اوقات، برخی بیماران نیاز دارند هر بار دو قرص به طور همزمان مصرف کنند. به خاطر داشته باشید که شدیدترین درد معمولا ظرف 6 ساعت پس از از بین رفتن تاثیر داروی بی حسی بروز پیدا خواهد کرد؛ پس از آن، نیاز شما به مسکن کمتر خواهد بود. از مصرف زیاد مسکن ها خودداری کنید و در صورت لزوم با جراح ایمپلنت خود تماس بگیرید.

رژیم غذایی

از غذاهای مقوی تغذیه کنید که بتوان به راحتی آنها را خورد. از مایعات و غذاهای داغ به شدت بپرهیزید. طی چند روز نخست پس از جراحی از نی استفاده نکنید. گاهی اوقات، البته نه همیشه، توصیه می شود روزهای اول غذاهای آبکی و میکس شده (سوپ، پودینگ، ماست، میلک شیک و غیره) بخورید. تا زمانی که بی حسی زبان برطرف شود از خوردن غذاهای جویدنی بپرهیزید. از خوردن غذاهایی مثل برنج، انواع دانه ها، تخمه ی آفتابگردان، ذرت بو داده و غیره اجتناب کنید زیرا ممکن است ذرات آنها در محل جراحی گیر کنند. چند روز پس از آن می توانید به تدریج به رژیم غذایی عادی خود بازگردید. به هیچ عنوان وعده های غذایی خود را حذف نکنید. با خوردن مواد غذایی مقوی حس بهتری خواهید داشت، قوی تر خواهید بود، حس ناراحتی کمتری خواهید داشت و بهبودی شما سریع تر خواهد بود. اگر مبتلا به دیابت هستید، عادات غذایی معمول خود را ادامه دهید یا دستورالعمل های پزشک خود را دنبال کنید.

تهوع

در نتیجه ی قورت دادن خون، ناراحتی، داروهای بی حس کننده و مسکن، ممکن است تهوع و استفراق داشته باشید. تهوع پس از جراحی را می توان با خود درمانی کاهش داد. جرعه جرعه نوشیدن کولای بدون گاز، یا آبجوی زنجبیل می تواند کمک کننده باشد. در صورتی که حالت تهوع شما ادامه داشت، مصرف مسکن های خود را قطع کنید و به جای آن از مسکن هایی استفاده کنید که دریافت آنها از داروخانه نیاز به نسخه ی پزشک ندارند.

ایمپلنت دندانی چیست؟

ایمپلنت‌های دندانی ابزارهای مکانیکی هستند که برای جایگزینی هر یک از دندان‌های از دست رفته طراحی شده‌اند. ایمپلنت‌ها به عنوان ریشه‌های مصنوعی دندان عمل می‌کنند که روی سر هر یک از آنها دندان مصنوعی (روکش دندان، بریج، یا دنچر ) قرار می‌گیرد.

انواع ایمپلنتهای دندانی

ایمپلنت‌های دندانی داخل استخوانی شبیه ریشه‌ی دندان Endosseous root-form

این نوع ایمپلنت از رایج‌ترین ایمپلنت‌های دندانی هستند. Endosseous یا داخل استخوانی به این حقیقت اشاره دارد که ایمپلنت درون استخوان قرار می‌گیرد. root form یا شبیه ریشه‌ی دندان نیز حاکی از آن است که شکل ایمپلنت چیزی مشابه ریشه‍ی دندان‌های طبیعی تک ریشه است.

ایمپلنت‌های دندانی با قابلیت جوش خوردن با استخوان Osseointegrated

اصطلاح Osseointegrated به این حقیقت اشاره دارد که ارتباط مستقیمی بین سطح ایمپلنتها و بافت زنده‌ی استخوان وجود دارد. عملا تمامی ایمپلنت‌های داخل استخوانی شبیه ریشه‌ی دندان قابلیت جوش خوردن با استخوان را دارند.

