لثه ها بافت های محکمی هستند که دندان ها را در بر گرفته اند و آنها را محکم در جای خود نگه داشته اند. رنگ آنها می تواند از قرمز یا صورتی گرفته تا قهوه ای یا سیاه باشد. رنگ لثه ها در افراد مختلف متفاوت است. سیاه شدن لثه ها و دیگر تغییرات در رنگ لثه ها می تواند با مصرف داروها، شرایط پزشکی، کشیدن سیگار، یا دیگر عوامل مربوط به سبک زندگی اتفاق بیفتد.

سلامت دهانی خوب برای سلامت عمومی ضروری است. تغییرات در رنگ لثه ها می تواند حاکی از بروز یک مشکل در سلامت باشد، بنابراین فرد باید با پزشک صحبت کند تا علت آن را مشخص نماید.

علل سیاه شدن رنگ لثه ها

یک دسته شرایط هستند که می توانند موجب سیاه شدن لثه ها شوند، از جمله:

ملانین Melanin

بدن به طور طبیعی ملانین تولید می کند، ماده ای که به پوست، موها، و چشم ها رنگ می دهد. هر چپه ملانین موجود در بدن فرد بیشتر باشد، پوست، موها، و چشم های او نیز تیره تر خواهند بود. قهوه ای تیره یا سیاه بودن لثه ها می تواند به علت وجود ملانین بیشتر در بدن فرد باشد. اگر لثه های فرد همیشه تیره بوده اند، جای هیچگونه نگرانی نیست.

با این حال، در صورتی که رنگ لثه ها به مرور زمان و طی مدت کوتاهی تغییر کند، یا در صورتی که لکه های سیاه رنگ روی لثه ها بوجود بیایند، این احتمال وجود دارد که این تغییر رنگ به دلیل ملانین نباشد و حاکی از بروز مشکلاتی مانند بیماری ها باشد.

کشیدن سیگار

کشیدن سیگار می تواند موجب تغییر رنگ لثه ها شود. این مشکل عموماً تحت عنوان ملانوز (سیاهی غیر طبیعی پوست یا سرطان سیاه) افراد سیگاری شناخته می شود. سلول های خاصی در بدن به نام ملانوسیت ها هستند که ملانین تولید می کنند. نیکوتین موجود در تنباکو می تواند باعث شود ملانوسیت ها بیشتر از همیشه ملانین تولید کنند.

ممکن است لثه ها قهوه ای یا سیاه شوند. تغییر در رنگ لثه ها می تواند به شکل لکه ای ظاهر شود یا همه لثه ها را درگیر سازد. داخل گونه ها و لب ها نیز ممکن است درگیر شوند. تحقیقات نشان داده اند بین ترک سیگار و کاهش تیرگی رنگ لثه ها ارتباط مستقیم وجود دارد. بنابراین، لکه های تیره رنگی که با کشیدن سیگار روی لثه ها بوجود آمده اند، با ترک سیگار می توانند از بین بروند.

داروها

مینوسایکلین برای درمان آکنه و برخی عفونت ها مانند کلامیدیا (نوعی بیماری مقاربتی مانند سوزاک) استفاده می شود. یکی از عوارض جانبی غیر معمول مینوسایکلین تولید رنگدانه یا تغییر رنگ است، که گاهی اوقات می تواند در دهان اتفاق بیفتد. فرد باید راجع به تغییر رنگ لثه های خود در نتیجه مصرف دارو با پزشک خود صحبت کند تا داروی دیگری برای وی تجویز شود.

آمالگام تتو Amalgam tattoo

آمالگام تتو یک ضایعه مربوط به رنگدانه ها در مخاط دهان است که می تواند هر جایی داخل دهان بوجود بیاید، اما معمولاً در کنار یک پر شدگی اتفاق می افتد و شبیه لکه های سیاه، خاکستری، یا آبی رنگ داخل دهان ظاهر می شود. آمالگام ترکیبی از فلز موجود در پر شدگی دندان و و روکش آن است. اگر ذرات این ماده کنده شوند، می توانند زیر پوست لثه قابل مشاهده باشند. معمولاً برای آمالگام تتو درمانی انجام نمی شود، زیرا هیچ خطری برای سلامت ندارند.