اجزاء تشکیل دهنده‌ی ایمپلنت

1.     فیکسچر Fixture

فیکسچر به بخشی از ایمپلنتها گفته می‌شود که درون استخوان فک قرار می‌گیرد و با آن جوش می‌خورد. در واقع زیر خط لثه قرار می‌گیرد و از نظر عملی معادل ریشه‌ی مصنوعی دندان محسوب می‌شود.

الف) ساختار فیکسچر

فیکسچرهای ایمپلنت‌هایی که قابلیت جوش خوردن با استخوان را دارند از جنس فلز تیتانیوم هستند. این فلز ممکن است خالص (بیش از 5/99 % فلز خالص) یا از جنس آلیاژ (ترکیب تیتانیوم و آلومینیوم و وندیوم، تا استحکام آن افزایش یابد و در برابر شکست مقاوم شود) باشد.

فیکسچر ممکن است سوراخ دار یا توپر، استوانه‌ای یا پیچ مانند باشد.

ب) سطوح خاص فیکسچر

سطح فلزی بخش فیکسچر ایمپلنتها ممکن است صاف و صیقلی باشد یا اینکه برخی تولیدکنندگان این سطح را به صورت زبر، ماشینی یا ناهموار و دارای بافت تولید می‌کنند تا در سطح میکروسکوپی زبر باشد.

این کار موجب می‌شود کل سطح خارجی فیکسچر افزایش یابد، در نتیجه میزان پیوند استخوان با ایمپلنتها افزایش می‌یابد.

ج) روکش‌های خاص فیکسچر

 

گاهی اوقات سطح فیکسچر پوشیده از مواد خاصی است که قابلیت تولید استخوان را دارند، از جمله هیدروکسی آپاتیت. برخی تولیدکنندگان احساس می‌کنند که این به تسریع روند پیوند (جوش خوردن) فیکسچر با استخوان کمک می‌کند.

2.     پیچ هیلینگ/ روکش

این قطعه در یک جراحی دو مرحله‌ای در جای خود قرار می‌گیرد؛ این پیچ حفره‌ی اباتمنت را پوشش می‌دهد و توسط بافت / مخاط لثه پوشانده می‌شود و درون ایمپلنت دندانی قرار می‌گیرد.

3.     اباتمنت

بخش اباتمنت ایمپلنت دندانی، بخشی است که در بالای خط لثه قرار می‌گیرد. این بخش سایر اجزاء دندان (روکش، بریج و دنچر) که روی آن قرار می‌گیرند را حمایت می‌کند و امنیت لازم را برای آنها فراهم می‌آورد. این قطعه در یک جراحی یک مرحله‌ای یا پس از برداشتن پوشش ایمپلنت روی آن قرار می‌گیرد. اغلب این بخش به لثه / بافت لثه‌ای می‌چسبد و می‌تواند اندازه و رنگ‌های مختلفی داشته باشد.

عموما تا پس از پایان روند جوش خوردن ایمپلنت با دندان، اباتمنت به فیکسچر دندان افزوده نمی‌شود (روی آن پیچ نمی‌شود).

اباتمنت در انواع مختلف وجود دارند: موقت؛ پیش ساخته (صاف، زاویه دار)؛ دست ساز (زیرکونیا، تیتانیوم، سایر فلزها)؛ و اباتمنت‌هایی که برای اتصال به اوردنچر استفاده می‌شوند.

پس از برداشتن اباتمنت، متخصص کاشت ایمپلنت از سطح بافت لثه قالبی تهیه می‌نماید. بسته به شرایط بالینی بیمار، از انواع قالب‌ها در اندازه‌های مختلف و در انواع متفاوت تری باز (open-tray) و تری بسته (closed-tray) استفاده می‌شود.

4.     پیچ اباتمنت

این قطعه کمک می‌کند اباتمنت به فیکسچر ایمپلنت متصل باقی بماند؛ اکثر اوردنچرها دارای پیچی هستند که به خود آنها متصل است.