ژنژیویت حاد

ژنژیویت حاد زخمی نکروز دهنده Acute necrotizing ulcerative gingivitisنوعی عفونت لثه است که تحت عنوان دهان خندقی و بیماری ونسان نیز شناخته می شود. این بیماری موجب بروز تب، در لثه ها، و بوی بد دهان می شود. اگر عفونت باعث شود یک لایه بافت مرده روی لثه ها تشکیل شود، می تواند موجب سیاه یا خاکستری شدن لثه ها نیز شود. دهان خندقی نتیجه رشد سریع باکتری ها داخل دهان ، و معمولاً نتیجه ژنژیویت یا بیماری لثه، است. باکتری ها می توانند در نتیجه بهداشت بد دهان، استرس، کم خوابی، یا رژیم غذایی ناسالم افزایش پیدا کنند.

علائم اولیه دهان خندقی عبارتند از خونریزی لثه ها، بوی بد دهان، افزایش بزاق دهان، و احساس بیماری. روی لثه ها و لبه های دندان ها نیز ممکن است زخم ایجاد شود. درمان ساده است. دندانپزشک دهان را پاکسازی و آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد. شستشوی دهان با دهانشویه های دارویی و تمیز نگه داشتن دندان ها و لثه ها به پیشگیری از بروز مکرر عفونت ها کمک خواهد کرد.

بیماری آدیسون

بیماری آدیسون Addison’s diseaseغدد آدرنال را تحت تأثیر قرار می دهد، که هورمون های متعددی تولید می کنند. اختلال موجب توقف تولید هورمون های کافی می شود. علائم اولیه عبارتند از:

علائم اولیه عبارتند از:

·خستگی

·احساس خستگی بیشتر از معمول

·کاهش وزش نا خواسته

·کاهش اشتها

·ضعف ماهیچه ها

با پیشرفت بیماری آدیسون، فرد ممکن است تیرگی لثه ها و لب ها را نیز تجربه کند. این بیماری، علاوه بر تحت تأثیر قرار دادن لب ها و لثه ها می تواند موجب بروز لکه های تیره تر روی پوست دیگر قسمت های بدن شود. شایع ترین محل هایی که لکه های تیره ایجاد می شوند زانوها، آرنج ها، خطوط کف دست، و اطراف اسکارها هستند.

در اکثر موارد، بیماری آدیسون در نتیجه بروز مشکلات برای سیستم ایمنی بدن بوجود می آید. این باعث می شود بدن غدد آدرنال را مورد حمله قرار دهد و به آنها آسیب برساند. در صورتی که بیماری آدیسون درمان نشود، می تواند موجب بروز مشکلات شدیدی شود. اگر سطح هورمون ها کاهش زیادی داشته باشد، می تواند منجر به بحران آدرنال شود.

علائم بحران آدرنال عبارتند از کم آبی شدید بدن، تنفس سریع و سطحی، خواب آلودگی، و رنگ پریدگی پوست. بحران آدرنال نوعی شرایط اورژانسی پزشکی محسوب می شود.

سندروم پوتز جگرز

سندرم پوتز جگرز Peutz-Jeghers syndrome نوعی شرایط ژنتیکی است که می تواند موجب بالا رفتن خطر تشکیل پولیپ یا سرطان شود. یکی از علائم اولیه آن ظاهر شدن لکه های پوستی به رنگ آبی تیره یا قهوه ای تیره است. این لکه ها می توانند داخل دهان و نیز روی پوست انگشتان پا و دست ایجاد شوند.