5.     پروتز دندانی

پروتز دندانی به دندان مصنوعی (روکش، بریج، دنچر) گفته می‌شود که ایمپلنت آن را حمایت می‌کند و نگه می‌دارد.

بسته به طرح آن، ممکن است با چسب یا با پیچ شدن (مانند روکش یا بریج) در جای خود قرار گیرد یا اینکه مانند گیره با صدای کلیک در جای خود فرو رود (مانند دنچر).

چه کسانی بهترین گزینه‌ها برای ایمپلنت‌های دندانی هستند؟

به محضی که دندانپزشک تصمیم بگیرد که ایمپنت بهترین گزینه‌ی درمان برای شخص است، باید ویژگی‌های فرد مورد بررسی قرار گیرند که آیا شرایط لازم برای دریافت ایمپلنت را دارد.

عواملی که باید مورد بررسی قرار گیرند عبارتند از:

1. سلامت عمومی بیمار و شرایط پزشکی که ممکن است کاشت ایمپلنت را با مشکل مواجه سازد.

حمله‌ی قلبی یا مغزی که اخیرا رخ داده است، جراحی دریچه‌ی مصنوعی قلب، کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن، مشکلاتی از قبیل خونریزی یا انعقاد خون، درمان فعال غدد بد خیم، سوء مصرف مواد مخدر و بیماری‌های ذهنی.

داروهایی که بیمار استفاده می‌کند، مخصوصا داروهای درمان سرطان که مانع انعقاد خون می‌شوند، می‌توانند روی نتایج جراحی ایمپلنت تاثیر سوء داشته باشند.

2. عادات بیمار که ممکن است در روند درمان کاشت ایمپلنت اختلال ایجاد کنند.

 

کاشت ایمپلنتهای دندانی در افراد سیگاری در دراز مدت کمتر با موفقیت مواجه می‌شود. به نظر، کشیدن سیگار موجب کاهش تراکم و کیفیت استخوان می‌شود و روند بهبود زخم را با مشکل مواجه می‌سازد. البته به این معنا نیست که افراد سیگاری به هیچ عنوان نباید تحت درمان کاشت ایمپلنت قرار گیرند بلکه باید به این نکته توجه کنند، در صورتی که این عادت خود را ترک نکنند احتمال شکست درمان ایمپلنت آنها افزایش خواهد یافت.

دندان قروچه یا فشردن دندان‌ها روی یکدیگر یکی دیگر از عاداتی است موفقیت درمان کاشت ایمپلنتها را به خطر خواهد انداخت. این عمل فشار زیادی به سطح اتصال استخوان فک و ایمپلنت وارد می‌کند و این بار بیومکانیکی می‌تواند موجب شکسته شدن ایمپلنتهای دندان شود. برای پیشگیری از این اتفاق، بیمار باید پیش از آغاز درمان به فکر راهکاری برای کنترل این عادت باشد، از جمله استفاده از محافظ دندان.

عدم رعایت بهداشت بیشترین تاثیر روی نتایج درمان ایمپلنتها را دارد. بهداشت نامناسب دهان و دندان احتمال بروز عفونت و بیماری‌هایی همچون پری ایمپلنتیت را افزایش خواهد داد.

3. تراکم و حجم استخوان فک در محل قرار گیری ایمپلنت.

متخصص کاشت ایمپلنت، پیش از کاشت ایمپلنتها در استخوان فک باید تراکم استخوان را بسنجد تا اطمینان حاصل نماید که استخوان به میزان کافی استحکام دارد که ایمپلنت را درون خود حفظ کند.

4. شرایط سنی بیمار.

یکی از قوانین کلی برای کاشت ایمپلنتهای دندانی این است که این جراحی باید تا سن 18 تا 19 سالگی به تعویق بیافتد زیرا تا آن زمان استخوان فک در حال رشد است. از طرف دیگر، سن بالای بیمار ممکن است پوکی استخوان را به همراه داشته باشد و نیاز باشد پیش از جراحی، استخوان فک تقویت شود یا پیوند استخوان صورت گیرد.