لکه های پوتز جگرز عموماً در کودکان ظاهر می شوند و با افزایش سن ناپدید می شوند. علامت کلیدی دیگر خونریزی یا انسداد روده است، که معمولاً آن نیز در کودکی مشاهده می شود.

درمان های تیرگی رنگ لثه ها

درمان تیرگی رنگ لثه ها به علت بروز آن بستگی دارد. شرایطی مانند عفونت لثه ها یا بیماری آدیسون معمولاً نیاز به درمان دارویی دارند. تغییر رنگ لثه ها در نتیجه کشیدن سیگار را نیز می توان معکوس کرد. با این حال، سفید کردن لثه ها می تواند باعث شود به لثه ها آسیب وارد شود و باید تنها توسط متخصص انجام شود.

زمانی که لبخند می‌زنید، آیا حاشیه‌ی صورتی رنگ بافت لثه، دندان‌های شما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؟ آیا بافت حجیم لثه باعث می‌شود دندان‌های بالای شما خیلی کوتاه به نظر برسند؟ در این صورت، شما دارای لبخند لثه‌ای یا لثه نما هستید.

لبخند لثه‌ای چیست؟

 

متخصصان دندانپزشکی به لبخند لثه‌ ای یا لثه نما، تحت عنوان “پیدا بودن بیش از حد لثه” اشاره می‌کند. بافت لثه خطوط کناره‌های دهان را تشکیل می‌دهد و دندان‌ها را احاطه می‌کند تا درزگیری فشرده‌ای صورت دهد.

گرچه لبخند لثه‌ ای بیشتر به مسئله‌ی زیبایی مربوط می‌شود، اما در صورتی که بافت لثه در نتیجه‌ی شرایط و مشکلات اساسی بیش از حد معمول قابل مشاهده باشد، ممکن است پیش از اقدام برای حل مشکل لبخند لثه‌ای نیاز باشد مراقبت‌های دندانی بیشتری صورت گیرد. به عنوان مثال، در صورتی که لبخند لثه‌ای نتیجه‌ی رشد ناهنجار دندان‌ها یا مشکل رشد فک باشد، به احتمال زیاد بایت فرد نیز مشکل خواهد داشت که نیاز است برطرف شود.

لبخند لثه‌ ای معمولا توانایی فرد در خوردن یا صحبت کردن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، با این حال، می‌تواند روی ظاهر لبخند فرد تاثیر منفی داشته باشد. در صورتی که مانند بسیاری افراد لبخند لثه‌ ای دارید، ممکن است احساس ‌کنید لبخند شما جذاب نیست و همواره تمایلی به خندیدن نداشته باشید یا لبخند خود را با دست پنهان کنید. خوشبختانه، برای برطرف نمودن لبخند لثه‌ای گزینه‌های درمانی بسیاری در دسترس هستند.

علل ایجاد لبخند لثه‌ای

 

خط لب بلند یکی از شایع‌ترین علل لبخند لثه‌ ای است. داشتن خط لب بلند به این معناست که هنگام خندیدن، لب بالا نسبت به افراد دیگر، بیشتر از حد معمول بالا می‌رود. یک خط لب متوسط تنها دندان‌های فک بالا و بخش‌هایی از لثه را نشان می‌دهد که تا بین دندان‌ها امتداد می‌یابند. در مقایسه، در خط لب بلند، حین لبخند زدن، دندان‌های فک بالا و نیز بخش قابل توجهی از بافت لثه قابل دیدن خواهند بود.

دلایل دیگری نیز موجب لبخند لثه‌ای می‌شوند. ممکن است حین بیرون آمدن دندان‌های دائمی، یا هنگامی که از بافت لثه خارج می‌شوند تا نقاط خالی باقی مانده ناشی از افتادن دندان‌های شیری را پر کنند، مشکلی بروز یابد. رشد ناهنجار و غیر عادی دندان‌ها موجب می‌شود بافت حجیم لثه در اطراف دندانی ایجاد شود که به تازگی رشد کرده است. این اتفاق موجب می‌شود دندان‌ها بسیار کوتاه به نظر برسند در حالی که طول آنها کاملا درست است.

ممکن است مشکل ماهیچه‌ای منشاء لبخند لثه‌ای باشد. ممکن است ماهیچه‌ای که لب بالا را کنترل می‌کند بیش از حد فعالیت داشته باشد، که موجب می‌شود حین لبخند زدن، لب بالا بیشتر از حد معمول بالا برود. رشد نادرست استخوان فک بالا نیز می‌تواند موجب لبخند لثه‌ای شود. برآمدگی بزرگی که جلوتر از فک بالا قرار می‌گیرد نیز ممکن است بافت لثه را رو به پایین و روی دندان‌ها فشار دهد.

مشخص نمودن خط لبخند

چندین عامل وجود دارند که نواحی مهم از نظر زیبایی، یا خط لبخندی که بیشتر در معرض دید قرار دارد را مشخص می‌نمایند. منطقه‌ی زیبایی دندان‌هایی را شامل می‌شود که هنگام لبخند زدن قابل مشاهده هستند. شکل و اندازه‌ی لب‌ها، ماهیچه‌های صورت و بافت لثه همگی در داشتن بهترین خط لبخند، که کمترین میزان بافت لثه را به نمایش می‌گذارد، نقش دارند. برای داشتن زیباترین خط لبخند، باید بخشی از لثه که قابل دیدن است، حتی خطوط کناری که لب بالا را تکمیل می‌کنند، متعادل باشند.

درمان لبخند لثه‌ای

دندانپزشک می‌تواند تایید کند که لبخند شما لثه‌ای است، علت قابل مشاهده بودن بخش زیادی از لثه را مشخص نماید و در آخر، طرح درمان لبخند لثه‌ای را ایجاد نماید تا مشکل آن را برطرف کند. طی مراجعه به دندانپزشک، تحت معاینه قرار خواهید گرفت که ممکن است تصویر برداری رادیو گرافی با اشعه‌ی ایکس نیز انجام شود تا دندانپزشک از این طریق قادر باشد نگاه نزدیک‌تر و دقیق‌تری به دندان‌ها و استخوان فک داشته باشد. حتی ممکن است دندانپزشک از دندان‌ها و لثه‌ها قالب تهیه نماید.

برای لبخندهای لثه‌ای متفاوت، درمان‌های مختلفی ارائه خواهد شد. متخصصان جراحی لثه بهترین گزینه برای حل مشکل لبخند لثه‌ای هستند و برای افرادی که حجم زیادی از لثه‌ی آنها قابل مشاهده است،  قادرند فرایندهای پیشرفته‌ی درمان لبخند لثه‌ای را انجام دهند. بسته به ویژگی‌های لبخند لثه‌ای شما، درمان آن ممکن است شامل یک یا چند مورد از گزینه‌های زیر باشد:

• درمان پریودنتال با استفاده از لیزر

• تغییر وضعیت لب با فرایند جراحی

• استفاده از بریس‌های ارتودنسی لبخند لثه‌ای برای جابجا کردن دندان‌ها به موقعیتی بهتر

• جراحی لبخند لثه‌ای برای تراشیدن و شکل دهی خط منار بافت‌های لثه و استخوان

• جراحی فک و صورت برای تغییر وضعیت استخوان

در هر یک از این درمان‌ها، که تحت عنوان فرایند افزایش طول تاج دندان شناخته می‌شوند، بافت لثه‌ای که قابل مشاهده می‌باشد را کاهش می‌دهند تا هنگام لبخند زدن، تاج سفید دندان‌ها بیشتر قابل مشاهده باشد.

اصلاح و درمان لبخند لثه‌ای حس راحتی بیشتری به شما خواهد داد و موجب افزایش اعتماد به نفس شما حین لبخند زدن، غذا خوردن و صحبت کردن خواهد شد.